Oldest Stone Tool (संग्रहित संपादित प्रतिमा)

टांझानियामध्ये (Tanzania), आंतरराष्ट्रीय पुरातत्वशास्त्रज्ञ आणि जीवाणूशास्त्रज्ञांच्या पथकाने 26 लाख वर्ष जुनी मानवी दगडांची शस्त्रे (Stone Tools) आणि जीवाश्मित हाडे शोधून काढली आहेत. ही साधने उत्तरी टांझानियाच्या इवास ओल्डुपामध्ये (Ewass Oldupa) सापडली आहेत. या शोधावरून असे दिसून आले आहे की, सुमारे दोन दशलक्ष वर्षांपूर्वी ओल्डुवाई लोक वेगवेगळ्या आणि वेगाने बदलणार्‍या वातावरणानुसार राहत होते. ओल्डुवाई लोक नांगरलेल्या कुरणांपासून नैसर्गिकरित्या बर्न ग्राउंडवार राहत होते. या लोकांची शस्त्रे ही जगातील सर्वात जुनी साधने होती.

होमो हॅबिलिस (Homo Habilis) प्रजातीद्वारे ही साधने सुमारे 26 लाख वर्षांपूर्वी तयार केली गेली आहे. ही गोष्ट मानवी विकासाच्या इतिहासातील एक मैलाचा दगड म्हणून मानली जाते. या शोधाशी संबंधित प्रोफेसर ट्रिस्टन कार्टर (Tristan Carter) म्हणाले की, 'आमचे संशोधन माणसाच्या दूरस्थ उत्पत्ती आणि उत्क्रांती इतिहासावर प्रकाश टाकते.'

कार्टर पुढे म्हणाले की, खोऱ्यातील या शोधामुळे दोन दशलक्ष वर्षांपूर्वीचा भूगर्भीय इतिहास आणि प्राचीन काळातील अवशेष आढळून आले आहेत, ज्यात दगड आणि मानवी अवशेष फार चांगले जतन आहेत. इवास ओल्डुपा साइटवरून दगडांची शस्त्रे आणि प्राणी अवशेष (वन्य प्राणी, डुकर, हिप्पो, पँथर्स, सिंह, पक्षी) सापडले आहेत, जे माणसे आणि प्राणी दोघेही पाणलोटच्या जवळ राहत असल्याचे सूचित करते. (हेही वाचा: Coronavirus पेक्षाही 'हे' 7 रोग आहेत अधिक धोकादायक; वैज्ञानिकांकडून सतर्कतेचा इशारा, जाणून घ्या सविस्तर)

यांच्या संशोधनात असे आढळले आहे की, भूगर्भीय आणि वृक्ष वनस्पती इवास ओल्डुपाजवळ खूप वेगाने बदलली आहेत. यानंतरही गेल्या दोन लाख वर्षांपासून मानवांचा येथे येणे चालूच आहे. त्या काळी माणसे सर्व प्रकारच्या नैसर्गिक ठिकाणी राहत होती. वेळोवेळी ज्वालामुखी फुटल्यानंतर हे भाग राखेच्या ढिगाऱ्याखाली दबले गेले.

यासह उत्तर टांझानियामध्ये एक रहस्यमय तलाव आढळला आहे जो नेट्रॉन लेक म्हणून ओळखला जातो. असे मानले जाते की या तलावाच्या पाण्याला जो कोणी स्पर्श करतो त्याचे रुपांतर दगडात होते. या तलावाच्या आजूबाजूला प्राणी व पक्ष्यांची अनेक दगडी शिल्पे आहेत. या तलावातील रसायनीक पाण्यामुळे हे घडते आहे.