Ajit Krishnan (Photo Credits: X/@kvs_hq)

भारताच्या महत्त्वाकांक्षी गगनयान (Gaganyaan Mission) मानवी अंतराळ मोहिमेसाठी निवडलेल्या चार भारतीय हवाई दलाच्या अधिकाऱ्यांपैकी एक, ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन (Ajit Krishnan) यांना भारतीय हवाई दलाने (IAF News) तातडीने परत बोलावले आहे. ऑपरेशन सिंदूरच्या यशस्वी अंमलबजावणीनंतर भारत आणि पाकिस्तानमधील लष्करी तणाव (India Pakistan Tension) वाढला असताना हा निर्णय घेण्यात आला आहे. पहलगाम दहशतवादी हल्ल्यानंतर भारताने ऑपरेशन सिंदूर (Operation Sindoor) सुरु झाले. त्यानंतर दोन्ही देशांचे संबंध ताणले आहेत.

कॅप्टन अजित कृष्णन मोहिमेवरुन परत

कृष्णन नवी दिल्लीतील ग्लोबल स्पेस एक्सप्लोरेशन कॉन्फरन्समध्ये सहभागी होत असताना त्यांना तातडीने परत बोलावण्याचा आदेश मिळाला. द प्रिंटला या बातमीची पुष्टी करताना ते म्हणाले, 'सध्याच्या परिस्थितीमुळे आयएएफने मला परत बोलावले आहे.' पहलगाममधील एका प्राणघातक दहशतवादी हल्ल्याला प्रत्युत्तर म्हणून भारताने पाकिस्तानमधील दहशतवादी प्रशिक्षण शिबिरांवर अचूक हवाई हल्ले केल्यानंतर सुरू असलेल्या हाय-अलर्ट परिस्थितीचा हा निवेदनात उल्लेख आहे. (हेही वाचा, Operation Sindoor: ऑपरेशन सिंदूरअंतर्गत भारतीय कारवाईत किमान 100 दहशतवादी ठार; Rajnath Singh यांची सर्वपक्षीय बैठकीत माहिती)

गगनयान मोहिमेची प्रगती

इस्रो अंतर्गत भारताची पहिली मानवयुक्त अंतराळ मोहीम, गगनयान, 2027 च्या सुरुवातीला पृथ्वीच्या खालच्या कक्षेत पहिला मानवी क्रू पाठवण्याच्या मार्गावर आहे. या मोहिमेचे उद्दिष्ट तीन अंतराळवीरांना तीन दिवसांसाठी कक्षेत पाठवणे आहे, त्यानंतर ते सुरक्षितपणे पृथ्वीवर परत येतील. (हेही वाचा, Operation Sindoor: ऑपरेशन सिंदूर; एनएसए अजित डोवाल यांनी दिली महत्त्वाची माहिती; जगभरातील देशांशी संवाद)

ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन आणि प्रशिक्षणार्थी विंग कमांडर अंगद प्रताप सध्या भारतात प्रशिक्षण घेत आहेत. दरम्यान, उर्वरित दोन क्रू सदस्य शुभांशू शुक्ला आणि प्रशांत बी. नायर, आगामी अ‍ॅक्सिओम-4 अंतराळ उड्डाण मोहिमेसाठी अमेरिकेत प्रशिक्षण घेत आहेत.

गगनयानमधील कृष्णन यांची व्यक्तिरेखा आणि भूमिका

भारतीय हवाई दलात भरती झालेले कृष्णन 2003 मध्ये हे एक कुशल चाचणी पायलट आणि उड्डाण प्रशिक्षक आहेत ज्यांना Su-30 MKI आणि MiG-29 यासारख्या प्रगत लढाऊ विमानांवर सुमारे 2,900 तास उड्डाणाचा अनुभव आहे. त्यांनी नमूद केले की अंतराळवीर प्रशिक्षण कार्यक्रम भारतीय आणि रशियन अंतराळ संस्थांच्या पाठिंब्याने चांगल्या प्रकारे प्रगती करत आहे. इस्रो बेंगळुरूमध्ये एक समर्पित अंतराळवीर प्रशिक्षण सुविधा देखील स्थापन करत आहे.

क्रूड लाँच करण्यापूर्वी येणाऱ्या चाचण्या

गगनयान कार्यक्रमाने आधीच महत्त्वाचे टप्पे गाठले आहेत. इस्रोने आणखी दोन क्रूड नसलेल्या मोहिमा राबवण्याची योजना आखली आहे, त्यापैकी एकामध्ये व्योमित्र, अंतराळवीरांच्या कार्यांचे अनुकरण करण्यासाठी डिझाइन केलेला मानवीय रोबोट समाविष्ट असेल. भारताच्या पहिल्या मानवयुक्त मोहिमेच्या उड्डाणापूर्वी हे टप्पे आवश्यक पूर्वसूचक आहेत.