Terrorists प्रतिकात्मक प्रतिमा (फोटो सौजन्य - X/@Anti_Separatist)

जम्मू-काश्मीरमधील पहलगाम येथील बैसारण खोऱ्यात 22 एप्रिल 2025 रोजी झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याने (Pahalgam Terror Attack) संपूर्ण देश हादरला आहे. या हल्ल्यात 26 पर्यटकांचा मृत्यू झाला, आणि 20 हून अधिक जण जखमी झाले. सुरुवातीला, द रेझिस्टन्स फ्रंट (The Resistance Front- TRF) या दहशतवादी गटाने या हल्ल्याची जबाबदारी स्वीकारली होती, परंतु 26 एप्रिल 2025 रोजी त्यांनी एका निवेदनाद्वारे या हल्ल्यातील सहभाग पूर्णपणे नाकारला. त्यांनी दावा केला की, त्यांच्या डिजिटल मंचावर आलेला मूळ संदेश भारतीय गुप्तचर यंत्रणांनी केलेल्या ‘सायबर हस्तक्षेपाचा’ परिणाम होता. या नाट्यमय घडामोडींमुळे अनेक प्रश्न निर्माण झाले आहेत.

द रेझिस्टन्स फ्रंटचा नकार आणि त्यांचा दावा-

नुकतेच द रेझिस्टन्स फ्रंटने एक निवेदन जारी करून पहलगाम हल्ल्यातील सहभाग नाकारला. त्यांनी म्हटले, ‘आम्ही पहलगाम हल्ल्यात कोणत्याही प्रकारे सहभागी नव्हतो. या कृत्याचा आमच्याशी संबंध जोडणे खोटे आहे आणि काश्मिरी प्रतिकाराला बदनाम करण्याच्या मोठ्या योजनेचा भाग आहे.’ त्यांनी असा आरोप केला की, 22 एप्रिल रोजी त्यांच्या टेलिग्राम चॅनलवर हल्ल्याची जबाबदारी स्वीकारणारा संदेश भारतीय गुप्तचर यंत्रणांनी ‘सायबर हस्तक्षेप’ करून प्रसारित केला. हा दावा त्यांनी आपल्या प्रतिकाराला ‘वैध’ ठरवण्यासाठी आणि भारतीय यंत्रणांवर दोषारोप करण्यासाठी केला.

यापूर्वी, त्यांनी हल्ल्याचे कारण म्हणून ‘जम्मू-काश्मीरमध्ये 85,000 गैर-स्थानिकांना डोमिसाइल प्रमाणपत्रे देणे’ आणि त्यामुळे होणारा ‘लोकसंख्याशास्त्रीय बदल’ असा उल्लेख केला होता. मात्र, आता त्यांनी हा मूळ दावा खोटा ठरवला आहे, ज्यामुळे त्यांच्या विश्वासार्हतेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे.

Pahalgam Terror Attack:

पहलगाम हल्ल्याचा संदर्भ-

पहलगाममधील बैसारण खोरे, ज्याला ‘मिनी स्वित्झर्लंड’ म्हणूनही ओळखले जाते, हे पर्यटकांचे प्रमुख आकर्षण आहे. 22 एप्रिल 2025 रोजी, दहशतवाद्यांनी या खोऱ्यातील पर्यटकांवर अंदाधुंद गोळीबार केला. हा हल्ला हिंदू पर्यटकांना लक्ष्य करणारा होता, आणि हल्लेखोरांनी पीडितांचे धर्म आणि नावे तपासून त्यांना गोळ्या घातल्या, असे प्रत्यक्षदर्शींनी सांगितले. काहींना इस्लामिक श्लोक (कलिमा) उच्चारण्यास सांगितले गेले, आणि नकार देणाऱ्यांना मारण्यात आले. यात 25 भारतीय आणि एक नेपाळी नागरिक ठार झाले, तर 20 हून अधिक जण जखमी झाले.

