Teachers’ Day 2020 (Photo Credits: File Image)

Teachers Day 2022: आज शिक्षक दिन (Teachers Day) आहे. समाज आणि देशाच्या विकास आणि उन्नतीमध्ये शिक्षकांच्या योगदानाचा सन्मान आणि आदर करण्यासाठी दरवर्षी 5 सप्टेंबर रोजी देशभरात शिक्षक दिन साजरा केला जातो. भारताचे माजी राष्ट्रपती डॉ. एस. राधाकृष्णन यांची जयंती 5 सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिन म्हणून 1962 साली साजरा करण्यास सुरुवात झाली. यानिमित्ताने केंद्र व राज्य सरकारचे संबंधित विभाग, संस्था आणि शैक्षणिक संस्थांमार्फत शिक्षकांचा गौरव करण्यासाठी आणि त्यांच्या उत्कृष्ट योगदानाला बक्षीस देण्यासाठी विविध कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते.

देशातील उच्च शिक्षण संस्थांचे नियमन करणाऱ्या विद्यापीठ अनुदान आयोगाने (UGC) विद्यापीठे, महाविद्यालये आणि इतर उच्च शिक्षण संस्थांना शिक्षक दिन 2022 च्या निमित्ताने 5 ते 9 सप्टेंबर दरम्यान शिक्षक महोत्सव साजरा करण्याचे आवाहन केले आहे. यासोबतच आयोगाने 5 सप्टेंबर 2022 रोजी म्हणजे आज 3 संशोधन अनुदान आणि 2 फेलोशिप योजना सुरू करण्याची घोषणा केली आहे. या पाच संशोधन अनुदान/फेलोशिप योजना UGC द्वारे ई-समाधान पोर्टलवर दुपारी 3 वाजता सुरू केल्या जातील. या योजनांबद्दल जाणून घेऊयात...

संशोधन अनुदान आणि फेलोशिप योजना

UGC ने दिलेल्या माहितीनुसार, आज सुरू होणार्‍या तीन संशोधन अनुदान योजना विद्यमान शिक्षक आणि प्राध्यापक सदस्यांसाठी असतील. एकूण 100 लाभार्थ्यांसाठी उपलब्ध असलेल्या या योजनांमध्ये, निवडलेल्या उमेदवारांना प्रति महिना 50,000 रुपये आणि प्रति वर्ष 50,000 रुपये आकस्मिक निधी दिला जाईल. या योजनांचा लाभ घेण्यासाठी, उमेदवारांचे वय 67 वर्षांपेक्षा जास्त नसावे आणि किमान 10 पूर्णवेळ विद्यार्थ्यांच्या PAD संशोधन कार्याचे पर्यवेक्षण केलेले असावे.

प्राध्यापक सदस्यांना सेवा देण्यासाठी संशोधन अनुदान

या फेलोशिपचे उद्दिष्ट नियमितपणे नियुक्त केलेल्या प्राध्यापक सदस्यांना संशोधनाच्या संधी उपलब्ध करून देणे हे असून या उपक्रमाद्वारे 200 निवडक सहभागींना मदत म्हणून 10 लाख रुपये अनुदान दिले जाईल. या अनुदानाचा कालावधी कमाल 2 वर्षांचा आहे.

नवीन भरतीसाठी डॉ. डी.एस. कोठारी संशोधन अनुदान

DS कोठारी अनुदान ही विज्ञान, वैद्यक आणि अभियांत्रिकी क्षेत्रातील उमेदवारांसाठी पोस्ट-डॉक्टरल फेलोशिप योजना आहे. हा उपक्रम निवडलेल्या 132 उमेदवारांना 10 लाख रुपयांची आर्थिक मदत देईल. त्याचा कालावधीही कमाल 2 वर्षे असेल.

निवृत्त प्राध्यापक सदस्यांसाठी फेलोशिप

संशोधन आणि अध्यापन कार्यक्रमात सक्रियपणे गुंतलेल्या सेवानिवृत्त शिक्षकांना संधी देण्यासाठी UGC ने ही योजना सुरू केली आहे. या फेलोशिपमध्ये 100 जागा उपलब्ध आहेत आणि निवडक अर्जदारांना फेलोशिप पेमेंटमध्ये दरमहा 50,000 रुपये आणि आकस्मिक पेमेंटमध्ये प्रति वर्ष 50,000 रुपये मिळतील. या योजनेचा कालावधी 3 वर्षांचा आहे.

डॉ. राधाकृष्णन यूजीसी पोस्ट-डॉक्टरल फेलोशिप

डॉ राधाकृष्णन यूजीसी पोस्ट-डॉक्टरल फेलोशिपमध्ये एकूण 900 जागा उपलब्ध आहेत, त्यापैकी 30 टक्के महिला उमेदवारांसाठी राखीव आहेत. फेलोशिपचा एक भाग म्हणून, निवडलेल्या उमेदवारांना प्रति महिना 50,000 रुपये आणि आकस्मिकता म्हणून प्रति वर्ष 50,000 रुपये मिळतील. या अनुदानाचा कालावधी 3 वर्षांचा आहे.

सावित्रीबाई ज्योतिराव फुले फेलोशिप

फेलोशिपसाठी स्लॉट्सची निश्चित संख्या उपलब्ध नाही. अविवाहित मुलींना त्यांचा अभ्यास सुरू ठेवण्यासाठी आणि संशोधन करण्यासाठी प्रोत्साहित करणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे ज्याचा परिणाम पीएच.डी. त्याचा कालावधी कमाल 5 वर्षे निश्चित केला आहे.