Independence Day 2024: देश आपला 78 वा स्वातंत्र्यदिन साजरा करत आहे. 15 ऑगस्ट 1947 हा दिवस होता जेव्हा भारताने इंग्रजांच्या 200 वर्षांच्या गुलामगिरीच्या साखळ्या तोडल्या आणि स्वातंत्र्याची नवी पहाट पाहिली. 15 ऑगस्ट 1947 हा दिवस भारताच्या इतिहासात एक सुवर्ण अध्याय म्हणून नोंदवला गेला आहे. हा तो दिवस होता जेव्हा भारताने इंग्रजांच्या गुलामगिरीतून मुक्त होऊन स्वातंत्र्याचा श्वास घेतला. या दिवसाचे महत्त्व केवळ भारताच्या स्वातंत्र्यापुरते मर्यादित नाही, तर संपूर्ण जगाला हा संदेश होता की, जेव्हा एखादे राष्ट्र आपल्या हक्कांसाठी एकजुटीने लढते तेव्हा त्याला कोणतीही शक्ती रोखू शकत नाही. हे देखील वाचा: Indian Independence Day 2024: भारताचा 78वा स्वातंत्र्यदिन निमित्त PM Narendra Modi यांच्याकडून लाल किल्ल्यावर ध्वजवंदन
त्या दिवशी जगासमोर एक स्वप्नवत आणि दृढनिश्चयी भारताचा उदय झाला. या स्वातंत्र्यदिनाने 200 वर्षांची ब्रिटीश राजवट तर संपवलीच, पण नव्या भारताचा पायाही घातला. स्वातंत्र्यासाठी केलेला संघर्ष आणि त्याग कधीच विसरता येणार नाही याची आठवण हा दिवस करून देतो. हा स्वातंत्र्यदिन प्रत्येक भारतीयासाठी अभिमान आणि आदराचे प्रतीक आहे.
स्वातंत्र्याची पहाट 15 ऑगस्ट 1947 रोजी सकाळी स्वतंत्र भारताचे पहिले पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू यांनी लाल किल्ल्यावर तिरंगा फडकवला. अभिमानास्पद क्षणी, भारताने एक नवीन अध्याय सुरू केला. हा तो क्षण होता जेव्हा भारताने एका नव्या युगात प्रवेश केला होता, अशा युगात जिथे स्वातंत्र्य, समानता आणि बंधुत्वाची मूल्ये सर्वोच्च ठेवण्याचा संकल्प केला होता.
पहिला स्वातंत्र्य दिन कसा साजरा केला गेला?
ब्रिटिश राजवट 1948 पर्यंत भारताला स्वातंत्र्य देण्याची योजना आखत होती परंतु शेवटचे व्हॉईसरॉय लॉर्ड माउंटबॅटन यांनी ही तारीख बदलून 15 ऑगस्ट 1947 केली. स्वातंत्र्याच्या पूर्वसंध्येला, भारतीय नेत्यांनी संसदेच्या सेंट्रल हॉलमध्ये विशेष सत्र आयोजित केले होते. या ऐतिहासिक सोहळ्याबाबत देशभरात उत्साहाचे वातावरण होते. काँग्रेस पक्षाने चित्रपटगृहांना स्वातंत्र्य दिनाचे समारंभ विनामूल्य प्रसारित करण्याचे निर्देश दिले आणि प्रत्येक शाळेतील मुलांना मिठाई आणि 'स्वातंत्र्य पदके' वाटण्याचे ठरवले.
14 ऑगस्ट रोजी रात्री 11 वाजता संसदेचा कार्यक्रम सुरू झाला आणि हजारो भारतीय संसद भवनाबाहेर जमले. देशभक्त लोकांची गर्दी इतकी वाढली की पंडित नेहरूंना लोकांना शांत राहण्याचे आवाहन करावे लागले. बरोबर 11:55 वाजता संसदेच्या सेंट्रल हॉलमध्ये पंडित नेहरूंनी भाषणाला सुरुवात केली ज्याला जग 'Tryst with Destiny' म्हणून ओळखले जाते.
रात्रीचे 12 वाजले की, लगेच शंख वाजायला सुरुवात झाली. नेहरूंसह संसदेच्या सेंट्रल हॉलमध्ये उपस्थित असलेल्या प्रत्येकाच्या डोळ्यात अश्रू होते. संपूर्ण संसद अचानक महात्मा गांधी की जय, भारत माता की जयच्या घोषणांनी दुमदुमली. दुसऱ्या दिवशी संपूर्ण देशात स्वातंत्र्याचा जल्लोष होणार होता.
या ऐतिहासिक प्रसंगी महात्मा गांधींची अनुपस्थिती दिल्लीत जाणवत होती. गांधीजी त्यावेळी बंगालमध्ये होते, जिथे ते फाळणीमुळे झालेला हिंसाचार थांबवण्याचा प्रयत्न करत होते. यावेळी पंजाब आणि बंगालसारख्या भागात फाळणीचा भयंकर हिंसाचार पसरला होता.
पहिला स्वातंत्र्यदिन: १५ ऑगस्ट १९४७
स्वातंत्र्याची बातमी पसरताच देशभरात जल्लोषाचे वातावरण निर्माण झाले. मुंबईतील राजाबाई टॉवर आणि ताज हॉटेलसह देशभरातील प्रतिष्ठित इमारती दिव्यांनी सजवण्यात आल्या होत्या. देशभरातील रस्ते सुशोभित होऊ लागले. ढोल वाजत होते आणि लोक रस्त्यावर नाचत होते. सर्वत्र तिरंग्याचे तेज दिसत होते. दिल्लीत, संसद भवन आणि राष्ट्रपती भवनाभोवती सुमारे 30,000 लोक जमतील असा अंदाज होता, परंतु वास्तविक संख्या 5 लाखांवर पोहोचली. 'इन्कलाब झिंदाबाद' आणि 'महात्मा गांधी की जय', 'भारत माता की जय' अशा घोषणा गुंजत होत्या.
भारताचा पहिला स्वातंत्र्यदिन हा असा दिवस होता जो कायम आपल्या हृदयात राहील. हा दिवस आपल्याला शिकवतो की एकता, संघर्ष आणि दृढनिश्चयाने प्रत्येक स्वप्न साकार होऊ शकते.