सकाळ (Photo Credits: Facebook)

Best Breakfast: न्यूट्रिशनिस्टच्या म्हणण्यानुसार, दररोज सकाळी पौष्टिक नाश्ता चयापचयसाठी चांगला असतो. जर आपण जिममध्ये जात असाल किंवा व्यायाम करत असाल तर व्यायाम करण्याच्या अर्धा तासापूर्वी आपण हलका आणि पौष्टिक नाश्ता केला पाहिजे, जेणेकरून आपली उर्जा दिवसभर टिकून राहील. या लेखातून आपण अशा पाच ब्रेकफास्टविषयी माहिती जाणून घेऊयात. जे पौष्टिक आणि चवदार असण्याबरोबर सहज तयार करता येतात.

अंडी -

सर्व खाद्यपदार्थांपैकी आरोग्यासाठी अंड्यांचं सेवन हे सर्वात चांगलं मानलं जातं. त्यामध्ये असलेल्या पोषक तत्वांमुळे त्याला सुपरफूड देखील म्हणतात. एका अंड्यात चिकनसारखे पौष्टिक गुणधर्म असतात. कोलेस्टेरॉल जास्त प्रमाणात असलेल्या लोकांना बर्‍याचदा अंडी खाण्यास मनाई असते. पण हे सत्य नाही. कारण शरीराच्या योग्य कार्यासाठी कोलेस्टेरॉल देखील खूप महत्वाचा घटक आहे. अंड्यातील पिवळ बलक मध्ये कोलेस्ट्रॉल किंचित जास्त असते. आरोग्य तज्ञ आठवड्यातून जास्तीत जास्त 2 ते 6 अंड्यातील पिवळ बलक खाण्याची शिफारस करतात. अंडी रक्तातील साखर आणि इन्सुलिनचे प्रमाण टिकवून ठेवण्यास मदत करते. अंड्यातील पिवळ बलक मध्ये ल्युटीन आणि जेक्सानथिन असते. हे अँटीऑक्सिडेंट्स मोतीबिंदू आणि मेक्युलर डीजेनेरेशन सारख्या डोळ्यांच्या विकारांना प्रतिबंधित करतात. अंडी कोलीनचा एक चांगला स्त्रोत आहे. (वाचा - Eating Benefits On The Floor: जमिनीवर वर बसून जेवल्याचे 'हे' फायदे ऐकाल तर पुन्हा कधीच टेबलावर बसून जेवण्याचा विचार करणार नाही )

दही -

दही हा भारतीय अन्नाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. तुम्ही कोणत्याही ऋतूमध्ये दही खाऊ शकता. त्यामध्ये असलेले विशेष पौष्टिक पदार्थ प्रत्येक ऋतुमध्ये फायदेशीर ठरतात. त्याच्या वापरामुळे शरीराच्या सर्व प्रकारच्या समस्या दूर होतात. सहसा सकाळी दही जास्त फायदेशीर असते. हे कोणत्याही स्वरूपात खाणे फायद्याचे आहे. दही प्रोबायोटिक म्हणून वर्गीकृत केले आहे, ज्यामुळे ते आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर मानले जाते. दह्यामध्ये प्रथिने, जीवनसत्त्वे आणि कॅल्शियमचे प्रमाण जास्त असते. जे आरोग्यासाठी तसेच सौंदर्यासाठी देखील फायदेशीर आहे. हे पाचक प्रणाली योग्य ठेवते. ज्या लोकांना बद्धकोष्ठतेची समस्या आहे, अशा लोकांना दह्याच्या सेवनाचा फायदा होतो.

ओट -

न्याहारीसाठी ओटचे जाडे भरडे पीठ एक उत्तम पर्याय मानला जातो. बार्लीपासून बनवलेल्या ओटच्या पीठामध्ये बीटा-ग्लूकोन नावाचा फायबर असतो. यात कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण कमी असते. ओट खाण्याचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे, तो पाचन तंत्राचे कार्य सुलभ करतो. ओट फायबर समृद्ध असल्याने पोटाच्या समस्यांचे सहज निदान होते. ओटचे जाडे भरडे पीठ एक उत्कृष्ट पौष्टिक आहार आहे, जे सर्व गरजा भागवते. जर आपण जड अन्न टाळले, तर ओटचे जाडे भरडे पीठ आपल्यासाठी आवश्यक घटकांची पूर्तता करते. ज्यांना वजन कमी करायचे आहे, त्यांनी त्यांच्या डिनरमध्ये फक्त ओट खावे. केवळ ओटच्या सेवनाने तुमची दिवसभराची भूक भागवली जाऊ शकते. ओट फायबर समृद्ध असल्याने वजन कमी करण्यामध्ये याची मोठी मदत होते. ओट मधुमेह असलेल्या रुग्णांसाठी खूप फायदेशीर आहे. हा मॅंगनीझचा एक उत्कृष्ट स्त्रोत आहे, जो मधुमेह नियंत्रित करण्यात उपयुक्त आहे. उच्च उष्मांक असलेले ओट हे उर्जाचा एक चांगला स्रोत आहे. हे कोणत्याही मसालेदार चवदार जेवणाच्या दुप्पट उर्जा देते.

प्रोटीन शेक -

सकाळी प्रोटीन शेक तयार करणे अगदी सोप्पे आहे. मट्ठा, अंडा, सोया आणि मटार प्रथिने यासह बर्‍याच प्रकारचे प्रोटीन पावडर वापरता येतील. न्याहारीमध्येही प्रोटीन शेक घेणं चांगल्या आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. विशिष्ट चव आणि विविधतेनुसार तुम्ही प्रोटीन शेक तयार करू शकता. प्रोटीन शेकमुळे तुमचं वाढलेलं वजन कमी होऊ शकतं. वर्कआउटनंतर बर्‍याचदा लोकांना प्रोटीन शेक पिणं आवडतं. परंतु, काही लोक त्याऐवजी ब्रेकफास्टचा पर्याय निवडतात. आपल्या शरीरात भरपूर प्रथिने असणे महत्वाचे आहे. शरीरात प्रथिनांच्या अभावामुळे अनेक समस्या उद्भवू शकतात.

मोड आलेले कडधान्य -

मोड आलेल्या कडधान्याचे सेवन करणं अतिशय फायदेशीर आहे. काही तास धान्य भिजवून त्यानंतर त्याला सुती कपड्यात मोड येण्यासाठी ठेवले जाते. त्यानंतर या धान्याला मोड येतात. सकाळी नाश्त्याला मोड आलेले कडधान्य सेवन करणं आरोग्यासाठी फायदेशीर ठरू शकतं. मोड आलेल्या धान्यात स्टार्च - ग्लूकोज, फ्रुक्टोज आणि माल्टोजचे प्रमाण जास्त असते. जे आपल्या शरीरासाठी अतिशय पोषक असते. म्हणूनचं अंकुरलेले धान्य पौष्टिक मानले जाते. स्प्रॉउट्समध्ये क्लोरोफिल, Vitamin A, B, C, D आणि K हे घटक मुबलक प्रमाणात आढळतात. जे कॅल्शियम, फॉस्फरस, पोटॅशियम, मॅग्नेशियम, लोह यासारख्या खनिज पदार्थांचा एक चांगला स्रोत आहेत. अंकुरलेल्या धान्यांमध्ये फायबर, फोलेट, ओमेगा -3 फॅटी अॅसिड देखील आढळतात. यामध्ये व्हिटॅमिन-सी, बी-कॉम्प्लेक्स, थायमिन, राइबोपेल्विन आणि नियासिनचे प्रमाण दुप्पट होते.