Harmful Effects of Soft Drinks: आपल्यापैकी अनेक जण हे शीतपेय घेत असतात. त्यातही उन्हाळा आला की जरा जास्तच. काही मंडळी तर वर्षातील 365 दिवस शीतपेये घेत असतात. दिवसातून किमान एकदा तरी ते शीतपेय म्हणजेच सॉफ्ट ड्रिंक्स (Soft Drinks) घेतात. पण तुम्हाला माहिती आहे का, सॉफ्ट ड्रिंक्स घेण्याचे आरोग्यावर घातक परिणाम होता. आज येथे सॉफ्ट ड्रिंक्सचे मानवी आरोग्यावर परिणाम याबाबत माहिती देत आहोत. जे वाचल्यावर आपणासही लक्षात येऊ शकतो की, सॉफ्ट ड्रिंक्स घ्यायला हवे की नको.
लठ्ठपणा आणि वजन वाढणे:
सॉफ्ट ड्रिंक्समध्ये जास्त प्रमाणात साखरेचा समावेश असतो. जे जास्त कॅलरी घेण्यास महत्त्वपूर्ण योगदान देतात. या साखरयुक्त पेयांचे नियमित सेवन वजन वाढणे आणि लठ्ठपणा यांच्याशी अधिक जोडले गेलेले आहे. ज्यामुळे हृदयरोग, टाइप 2 मधुमेह आणि मेटाबॉलिक सिंड्रोम यासारख्या संबंधित आरोग्य परिस्थितींचा धोका वाढतो. (हेही वाचा, जगातलं दुसर्या नंबरचं नॉन अल्कोहोलिक पेय ठरला Masala Chai, जाणून घ्या, संपूर्ण यादी)
दातांचे आजार किंवा दात किडणे:
शीतपेयांचे अम्लीय स्वरूप, त्यांच्या उच्च साखर सामग्रीसह, दंत आरोग्यासाठी गंभीर धोका निर्माण करते. या आम्लयुक्त आणि साखरयुक्त पदार्थांच्या सतत संपर्कात राहिल्याने दातावर विशिष्ट प्रकारचा थर जमा होतो. ज्यामुले जात किडणे, हिरड्यांना सूज, दातांचे विविध विकार बळावतात. कालांतराने, यामुळे दात आणि हिरड्यांचे मोठे नुकसान होऊ शकते. ज्यामुळे सदर व्यक्तीस महागड्या दंत उपचारांची आवश्यकता भासू शकते.
जुनाट आजारांचा वाढलेला धोका:
शीतपेयांच्या सेवनामुळे टाइप 2 मधुमेह, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग आणि नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी यकृत रोग यांसारखे जुनाट आजार होण्याच्या शक्यता कैक पटींनी वाढतात. सॉफ्ट ड्रिंक्समध्ये साखरचे प्रमाण अधिक असते. त्यामुळे ड्रिंक्सद्वारे ते सेवन केल्याने इन्सुलिन प्रतिरोधकता, जळजळ आणि डिस्लिपिडेमिया होऊ शकतो. परिणामी जुनाट आजारांचा धोका वाढतो. (हेही वाचा, Masala Chai ठरला अल्कोहल फ्री पेयांच्या यादीमध्ये दुसरं लोकप्रिय ड्रिंक)
निर्जलीकरण (Dehydration) आणि मूत्रपिंडाचे नुकसान:
उन्हाळ्याच्या दिवसात किंवा अनेकदा घसा कोरडा पडल्यास अनेक मंडळी तहान शमविण्याचा प्रमुख उपाय म्हणून कोल्डड्रिंक्सडे पाहतात. अनेकांसाठी तहाण शमविण्याचा तो एक महत्त्वाचाच घटक असतो. पण त्यामुळे शरीरातील पाण्याचे प्रमाण कमी होऊ शकते. शिवाय कॅफिनचे प्रमाण वाढल्याने वारंवार लघवीचा त्रास उद्भवू शकतो. सॉफ्ट ड्रिंक्सचे दीर्घकाळ सेवन केल्याने मूत्रपिंडाचे कार्य बिघडू शकते आणि किडनी स्टोन तयार होण्यास हातभार लागतो, ज्यामुळे मूत्रपिंडाच्या आरोग्याच्या समस्या वाढतात.
पौष्टिक कमतरता:
सॉफ्ट ड्रिंक्स कोणतीही पोषक द्रव्ये नसलेल्या रिक्त कॅलरी प्रदान करतात, पोषणमूल्ये कमी किंवा कमी पुरवतात. या पोषक नसलेल्या शीतपेयांचे नियमित सेवन केल्याने पौष्टिकतेची कमतरता आणि एकूणच आरोग्याशी तडजोड होते. जी अत्यावश्यक जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि इष्टतम आरोग्यासाठी आवश्यक असलेल्या इतर कोणत्याही घटकांशिवाय असते. परिणामी शरीराचे पोषण योग्य पद्धतीने होत नाही.
शीतपेये तात्पुरते आनंद आणि ताजेतवाने झाल्याचा आनंद देऊ शकतात. परंतु त्यांचे सेवन मानवी आरोग्यासाठी मोठी किंमत मोजणारे ठरु शकते. सॉफ्ट ड्रिंक्सच्या हानिकारक प्रभावांबद्दल जागरूकता महत्वाची आहे.