IPO | (Photo Credits: Archived, edited, symbolic images)

IPO 2024: भारतीय शेअर बाजारात झालेला वधार (Stock Market Growth,) आणि प्रारंभिक सार्वजनिक ऑफर (Initial Public Offering) गुंतवणुकीस मिळालेला गुंतवणूकदारांचा प्रतिसाद यांचा देशाच्या अर्थव्यवस्थेला (India IPO Market) मोठा फायदा झाला आहे. एस अँड पी ग्लोबल मार्केट इंटेलिजेंस द्वारे प्रकाशित करण्यात आलेल्या एका अहवालात नुकतीच ही माहती पुढे आली. या अहवालातत म्हटले आहे की, भारताची निधी उभारणी 2024 मध्ये अभूतपूर्व पातळीवर पोहोचली आहे. आर्थिक वाढ, बाजारपेठेची अनुकूल परिस्थिती आणि नियामक सुधारणांच्या संयोजनामुळे कंपन्यांनी आयपीओच्या माध्यमातून यावर्षी विक्रमी 1.4 ट्रिलियन रुपये जमा केले आहेत.

भारताच्या आर्थिक कामगिरीची ठळक वैशिष्ट्ये

  • सन 2024 मध्ये 3 डिसेंबरपर्यंत जवळपास 298 कंपन्या सार्वजनिक झाल्या, 298 कंपन्यांनी भारताच्या स्टॉक एक्स्चेंजवर-एनएसई आणि बीएसईवर आयपीओ लॉन्च केले होते. ज्यामध्ये 2023 मधील 243 च्या तुलनेत 22% वाढ झाली.
  • ऑक्टोबरमध्ये पूर्ण झालेला ह्युंदाई मोटर इंडियाचा 278.59 अब्ज रुपयांचा आयपीओ हा भारतीय इतिहासातील सर्वात मोठा सार्वजनिक इश्यू ठरला आहे. (हेही वाचा, India's IPO Market Slows Down: भारताचा आयपीओ बाजार मंदावला; गुंतवणुकदारांची उदासीन भावना, निराशाजनक लिस्टिंग)
  • निधी उभारणीमध्ये 140% उडीः एस अँड पी ग्लोबल मार्केट इंटेलिजेंसच्या आकडेवारीनुसार, आयपीओचे प्रमाण 2023 मधील 588.27 अब्ज रुपयांवरून 140% वाढून 2024 मध्ये 1.4 ट्रिलियन रुपये झाले.
  • शेअर बाजाराचे शिखरः भारताच्या बेंचमार्क निर्देशांकांनी सार्वकालिक उच्चांक गाठला, निफ्टी 50 ने 27 सप्टेंबर रोजी 26,216 अंकांवर आणि बीएसई सेन्सेक्सने 26 सप्टेंबर रोजी 85,836 अंकांवर झेप घेतली. भारताच्या मजबूत आर्थिक दृष्टिकोनामुळे सेन्सेक्स आणि निफ्टीत 13-14% वाढ झाली.
  • भविष्यातील आय. पी. ओ. साठी मार्गरेखाः 29 नोव्हेंबरपर्यंत 85 कंपन्या आय. पी. ओ. प्रक्रियेच्या विविध टप्प्यात होत्या, त्यापैकी 40 कंपन्यांना सूचीबद्धतेसाठी आधीच मान्यता देण्यात आली होती. यामध्ये सध्या विचाराधीन असलेल्या 21 आयपीओचा समावेश आहे.
  • बाजारपेठेतील आशावादः भरभराटीच्या शेअर बाजाराने कंपन्यांना संधींचा फायदा घेण्यासाठी प्रोत्साहित केले आहे, अनेक आय. पी. ओ. गुंतवणूकदारांना भरीव लाभ देत आहेत.

आयपीओ म्हणजे काय?

प्रारंभिक सार्वजनिक प्रस्ताव (आयपीओ) ही एक अशी प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये कंपन्या समभाग भांडवल उभारण्यासाठी प्रथमच जनतेला समभाग देऊ करतात. या वर्षीचे विक्रमी आयपीओ उपक्रम भारताच्या भांडवली बाजारातील चैतन्य आणि समभाग बाजारातील गुंतवणूकदारांची वाढती रुची अधोरेखित करतात.

दरम्यान, वार्षात सामान्य गुंतवणुकदारांनीसुद्धा मोठ्या प्रमाणावर गुंतवणूक शेअर बाजारात केली. केवळ आयपीओच नव्हे तर इतर समभाग खरेदीतही तेजी दिसुन आली. त्यामुळे संबंध वर्षभर भारतीय शेअर बाजार उच्चांकी कामगिरी करताना पाहायला मिळाले. नाही म्हणायला बाजाराने अध्येमध्ये काहीसे चढउतारही पाहिले.