झारखंड विधानसभा निवडणूक 2024 (Jharkhand Assembly Elections 2024) च्या पहिल्या टप्प्यासाठी बुधवारी (13 नोव्हेंबर) सकाळी मतदानाला सुरुवात झाली. राज्यातील 81 पैकी 43 विधानसभा मतदारसंघांमध्ये मतदान सुरु झाले. या टप्प्यात सरायकेला, रांची, जमशेदपूर पश्चिम, जगन्नाथपूर (Jamshedpur) आणि जमशेदपूर पूर्व (Jamshedpur East) यासह महत्त्वपूर्ण मतदारसंघांचा समावेश आहे. ज्यामध्ये माजी मुख्यमंत्री आणि भाजपचे उमेदवार चंपई सोरेन (Champai Soren) हे सरायकेला (Seraikella) मतदारसंघातून तर जमशेदपूर पूर्व मतदारसंघात काँग्रेसचे माजी समाजवादी पक्षाचे नेते अजय कुमार आणि झारखंडचे माजी मुख्यमंत्री आणि ओडिशाचे विद्यमान राज्यपाल रघुबर दास यांची सून पूर्णिमा दास साहू यांच्यात चुरशीची लढत आहे.
भाजप-जेएमएम तणाव आणि जातीनिहाय जनगणनेसाठी विरोधकांचे आवाहन
झारखंड विधानसभा निवडणूक 2024 साठी पहिल्या टप्प्यासाठीचा प्रचार 11 नोव्हेंबर रोजी संपन्न झाला. ज्यात प्रमुख राजकीय नेत्यांनी मतदारांना जोरदार आवाहन केले. भाजप नेत्यांनी झारखंड मुक्ती मोर्चाच्या नेतृत्वाखालील सरकारवर टीका केली आणि "बांगलादेशी घुसखोरांना" राज्यात प्रवेश दिल्याचा आरोप केला. ज्याचा त्यांनी दावा केला की, आदिवासी लोकसंख्याशास्त्र बदलत आहे-हा आरोप इंडिया ब्लॉक आघाडीने ठामपणे नाकारला आहे. राहुल गांधी आणि मल्लिकार्जुन खरगे यांच्यासह काँग्रेस नेत्यांनी सामाजिक-आर्थिक विषमता दूर करण्यासाठी जातीनिहाय जनगणनेची मागणी केली. (हेही वाचा, Maharashtra Assembly Elections 2019: सर्वच राजकीय पक्ष, उमेदवारांना विधानसभा निवडणूक सोपी नाही; निवडणूक आयोगाकडून आचारसंहिता नियमावली अधिक कडक)
निवडणुकांचे टप्पे आणि प्रमुख तारखा
भारतीय निवडणूक आयोगाने (ECI) 15 ऑक्टोबर 2024 रोजी जाहीर केले की झारखंडच्या विधानसभा निवडणुका दोन टप्प्यात घेण्यात येतीलः 43 मतदारसंघांमध्ये 13 नोव्हेंबर रोजी मतदान होईल, तर उर्वरित 38 मतदारसंघांमध्ये 20 नोव्हेंबर रोजी मतदान होईल. 23 नोव्हेंबर रोजी दोन्ही टप्प्यांसाठी मतमोजणी केली जाईल.
झारखंडमध्ये पहिल्या टप्प्यात 43 जागांसाठी मतदान
मतदानाचा पहिला टप्पा 13 नोव्हेंबर रोजी सकाळी 7 वाजता सुरू झाला आणि 15 जिल्ह्यांमधील बहुतांश मतदारसंघांमध्ये सायंकाळी 5 वाजेपर्यंत सुरू राहणार आहे. तथापि, निवडक ठिकाणांमधील 950 मतदान केंद्रे एक तास आधी बंद होतील, तरतुदीनुसार त्या वेळी मतदारांना रांगेत उभे राहून मतदानाचा हक्क बजावता येईल. माजी मुख्यमंत्री चंपई सोरेन आणि माजी खासदार गीता कोरा यांच्यासह एकूण 683 उमेदवार या टप्प्यात निवडणूक लढवत आहेत. निवडणूक प्रक्रिया सुरळीत पार पडावी यासाठी सर्व मतदारसंघांमध्ये सुरक्षा व्यवस्था कडक करण्यात आली आहे.
मतदान प्रक्रिया सुरळीत पार पण्यासाठी मॉक पोलिंगचे आयोजन
अधिकृत मतदानाच्या वेळेपूर्वी, मतदानाच्या पायाभूत सुविधांची तयारी तपासण्यासाठी 13 नोव्हेंबर रोजी सकाळी नकली मतदान सत्रे आयोजित करण्यात आली होती. इलेक्ट्रॉनिक मतदान यंत्रे (ईव्हीएम) आणि इतर उपकरणे योग्यरित्या कार्यरत आहेत याची पडताळणी करण्यासाठी राज्यव्यापी मतदान केंद्रांनी 5:30 वाजता मतदानाचा सराव केला. जी एक केवळ रंगीत तालीम होती. मतदान केंद्र क्रमांक 291 येथे तैनात असलेल्या पीठासीन अधिकारी निताशा यांनी मतदानाच्या मांडणीवर विश्वास व्यक्त करत सांगितले की, "आम्ही 5:30 वाजता मॉक पोल सुरू केले. आमचे प्रतिनिधी इथे आहेत. आम्ही पूर्णपणे तयार आहोत आणि सर्व मतदारांचे स्वागत आहे ".
जातीनिहाय जनगणना आणि यू. सी. सी. यासारखे महत्त्वाचे मुद्दे केंद्रस्थानी आल्यामुळे, राज्याच्या विधानसभा निवडणुका वेगळ्या वळणावर पोहोचल्या आहेत. पहिल्या टप्प्यातील मतदान आणि 20 नोव्हेंबर रोजीच्या अंतिम टप्प्यातील निकालांची आतुरतेने प्रतीक्षा केली जाईल कारण ते येत्या काही वर्षांत झारखंडच्या राजकीय दिशेला आकार देऊ शकतात.