
World Bank Report On Poverty: जागतिक बँकेच्या ताज्या द्विवार्षिक अहवालात पाकिस्तानचे (Poverty In Pakistan) भयंकर आर्थिक चित्र रेखाटले आहे. पाकिस्तानच्या आर्थिक स्थिती आणि संभाव्य धोक्याबाबत चिंता व्यक्त करत जागतिक बँकेने म्हटले आहे की, या देशातील आर्थिक विकासाचा दर प्रचंड खालावला आहे. त्यामुळे रोखीने त्रस्त असलेल्या या देशात आणखी 10 दशलक्ष लोक गरिबीत (Poverty) जाण्याचा धोका निर्माण झाला आहे. आर्थिक वाढीचा मंदावलेला वेग आणि त्यातच दिवसेंदिवस आकाशाला गवसणी घालणारी महागाई यांमुळे ही आव्हाने अधिक वाढण्याची चिन्हे आहेत.
वर्ल्ड बँकेच्या अहवालानुसार, पाकिस्तानचा आर्थिक विकास दर केवळ 1.8 टक्क्यांवर स्थिर आहे. जो 3.5 टक्क्यांच्या अधिकृत लक्ष्यापेक्षा लक्षणीय कमी आहे. विद्यमान आर्थिक वर्षात 26 टक्क्यांच्या भयावह महागाई दरासह वाढीने पकडलेली मंद गती आधीच उदरनिर्वाहासाठी धडपडत असलेल्या लाखो लोकांची दुर्दशा आणखी वाढवणारी आहे. या अहवालात प्रमुख समष्टि आर्थिक उद्दिष्टे पूर्ण करण्यात पाकिस्तानला अपयश आल्याचे अधोरेखित करण्यात आले आहे. तसेच, पाकिस्तानने सलग तिसऱ्या वर्षी प्राथमिक अर्थसंकल्पीय उद्दिष्टापेक्षा कमी पडण्याची शक्यता वर्तवली आहे. ही तूट आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी (IMF) च्या अटींशी विसंगत आहे, ज्याने देशाची आर्थिक संकटे आणखी वाढवली आहेत.
अहवालाचे प्रमुख लेखक सय्यद मुर्तझा मुझफ्फारी यांनी आर्थिक सुधारणांच्या दरम्यान गरीबी निर्मूलनाच्या प्रयत्नांच्या अपुऱ्यापणाबद्दल तीव्र नाराजी व्यक्त केली. कृषी उत्पादनातील काही नफ्यामुळे गरीबांना फायदा होत असला तरी, हा नफा सतत उच्च चलनवाढ आणि महत्त्वपूर्ण क्षेत्रातील मर्यादित वेतन वाढीमुळे भरून काढले जातात. दारिद्र्यरेषेच्या अगदी वरच्या लोकांची असुरक्षितता ही गंभीर चिंतेची बाब आहे. अंदाजे 10 दशलक्ष लोक दारिद्र्यात बुडण्याचा धोका आहे. अहवालात वाढत्या राहणीमानाचा खर्च आणि वाहतुकीच्या खर्चाचा हानिकारक प्रभाव अधोरेखित केला आहे. ज्यामुळे असुरक्षित कुटुंबांसाठी शिक्षण आणि आरोग्यसेवा यासारख्या संभाव्य आव्हाने वाढतात, असे सय्यद मुर्तझा मुझफ्फारी यांनी म्हटले आहे.
दरम्यान, पाकिस्तानमध्ये अन्न सुरक्षा हा एक महत्त्वाचा मुद्दा आहे,. विशेषत: 2022 च्या पुरासारख्या नैसर्गिक आपत्तींनी प्रभावित झालेल्या प्रदेशांमध्ये. तीव्र अन्न असुरक्षिततेची व्याप्ती वाढण्याचा अंदाज आहे, ज्यामुळे आधीच उपेक्षित समुदायांसाठी अतिरिक्त अडचणी निर्माण होतात. जागतिक बँकेने धोरणातील अनिश्चितता, आर्थिक क्षेत्रातील जोखीम आणि पाकिस्तानच्या आर्थिक पुनरुत्थानात बाधा आणणाऱ्या बाह्य आव्हानांचे निराकरण करण्यासाठी एकत्रित प्रयत्नांच्या गरजेवर भर दिला. विद्यमान अर्थसंकल्पातील तूट आणि देशांतर्गत मागणी कमी असूनही, देशाच्या आर्थिक क्षितिजावर सतत चलनवाढ आणि वित्तीय तूट मोठ्या प्रमाणात दिसून येत आहे. जागतिक बँकेने चालू आर्थिक वर्षासाठी 1.8 टक्क्यांच्या अल्प आर्थिक वाढीचा अंदाज लावला आहे, पुढील वर्षासाठी तो 2.3 टक्क्यांपर्यंत वाढेल असे म्हटले आहे. दरम्यान, हे अंदाज पाकिस्तानसमोरील वाढत्या आर्थिक आव्हानांना तोंड देण्यासाठी निर्णायक धोरणात्मक हस्तक्षेपांची अत्यावश्यकता अधोरेखित करतात.