Donald Trump | (PC - Instagram)

अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प () यांनी स्टील (Steel Tariffs) आणि ॲल्युमिनियम (Aluminium Imports) आयातीवरील शुल्कात मोठी वाढ करण्याची घोषणा केली आहे. परिणामी कॅनडा, मेक्सिको आणि ब्राझीलसह प्रमुख पुरवठादारांसाठी सवलती आणि शुल्कमुक्त कोटा रद्द केला आहे. सोमवारपासून लागू झालेल्या या निर्णयामुळे व्यापार तणाव (Global Trade Tensions) वाढण्याची आणि जागतिक व्यापार युद्धाला तोंड फुटण्याची शक्यता आहे. ट्रम्प यांच्या नवीन घोषणेमुळे ॲल्युमिनियम आयात शुल्क 10% वरून 25% पर्यंत वाढले आहे आणि कोटा करारांतर्गत पूर्वी सूट देण्यात आलेल्या किंवा शुल्कमुक्त करण्यात आलेल्या लाखो टन स्टील आणि ॲल्युमिनियम आयातीवर २५% शुल्क पुन्हा लागू केले आहे. हे नवीन उपाय 2018 च्या कलम 232 राष्ट्रीय सुरक्षा शुल्कांचा विस्तार करतात. जे मूळतः देशांतर्गत स्टील आणि ॲल्युमिनियम उत्पादकांचे संरक्षण करण्यासाठी डिझाइन केलेले होते. (Global Trade Trade War)

व्हाईट हाऊसच्या अधिकाऱ्याने आपल्या निवेदनात म्हटले आहे की, मागील सवलतींमुळे शुल्काचा प्रभाव कमकुवत झाला होता, ज्यामुळे प्रशासनाला पुढील कारवाई करण्यास प्रवृत्त केले गेले.

उत्तर अमेरिकेसाठी व्यापार नियम कडक

आयातीवरील आणखी निर्बंध घालताना, डोनाल्ड ट्रम्प यांनी नवीन उत्तर अमेरिकन उत्पादन मानके देखील लागू केली, ज्यात पुढील गोष्टींचा समावेश आहे:

  • अमेरिकेच्या धोरणाचा उद्देश मध्यस्थ देशांद्वारे चिनी स्टीलला अमेरिकन बाजारपेठेत प्रवेश करण्यापासून रोखणे आहे. याव्यतिरिक्त, आयात केलेल्या स्टीलवर अवलंबून असलेल्या डाउनस्ट्रीम स्टील उत्पादनांवर आता शुल्क लादले जाईल, ज्यामुळे देशांतर्गत उत्पादन आणखी मजबूत होईल.

  • या धोरणामुळे यूएस प्रभावक्षेत्रात स्टील आयात 'melted and poured' व्हावी.

  • उत्तर अमेरिकेत ॲल्युमिनियम आयात 'smelted and cast' केली जावी

(हेही वाचा, US-Canada Trade Trade War: कॅनडाने अमेरिकन वस्तूंवर लादला 25% कर; डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या व्यापर धोरणास जस्टिन ट्रूडो यांचा धक्का)

आर्थिक आणि राष्ट्रीय सुरक्षा औचित्य

ट्रम्पचे व्यापार सल्लागार पीटर नवारो यांनी सरकारी निर्णयाचा बचाव केला. नवीन शुल्क धोरणाचा पुरस्कार करताना त्यांनी खालील मुद्द्यांवर भर दिला:

  • स्वस्त स्टील आणि ॲल्युमिनियमचे परदेशी डंपिंग रोखले जाईल

  • देशांतर्गत उत्पादन आणि गुंतवणूक वाढवली जाईल

  • महत्वाच्या उद्योगांना सुरक्षित करून अमेरिकेची राष्ट्रीय सुरक्षा वाढवली जाईल

  • 'स्टील आणि ॲल्युमिनियम टॅरिफ २.० परदेशी डंपिंग संपवेल, देशांतर्गत उत्पादन वाढवेल आणि

  • अमेरिकेच्या आर्थिक आणि राष्ट्रीय सुरक्षेचा कणा म्हणून आपले स्टील आणि ॲल्युमिनियम उद्योग सुरक्षित करेल,' असेही नवारो यांनी पत्रकारांना सांगितले.

त्यांनी पुढे असेही सांगितले की हे धोरण केवळ व्यापाराबाबत नाही तर अमेरिकेला महत्त्वाच्या औद्योगिक साहित्यासाठी परदेशी राष्ट्रांवर अवलंबून राहू नये याची खात्री करण्याबाबत आहे.

संभाव्य जागतिक परिणाम

दरम्यान, ट्रम्प यांच्या नवीन व्यापार उपाययोजनांमुळे जागतिक व्यापार भागीदारांकडून, विशेषतः कॅनडा, मेक्सिको आणि ब्राझीलमधून, ज्यांना पूर्वी टॅरिफ सूट होती, तीव्र प्रतिक्रिया येण्याची शक्यता आहे. या निर्णयामुळे चीन आणि युरोपियन युनियनशी तणाव वाढू शकतो, ज्यामुळे संभाव्य सूडात्मक उपाययोजना होऊ शकतात आणि जागतिक व्यापार प्रवाहात आणखी व्यत्यय येऊ शकतो.