हा 2008 च्या मुंबई हल्ल्यांनंतरचा सर्वात भयंकर दहशतवादी हल्ला मानला जातो. जम्मू-काश्मीर पोलिसांनी ज्या तीन संशयितांची नावे जाहीर केली आहेत, त्यांचा लष्कर-ए-तय्यबाशी संबंध आहे. त्यांच्या माहितीसाठी 20 लाख रुपयांचे बक्षीस जाहीर करण्यात आले आहे. हल्ल्याच्या वेळी अमेरिकेचे उपराष्ट्रपती जेडी व्हॅन्स भारतात होते, आणि पंतप्रधान नरेंद्र मोदी सौदी अरेबियाच्या दौऱ्यावर होते, ज्यामुळे या हल्ल्याला आंतरराष्ट्रीय महत्त्व प्राप्त झाले.

द रेझिस्टन्स फ्रंटची पार्श्वभूमी-

द रेझिस्टन्स फ्रंट हा 2019 मध्ये जम्मू-काश्मीरमधील कलम 370 रद्द झाल्यानंतर उदयास आलेला दहशतवादी गट आहे. हा गट पाकिस्तानस्थित लष्कर-ए-तय्यबाचा एक उपगट मानला जातो, आणि त्याला पाकिस्तानच्या गुप्तचर यंत्रणा (ISI) चे समर्थन आहे. भारताने जानेवारी 2023 मध्ये गैरकायदेशीर कृत्ये (प्रतिबंध) कायद्यांतर्गत (UAPA) या गटावर बंदी घातली. द रेझिस्टन्स फ्रंटची स्थापना काश्मिरी दहशतवादाला ‘स्थानिक’ आणि ‘धर्मनिरपेक्ष’ स्वरूप देण्यासाठी झाली, ज्यामुळे लष्कर-ए-तय्यबा आणि जैश-ए-मोहम्मद यांसारख्या गटांच्या धार्मिक नावांपासून वेगळेपण दाखवता येईल.

गटाचे प्रमुख नेते शेख सज्जाद गुल आणि बसित अहमद दार यांनी हिजबुल मुजाहिदीन आणि लष्कर-ए-तय्यबाच्या कॅडरसह हा गट उभारला. द रेझिस्टन्स फ्रंट सोशल मीडियावर प्रचार, तरुणांची भरती, आणि शस्त्रास्त्र तस्करीसाठी सक्रिय आहे, आणि त्याचा ‘रेसिस्टन्स टिल व्हिक्ट्री’ हा नारा काश्मिरी फुटीरतावादाला चालना देतो. सामान्य नागरिकांमध्ये, विशेषतः काश्मीरमधील स्थानिकांमध्ये, या हल्ल्यामुळे भीती आणि संताप आहे, कारण पर्यटन हे त्यांच्या उपजीविकेचे प्रमुख साधन आहे. काश्मिरी व्यापाऱ्यांनी हा हल्ल्याचा निषेध केला आहे. (हेही वाचा: Pahalgam Terror Attack: पहलगाम हल्ल्याच्या 'निष्पक्ष' चौकशीसाठी पाकिस्तान तयार; घाबरगुंडी उडालेल्या शाहबाज शरीफ यांचे महत्त्वाचे विधान)

दरम्यान, याआधी भारत सरकारने हल्ल्याला त्वरित प्रत्युत्तर दिले, ज्यात इंडस वॉटर ट्रीटी निलंबन, अटारी-वाघा सीमा बंद, आणि पाकिस्तानी नागरिकांसाठी व्हिसा सेवा रद्द करणे यांचा समावेश आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी हल्लेखोरांना ‘शोधून कठोर शिक्षा’ करण्याचे आश्वासन दिले, तर गृहमंत्री अमित शहा यांनी श्रीनगरला भेट देऊन सुरक्षा व्यवस्थेचा आढावा घेतला. जम्मू-काश्मीर पोलिसांनी बैसारण परिसरात शोधमोहीम तीव्र केली, आणि राष्ट्रीय तपास यंत्रणेने (NIA) तपास सुरू केला आहे. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर, अमेरिका, ब्रिटन, सौदी अरेबिया, आणि फ्रान्स यांसारख्या देशांनी हल्ल्याचा निषेध केला, आणि भारताला समर्थन व्यक्त केले.