Representational Image (Photo credits: Pixabay)

मोदी सरकारने (Modi Government) काळाबाजार, बनावट IMEI नंबर आणि मोबाईल फोन उपकरणांची छेडछाड रोखण्यासाठी मोठे पाऊल उचलले आहे.  दूरसंचार विभागाने 1 जानेवारी 2023 पासून सर्व मोबाइल फोन उत्पादकांनी पाळण्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. निर्मात्याने भारतात उत्पादित केलेल्या प्रत्येक मोबाइल फोनचा आंतरराष्ट्रीय मोबाइल उपकरण ओळख क्रमांक भारतीय बनावट उपकरण प्रतिबंध पोर्टलवर नोंदवावा.

भारत सरकारच्या दूरसंचार विभागातील मोबाईल फोनच्या पहिल्या विक्रीपूर्वी, DoT अधिसूचना सांगते. केंद्राने आयात केलेल्या मोबाईल फोनचा IMEI क्रमांक देखील भारतीय बनावटी उपकरण प्रतिबंध पोर्टलवर नोंदणीकृत करणे अनिवार्य केले आहे. (https://icdr.ceir.gov.in) मोबाईल फोनमध्ये बनावट IMEI नंबर किंवा डुप्लिकेट IMEI नंबर सापडल्याच्या बातम्या आल्या आहेत. हेही वाचा फिनटेक प्लॅटफॉर्म PhonePe पुण्यात सुरु करणार आपले नवीन कार्यालय; 400 कर्मचारी करू शकतील एकत्र काम

2020 मध्ये, उत्तर प्रदेश पोलिसांना मेरठमधील 13,500 Vivo स्मार्टफोनमध्ये समान IMEI क्रमांक असल्याचे आढळले होते. नियमांनुसार, भारतात विकल्या जाणार्‍या सर्व मोबाईल फोनमध्ये युनिक आयएमईआय क्रमांक असणे आवश्यक आहे. हा नियम ऍपल आणि सॅमसंगसह ब्रँडच्या आयात केलेल्या मोबाईल फोनवर लागू होतो. सोप्या शब्दात, IMEI नंबर हा एक अद्वितीय क्रमांक आहे जो GSM, WCDMA आणि iDEN मोबाईल फोन ओळखण्यासाठी वापरला जातो.

प्रत्येक मोबाइल फोनचा एक विशिष्ट क्रमांक असतो, परंतु ड्युअल सिम मोबाइल फोनच्या बाबतीत दोन IMEI क्रमांक असतात. फोन चोरीला गेल्यास IMEI नंबर वापरून ट्रॅक करणे सोपे आहे. मोबाईल फोन खरा आहे की खोटा हे तपासण्यासाठीही आयएमईआय नंबर वापरता येतो. जर मोबाईलमध्ये हा नंबर नसेल, तर तो खोटा आहे. वापरकर्ते त्यांच्या फोनवरून #06# डायल करून फोन खरेदी करण्यापूर्वी त्यांचा IMEI नंबर तपासू शकतात.