प्रतीकात्मक तस्वीर, (Photo credits: Pixabay)

एक काळ होता जेव्हा हृदयविकाराचा (Heart Attack) वृद्धापकाळाशी संबंध होता, परंतु गेल्या काही वर्षांपासून तरुणांमध्ये हृदयविकाराच्या तक्रारी ऐकल्या जात आहेत, ज्यामुळे ते अकाली मृत्यूचे बळी ठरत आहेत. लोकप्रिय अभिनेता सिद्धार्थ शुक्ला यांचे अकाली निधन याचेच एक उदाहरण म्हणता येईल. मुख्यमंत्री श्री. एनडी तिवारी यांचा 40 वर्षांचा तरुण मुलगा रोहित शेखर तिवारी ( Rohit Shekhr Tiwari) यांचे ही हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले होते. अलीकडेच अभिनेत्री मंदिरा बेदीचे ( Mandira Bedi) 51 वर्षीय पती राज कौशल ( Raj Kaushal) यांचेही हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले आहे. (देशभरात लागू करण्यात आलेल्या लॉकडाउनमुळे महिलांच्या आरोग्यवर निगेटिव्ह परिणाम, अभ्यासातून समोर आली माहिती )

लहान वयात हृदयविकाराचा झटक्याने मृत्यू होणे हे धक्कादायक आहे. तरुणाईचे मृत्यू हृदयविकाराचा झटक्याने होण्याचे कारण काय आहे? या संदर्भात, आम्ही नानावटी हॉस्पिटल, मुंबई येथील हृदयरोगतज्ज्ञ (Cardiologist)  डॉ.लेखा आदिक पाठक (Lekha Adik Pathak) यांच्याशी बातचीत केली . तरुणांमध्ये हृदयविकाराच्या घटनांबद्दल ते काय म्हणतात ते जाणून घेऊयात.

तरुणांमध्ये हृदयविकाराचा झटका येण्याची कारणे

गेल्या काही वर्षांत तरुणांमध्ये हृदयविकाराच्या घटना झपाट्याने वाढल्या आहेत. डॉ.लेखा पाठक सुद्धा हा मुद्दा स्वीकारतात. त्या म्हणतात ,' होय हे खरे आहे आणि याची अनेक कारणे आहेत. पहिला आनुवंशिकता, म्हणजे जर पालकांपैकी कोणाला हा आजार असेल तर तो पुढच्या पिढीलाही संक्रमित करू शकतो आणि त्याचे अधिक बळी तरुण होत आहेत. या क्षणी यावर नियंत्रण ठेवणे सोपे नाही. दुसरे महत्त्वाचे कारण म्हणजे खाण्यापिण्याकडे दुर्लक्ष.आजच्या व्यस्त जीवनशैली आणि धावपळीमुळे तरुणांना वेळेवर आणि संतुलित आहार घेता येत नाही, वेळेच्या कमतरतेमुळे ते जंक फूडवर पूर्णपणे अवलंबून आहेत. त्याच्या फूड प्लेटमध्ये तळलेल्या गोष्टींसह चायनीज फूडचा समावेश आहे, ज्यामुळे शरीरातील कॅलरीजचे प्रमाण वाढते आणि त्याचा थेट परिणाम रक्तवाहिन्यांवर होतो. यामुळे लहान वयातच तरुण रक्तदाबाचे बळी ठरतात.

डॉ. पाठक पुढे स्पष्ट करतात, आजच्या तरुणांना व्यस्त वेळापत्रकामुळे पुरेशी झोप घेता येत नाही. हे हृदयविकाराचे प्रमुख कारण देखील बनू शकते. पुरेशी झोप न घेतल्याने डोकेदुखी, राग, एकाग्र होण्यास असमर्थता यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात. बराच काळ या स्थितीत राहिल्याने हृदयावर परिणाम होतो. निरोगी व्यक्तीला किमान 7-8 तास झोपावे लागते, तेही वेळेवर.

डॉ.पाठक तरुणांमध्ये वाढत्या अंमली पदार्थांच्या व्यसनाबद्दल चिंता व्यक्त करतात. त्या म्हणतात , आजकाल तरुण लोक लहान वयातच धूम्रपान आणि अल्कोहोलचे सेवन करू लागले आहेत. या सवयी असलेले तरुण हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगाचे बळी ठरतात, ही एक गंभीर समस्या आहे. जर वेळेत हे थांबवले नाही तर यामुळे हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो.

कसा कराल बचाव ?

अकाली हृदयविकाराचा झटका टाळण्यासाठी डॉ पाठक तरुणांना थोड स्वार्थी होण्याचे सुचवतात. त्या म्हणतात, आयुष्य तुमचे आहे, तुम्ही ते वाचवू शकता. आपल्या आरोग्यासाठी थोड स्वार्थी व्हा, स्वतःसाठी थोडा वेळ द्या. जर तुम्ही धूम्रपान करत असाल किंवा जास्त प्रमाणात अल्कोहोल घेत असाल तर ते त्वरित सोडून द्या. जर तुम्ही तणावामुळे किंवा जीवनात धावपळ करत असाल तर सकाळी लवकर व्यायाम करा. संध्याकाळी फिरायला जा. आपल्या जीवनशैलीमध्ये हे समाविष्ट करा.

व्यायाम किंवा योगा केल्याने रक्त परिसंचरण सुरळीत राहते. असे केल्याने तुम्ही स्वतःला हृदयाशी संबंधित सर्व आजारांपासून वाचवू शकता, आणि तुमच्या पुढच्या पिढीबद्दलही खात्री बाळगू शकता. आहारात भरपूर फळे आणि भाज्या घ्या. तळलेले किंवा जंक फूडपासून कायमचे दूर रहा. वेळेवर अन्न घ्या आणि वेळेवर पूर्ण झोप घ्या. यासह 30-35 वर्षांनंतर दरवर्षी आपल्या शरीराची संपूर्ण तपासणी करत रहा.