Covaxin (Photo Credits: Bharat Biotech)

जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) कोवॅक्सिनच्या आंतरराष्ट्रीय पुरवठ्यावर बंदी घातली आहे. ही लसीची खेप आहे जी गरीब देशांना Covax सुविधेद्वारे दिली जाते. डब्ल्यूएचओच्या (WHO) म्हणण्यानुसार, गुड मॅन्युफॅक्चरिंग प्रॅक्टिसेस (GMP) म्हणजेच चांगल्या उत्पादन पद्धतीच्या अभावामुळे हा निर्णय घेण्यात आला आहे. कोवॅक्सीन ही भारतातील पहिली स्वदेशी कोरोना लस आहे. ही लस बनवणाऱ्या भारत बायोटेक कंपनीने एक दिवस आधी घोषणा केली होती की ते लसीचे उत्पादन कमी करणार आहेत. WHO ने 2 एप्रिल रोजी या घोषणेबाबत एक निवेदन जारी केले. त्यानुसार, WHO ने म्हटले आहे की, लस घेणारे देश या लसीविरुद्ध योग्य कारवाई करू शकतात. कोवॅक्सिन निलंबित करण्याची घोषणा EUL तपासणीनंतर आली आहे. डब्ल्यूएचओच्या टीमने 14 मार्च ते 22 मार्च 2022 पर्यंत भारत बायोटेकच्या प्लांटची तपासणी केली.

गेल्या वर्षी 3 नोव्हेंबर रोजी WHO ने कोवॅक्सिनच्या आपत्कालीन वापरास मान्यता दिली. मात्र, लसीमध्ये जीएमपीची कमतरता काय आहे, हे जागतिक आरोग्य संघटनेकडून स्पष्टपणे सांगण्यात आलेले नाही. WHO ने सांगितले की, 'भारत बायोटेक GMP च्या उणिवा दूर करण्यासाठी वचनबद्ध आहे आणि ड्रग्स कंट्रोलर जनरल ऑफ इंडिया (DCGI) आणि WHO यांना सादर करण्यासाठी एक सुधारात्मक आणि प्रतिबंधात्मक कृती योजना विकसित करत आहे. अंतरिम आणि सावधगिरीचा उपाय म्हणून, भारताने निर्यातीसाठी कोवॅक्सिनचे उत्पादन स्थगित करण्याची आपली वचनबद्धता दर्शविली आहे. (हे देखील वाचा: Bharat Biotech: भारत बायोटेकची घोषणा, कोवॅक्सिनचे उत्पादन सध्या कमी होणार, हे आहे कारण)

लस सुरक्षिततेत कोणतीही कपात नाही

WHO ने लसीच्या सुरक्षिततेवर आणि FKC वर कोणतेही प्रश्न उपस्थित केलेले नाहीत ही दिलासादायक बाब आहे. भारत बायोटेकने एक निवेदन जारी करून सांगितले की, गेल्या एक वर्षात कंपनीने सार्वजनिक आरोग्य लक्षात घेऊन सतत काम केले. कंपनीच्या म्हणण्यानुसार, अशा परिस्थितीत आता अपग्रेडची गरज आहे. कंपनी आता प्रलंबित सुविधा देखभाल, प्रक्रिया आणि सुविधा ऑप्टिमायझेशन क्रियाकलापांवर लक्ष केंद्रित करेल.