Artificial Intelligence | Representational Image | (Photo Credits: Pixabay)

Rajeev Chandrasekhar on Artificial Intelligence: भारताचे ध्येय सॅम ऑल्टमन किंवा एलोन मस्क सारख्या जागतिक तंत्रज्ञान क्षेत्रातील दिग्गजांशी स्पर्धा करणे हे नाही तर वास्तविक जीवनातील परिवर्तनीय वापरासाठी AI चा लाभ घेणे हे आहे, असे सांगत केंद्रीय मंत्री राजीव चंद्रशेखर (Rajeev Chandrasekhar ) यांनी कृत्रिम बुद्धिमत्तेसाठी (AI) भारताच्या दृष्टिकोनाची रूपरेषा सांगितली. नागरिकांच्या जीवनावर सकारात्मक परिणाम करण्यासाठी कृषी, शिक्षण आणि आरोग्य सेवा यासारख्या क्षेत्रांमध्ये व्यावहारिक अनुप्रयोग तयार करण्याच्या वचनबद्धतेवरही त्यांनी भर दिला. कार्नेगी यांनी आयोजित केलेल्या ग्लोबल टेक्नॉलॉजी समिटमध्ये ते 6 डिसेंबर रोजी बोलताना बोलत होते.

कृषी, आरोग्यसेवा, सुरक्षा, भाषा अनुवाद आणि समावेशन मधील आव्हानांना तोंड देण्यासाठी AI महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावेल असे सांगतानाच चंद्रशेखर यांनी भारताच्या 1.2 अब्ज नागरिकांच्या विविध गरजा अधोरेखित केल्या. सार्वजनिक आणि खाजगी क्षेत्रांच्या सहकार्याने एआय (AI) कंप्युट क्षमता वाढविण्यासाठी सरकार सर्वसमावेशक धोरणावर सक्रियपणे काम करत आहे. या धोरणाची अधिकृत घोषणा जानेवारीमध्ये अपेक्षित आहे, असेही ते म्हणाले. (हेही वाचा, Digital India Act Update: डिजिटल इंडिया कायदा आगामी निवडणुकीपूर्वी लागू होण्याची शक्यता नाही, केंद्रीय मंत्री राजीव चंद्रशेखर यांची माहिती)

नवोन्मेष आणि नियमन यांच्यात समतोल दृष्टिकोनाच्या गरजेवर भर देऊन चंद्रशेखर यांनी एआय गव्हर्नन्ससाठी एक समान चौकट स्थापित करण्यासाठी सरकारांमध्ये आंतरराष्ट्रीय सहकार्याचे आवाहन केले. याशिवाय चंद्रशेखर यांनी खुलासा केला की भारताच्या $10 अब्ज चिफ सबसिडी योजनेचा एक भाग म्हणून लेगसी नोड सेमीकंडक्टर फॅब बाबत लवकरच घोषणा अपेक्षित आहे.

आर्टीफिसिअल इंटेलिजन्स म्हणजेच कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) ही संगणक विज्ञानाची एक विस्तृत शाखा आहे. जी सामान्यत: मानवी बुद्धिमत्तेची आवश्यकता असते अशी कार्ये करण्यास सक्षम स्मार्ट मशीन तयार करण्याशी संबंधित आहे. AI हे अनेक पध्दतींसह एक आंतरविद्याशाखीय विज्ञान आहे, परंतु मशीन लर्निंग आणि सखोल शिक्षणातील प्रगती, विशेषतः, तंत्रज्ञान उद्योगाच्या अक्षरशः प्रत्येक क्षेत्रात एक आदर्श बदल घडवत आहे.

कृत्रिम बुद्धिमत्ता यंत्रांना मानवी मनाच्या क्षमतांचे मॉडेल बनवू देते किंवा त्यात सुधारणा करू देते. आणि सेल्फ-ड्रायव्हिंग कारच्या विकासापासून ते ChatGPT आणि Google's Bard सारख्या जनरेटिव्ह AI साधनांच्या प्रसारापर्यंत, AI अधिकाधिक दैनंदिन जीवनाचा भाग बनत आहे आणि प्रत्येक उद्योगातील क्षेत्र कंपन्या यामध्ये गुंतवणूक करत आहेत. भारतातही हे तंत्रज्ञान वापरले जात आहे. ज्याचा वापर विविध क्षेत्रांमध्ये केला जातो आहे. भारताला आगामी काळात या नव्या तत्रज्ञानाचा सामना आणि मैत्री करण्यासाठी सिद्ध राहावे लागणार असल्याचे या क्षेत्रातील अभ्यास सांगतात.