भाऊ आणि बहिणींमधील विशेष नात्याचा सन्मान करणारा भाऊबीज (Bhaubij Shubh Muhurat 2023) हा सण देशभरात आज (14 नोव्हेंबर) मोठ्या उत्साहात साजरा होत आहे. दिवाळी सणाचाच एक भाग असलेली भाऊबीज (Bhaubij 2023) ही पारंपारिक विधी आणि भावंडांमधील प्रेम आणि आपुलकीच्या नात्यांची देवाणघेवाण असते. भारत हा विविधतेने नटलेला देश असल्याने भाऊबीज वेगवेगळ्या राज्य आणि प्रदेशांमध्ये वेगवेगळ्या नावांनी ओळखली जाते. काही प्रमाणात ती साजरी करण्याची पद्धतही वेगवेगळी असते. अनेक लोक मुहूर्त पाहून भाऊबीज साजरी करतात. आजच्या विज्ञान युगात मुहूर्ताला तसे काही महत्त्व राहिले नाही. मात्र, काही लोकांची श्रद्धा असते. त्यामुळे असे श्रद्धाळू लोक काही खास मुहूर्त येथे आपण जाणून घेऊ शकता.

भाऊबीज सणाला प्रचंड सांस्कृतिक महत्त्व

महाराष्ट्र आणि भारताच्या विविध भागांमध्ये भाऊबीज सणाला प्रचंड सांस्कृतिक महत्त्व आहे. रक्षाबंधनाच्या वेळी व्यक्त केलेल्या भावनांप्रमाणेच हा सण भाऊ आणि बहिणींमधील बंध वाढवतो. भाऊबीजच्या दिवशी, बहिणी त्यांच्या भावांसाठी प्रार्थना करतात, त्यांच्या कल्याणासाठी आणि समृद्धीसाठी परमेश्वराकडे आशीर्वाद मागतात. पूजेचे तबक घेऊन भावाला ओवाळणे, त्याच्या कपाळालावर टिळा लावणे हे बहिणीचे प्रेम आणि भावाकडून होणारे तिचे संरक्षण यांचे प्रतीक आहे. त्या बदल्यात, भाऊ त्यांच्या बहिणींना भेटवस्तू देऊन त्यांचा स्नेह आणि त्यांच्या बहिणींचे रक्षण करण्याची वचनबद्धता व्यक्त करतात.

भाऊबीज साजरी करण्याच्या पद्धतीत कुटुंबापरत्वे बदल शक्य

विधींच्या पलीकडेही या सणाला विशेष महत्त्व आहे. भाऊबीज कुटुंबांना एकत्र येण्याची, सणासुदीचे जेवण सर्वांनी सोबत करण्याची आणि भावंडांच्या नात्यातील स्नेह, आनंद वाटून घेण्याची खास वेळ म्हणून हा सण महत्त्वाची भूमिका निभावतो. कुटुंबातील प्रेम, समजूतदारपणा आणि ऐक्याचा भाव जोपासण्यात या सणाचे सार आहे. मुख्य रीतिरिवाज सुसंगत असताना, भाऊबीज साजरी करण्याची पद्धत एका कुटुंबानुसार बदलू शकते. काही कुटुंबे अनन्य परंपरा आणि उत्सवाच्या कृतींचा समावेश करतात. त्यांच्या उत्सवांना वैयक्तिक स्पर्श जोडतात.

भाऊबीज मुहूर्त

कोणताही सण, उत्सव आणि कार्यक्रमाबाबत अनेक पंचागकर्ते, अभ्यासक मुहूर्ताबद्दल विविध दावे करतात. या दाव्यांना अनेकदा या दाव्यांना वैज्ञानिक आधार असतोच असे नाही. कारण, अशी कोणतीही वेळ कोणासाठी ठरवून निवडलेली नसते. पण काही लोक पंचांग, भविष्य यांवर विशेष विश्वास ठेवतात. अशा मंडळींसाठी भाऊबीज मुहूर्त पुढीलप्रमाणे-

  • यंदाच्या वर्षी भाऊबीज 14 नोव्हेंबरला साजरी होते आहे. हा दिवस कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाची दुसरी तिथी आहे.
  • ही तिथी 14 नेव्हेंबर रोजी दुपारी 2,36 सुरु होऊन 15 नोव्हेंबर (बुधवार) दुपारी 1.47 वाजता समाप्त होईल.
  • त्यानुसार भाऊबीजेचा मुहूर्त भाऊबीज पहिला मुहूर्त (14 नोव्हेंबर) 2.36 वाजता सुरु होईल.

    15 नोव्हेंबरचा मुहूर्त दुपारी 1.10 मिनीटांनी सुरु होऊन 3.22 ला समाप्त होईल.

महाराष्ट्र भाऊबीज साजरी करण्याच्या तयारीत असताना वातावरणात उत्साह आणि आनंद भरला आहे. हा सण केवळ भावंडांमधील विशेष बंधाची केवळ पुष्टीच करत नाही तर कौटुंबिक ऐक्याचे आणि सांस्कृतिक परंपरांचे महत्त्व अधोरेखित करतो. भाऊबीज, आपल्या समृद्ध चालीरीती आणि परंपरांसह, महाराष्ट्राच्या दोलायमान सांस्कृतिक टेपेस्ट्रीचे प्रतिबिंब आहे, जिथे कुटुंबे एकत्र येतात आणि बंधू-भगिनींना बांधून ठेवणारे शाश्वत नाते साजरे करतात.