Women Representative (Photo Credit: Pixabay)

Government Schemes for Women: केंद्र सरकारच्या अनेक योजना केवळ महिलांसाठी आहेत. महिला सक्षमीकरणासाठी मोदी सरकारने अनेक पावले उचलली आहेत. याचा लाभ देशातील महिलांना मोठ्या प्रमाणात मिळत आहे. महिलांनीही पुरुषांच्या खांद्याला खांदा लावून पुढे जावे, हा सरकारचा उद्देश आहे. असं असलं तरी प्रत्येक क्षेत्रात महिलांचा सहभाग वाढत आहे. महिलांसाठी मोदी सरकारच्या कोणत्या कल्याणकारी योजना आहेत ते जाणून घेऊयात...

पंतप्रधान उज्ज्वला योजना - (Prime Minister Ujjwala Yojana)

महिलांसाठी मोदी सरकारची सर्वात यशस्वी योजना म्हणजे उज्ज्वला योजना. ही योजना 1 मे 2016 रोजी उत्तर प्रदेशातील बलिया येथून सुरू करण्यात आली. या योजनेंतर्गत आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल गृहिणींना एलपीजी सिलिंडर दिले जातात. आतापर्यंत देशातील 8.3 कोटी कुटुंबांना या योजनेचा लाभ मिळाला आहे. 1 फेब्रुवारी 2021 रोजी अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी अर्थसंकल्पात उज्ज्वला योजनेचा लाभ आणखी 1 कोटी लाभार्थ्यांना देण्याची घोषणा केली आहे. (हेही वाचा - Women's Day 2022 Special: नवोदित महिला उद्योजकांसाठी 'या' 5 Government Schemes ठरतील उपयुक्त; Entrepreneurs होऊ ईच्छीणाऱ्या महिलांनी नक्की वाचा)

या योजनेअंतर्गत केंद्र सरकार प्रत्येक कनेक्शनवर 1600 रुपये सबसिडी देते. हे अनुदान सिलिंडरच्या सुरक्षा आणि फिटिंग शुल्कासाठी आहे. ज्या कुटुंबांच्या नावावर बीपीएल कार्ड आहे ते या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. महिलांना लाकूड किंवा कोळशाच्या धुरापासून मुक्त करणे हा या योजनेचा उद्देश आहे.

बेटी बचाओ बेटी पढाओ योजना - (Beti Bachao Beti Padao Yojana)

'बेटी बचाओ बेटी पढाओ' योजना पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 22 जानेवारी 2015 रोजी पानिपत, हरियाणा येथे सुरू केली होती. मुलींच्या लिंग गुणोत्तरातील घट थांबवणे आणि महिला सक्षमीकरणाला चालना देणे हा या योजनेचा उद्देश आहे. ही योजना भारतातील विविध प्रदेशात चालवली जात आहे. कौटुंबिक हिंसाचार किंवा कोणत्याही प्रकारच्या हिंसाचाराला बळी पडलेल्या महिलांना ही योजना मदत करते. एखादी महिला अशा कोणत्याही हिंसाचाराला बळी पडल्यास तिला पोलीस, कायदेशीर, वैद्यकीय अशा सेवा दिल्या जातात. पीडित महिला टोल फ्री क्रमांक 181 वर कॉल करून मदत मिळवू शकतात.

बेटी बचाओ बेटी पढाओ योजना (PC - Wikipedia)

सुकन्या समृद्धी योजना -

सुकन्या समृद्धी योजना मोदी सरकारने 22 जानेवारी 2015 रोजी सुरू केली होती. ही योजना 10 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुली/मुलींच्या उच्च शिक्षणासाठी आणि विवाहासाठी आहे. म्हणजेच मुलींच्या सुरक्षित भविष्यासाठी ही बचत योजना आहे. तुम्ही कोणत्याही बँक आणि पोस्ट ऑफिसमध्ये जाऊन तुमच्या 10 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलीसाठी खाते उघडू शकता. योजना पूर्ण झाल्यानंतर, ज्याच्या नावावर तुम्ही हे खाते उघडले असेल त्याला सर्व पैसे दिले जातील.

मोफत शिलाई मशीन योजना -

शिवणकाम आणि भरतकामाची आवड असलेल्या महिलांसाठी केंद्र सरकारतर्फे मोफत शिलाई मशीन योजना चालवली जाते. देशातील ग्रामीण आणि शहरी भागातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल महिला या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. भारत सरकारकडून प्रत्येक राज्यातील 50,000 हून अधिक महिलांना मोफत शिवणयंत्रे दिली जातील. या योजनेअंतर्गत फक्त 20 ते 40 वयोगटातील महिलाच अर्ज करू शकतात.

सुरक्षित मातृत्व हमी सुमन योजना -

या योजनेंतर्गत महिलांची 100% प्रसूती रुग्णालये किंवा प्रशिक्षित परिचारिकांच्या देखरेखीखाली केली जाते. जेणेकरून प्रसूतीदरम्यान आई आणि तिच्या बाळाच्या आरोग्याची योग्य काळजी घेता येईल. 10 ऑक्टोबर 2019 रोजी सुरक्षित मातृत्व आश्वासन सुमन योजना सुरू करण्यात आली. या योजनेंतर्गत गरोदर महिला आणि नवजात बालकांच्या सुरक्षेसाठी शासनाकडून मोफत आरोग्य सेवा पुरविल्या जात आहेत. माता आणि नवजात बालकांचा मृत्यू रोखणे हा या योजनेचा उद्देश आहे.

 

महिला शक्ती केंद्र योजना -

ही योजना महिला आणि बाल विकास मंत्रालयाने 2017 मध्ये सुरू केली होती. महिलांच्या संरक्षण आणि सक्षमीकरणासाठी ही योजना तयार करण्यात आली आहे. या योजनेंतर्गत गावा-गावातील महिलांना सामाजिक सहभागातून सक्षम करून त्यांच्या क्षमतांची जाणीव करून देण्याचे काम केले जाते. ही योजना राष्ट्रीय, राज्य आणि जिल्हा स्तरावर काम करते.

व्हिडीओ पाहा