Zulfikar Ali Bhutto | Photo Credits: Archived, edited, symbolic images)

पाकिस्तानचे माजी पंतप्रधान झुल्फिकार अली भुट्टो (Zulfikar Ali Bhutto) यांना फाशी देण्यात आले पण त्यांच्यावर निष्पक्ष खटला चालवला गेला नाही, असे पाकिस्तानच्या सर्वोच्च न्यायालयाने (Pakistan's Supreme Court) बुधवारी (6 मार्च 2024) म्हटले आहे. पाकिस्तानच्या सर्वोच्च न्यायालयाने बुधवारी ऐतिहासिक निर्णय दिला. जनरल झिया-उल-हक (General Zia Ul Haq) यांच्या लष्करी राजवटीत भुट्टोच्या वादग्रस्त फाशीनंतर अनेक दशकांनंतर आलेला हा निर्णय पाकिस्तानच्या राजकीय आणि न्यायालयीन इतिहासातील महत्त्वपूर्ण घटनेवर भाष्य करतो. पाकिस्तान सरकारच्या या निर्णयामुळे इतिहासातील अनेक घटनांचा नव्याने मागोवा घेतला जाण्याची शक्यता आहे.

फाशी प्रकरणात कोर्टाला आढळल्या अनेक त्रुटी

एका ऐतिहासिक निर्णयात, पाकिस्तानच्या सर्वोच्च न्यायालयाने जाहीर केले की, माजी पंतप्रधान झुल्फिकार अली भुट्टो यांना जनरल झिया-उल-हक यांची लष्करी राजवट असताना1979 मध्ये फाशी देण्यापूर्वी त्यांच्याविरुद्ध निष्पक्ष खटला चालला नाही. सरन्यायाधीश काझी फैज इसा यांच्या नेतृत्वाखालील नऊ सदस्यीय खंडपीठाने या प्रकरणाचा निकाल दिला. न्यायालयाला भुट्टोच्या खटल्यातील निष्पक्ष खटल्यात आणि योग्य प्रक्रियेच्या अंमलबजावणीमध्ये अनेक त्रुटी आढळल्या. एकमताने दिलेला हा निर्णय, भुट्टो यांचा मुलगा आसिफ अली झरदारी यांनी 2011 मध्ये त्यांच्या अध्यक्षीय कार्यकाळात दाखल केलेल्या न्यायालयीन आव्हानावर भाष्य करतो. असिफ अली झरदारी यांनी भुट्टोच्या फाशीच्या शिक्षेचा पुनर्विचार करण्याबाबत सर्वोच्च न्यायालयाचे मत मागवले होते. कोर्टाच्या निर्णयावर भाष्य करताना भुट्टो यांचे नातू आणि पीपीपीचे विद्यमान नेते, बिलावल भुट्टो झरदारी यांनी, न्यायालयाच्या निर्णयाचे महत्त्व सांगून कुटुंबाला हे शब्द ऐकण्यासाठी अनेक दशके वाट पाहावी लागली असे म्हटले. ( हेही वाचा, Maryam Nawaz: मरियम नवाझ पाकिस्तानातील पंजाब प्रांताच्या पहिल्या महिला मुख्यमंत्री; वय, राजकीय वारसा आणि भूमिका घ्या जाणून)

कोण होते झुल्फिकार अली भुट्टो?

झुल्फिकार अली भुट्टो हे एक प्रमुख पाकिस्तानी राजकारणी होते ज्यांनी 1973 ते 1977 पर्यंत देशाचे पंतप्रधान म्हणून काम केले. 5 जानेवारी 1928 रोजी एका श्रीमंत आणि प्रभावशाली कुटुंबात जन्मलेल्या भुट्टो यांचे शिक्षण कॅलिफोर्निया विद्यापीठ, बर्कले आणि ऑक्सफर्ड विद्यापीठात झाले. , जिथे त्याने कायद्याचे शिक्षण घेतले. 1979 मध्ये भुट्टो यांना अटक करण्यात आली आणि राजकीय प्रतिस्पर्ध्याच्या मृत्यूच्या संदर्भात हत्येचा कट रचल्याचा आरोप ठेवण्यात आला. कृपादृष्टीसाठी आंतरराष्ट्रीय अपील असूनही, भुट्टो यांना 4 एप्रिल 1979 रोजी फाशी देण्यात आली.

झुल्फिकार अली भुट्टो यांचा वारसा पाकिस्तानमध्ये खोलवर ध्रुवीकरण करत आहे. अनेक पाकिस्तानी त्यांच्याकडे एक करिष्माई नेता म्हणून पाहतात ज्यांनी गरिबांच्या हिताचे समर्थन केले आणि जागतिक स्तरावर पाकिस्तानची ओळख पटवून देण्याचा प्रयत्न केला. इतर लोक त्याच्या हुकूमशाही प्रवृत्तीबद्दल आणि त्याच्या कार्यकाळानंतरच्या दशकात देशाला ग्रासलेल्या राजकीय अस्थिरतेत योगदान दिल्याबद्दल टीका करतात.