Pollution-pixabay

गेल्या काही काळापासून देशाची आर्थिक राजधानी समजल्या जाणाऱ्या मुंबईची हवा मोठ्या प्रमाणावर प्रदूषित (Mumbai Air Pollution) होत आहे. हवा प्रदूषणाबाबत केवळ मुंबईच नाही तर दिल्ली आणि कोलकाता शहरांचीही अवस्था वाईट आहे. स्विस एअर मॉनिटर IQAir नुसार सोमवारी दिल्ली, मुंबई आणि कोलकाता ही शहरे जगात अनुक्रमे चौथ्या, सातव्या आणि दहाव्या क्रमांकाची सर्वात प्रदूषित शहरे होती. IQAir ने सांगितले की, सोमवारी मुंबईची हवा अत्यंत अस्वस्थ होती आणि सलग तीन दिवसांपेक्षा जास्त दिवस हवेची स्थिती अशीच राहिली आहे.

मुंबईच्या हवेच्या गुणवत्तेत किंचित सुधारणा झाल्याचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे, पण तरीही ती अस्वास्थ्यकरांसाठी चांगली नाही. मॉनिटरने शिफारस केली आहे की, मुंबईकरांनी बाहेर जास्त श्रम टाळावेत, मास्क घालावेत आणि घरात एअर प्युरिफायर चालवावेत. IQAir नुसार, सोमवारी संध्याकाळी 4.15 वाजता मुंबईची PM10 मर्यादा 211.4 ug/m3 होती, जी राष्ट्रीय मानक 100 पेक्षा दुप्पट राहिली. शहराची PM2.5 सांद्रता 62 ug/m3 होती, 60 च्या मानकापेक्षा किंचित जास्त.

महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळाचे (MPCB) सह संचालक (वायू) व्हीएम मोटघरे म्हणाले की, ‘रेडी-मिक्स कॉंक्रिट (RMC) प्लांट्सने प्रदूषण विरोधी मार्गदर्शक तत्त्वांचे उल्लंघन केल्याचे आढळल्यास त्यांच्यावर कठोर कारवाई करण्याचे आदेश नियामकाने दिले आहेत. आम्ही आरएमसी प्लांटचे सर्वसमावेशक सर्वेक्षण करण्याचे आदेश दिले आहेत. सिस्टम ऑफ एअर क्वालिटी अँड वेदर फोरकास्टिंग अँड रिसर्च (SAFAR) नुसार, अजून हिवाळ्याला सुरुवात झाली नसूनही शहरातील चेंबूर, अंधेरी, नवी मुंबई, बीकेसी, मालाड आणि माझगाव यांसारख्या भागात आधीच मध्यम ते खराब हवेची गुणवत्ता दिसू लागली आहे. (हेही वाचा: Mumbai AQI: मुंबईतील हवेची गुणवत्ता 'मध्यम' श्रेणीत)

दरम्यान, आंतरराष्ट्रीय स्तरावर, आयक्यूएअरच्या सर्वेक्षणात लाहोर आणि बीजिंग हे सर्वाधिक प्रदूषित शहरांमध्ये पहिल्या पाचमध्ये होते. याव्यतिरिक्त, अत्यंत प्रदूषित शहरांच्या यादीत ढाका, वुहान, जकार्ता आणि कराची (11 व्या क्रमांकावर) देखील आहेत. त्याचप्रमाणे सर्वाधिक प्रदूषित देशांच्या यादीत पाकिस्तान, बांगलादेश, इराक, बहरीन, कुवेत, इजिप्त आणि ताजिकिस्तान हे देश पहिल्या क्रमांकावर आहेत. याआधी 2022 मध्ये भारत जगातील सर्वात प्रदूषित 10 देशांमध्ये 8 व्या क्रमांकावर होता.