Traffic | X

Urban Planning: महाकाय मुंबई हे गर्दीचे शहर, इमारतींचे शहर. पण या शहरात आता वाहनांची गर्दीही (Mumbai Traffic) तितकीच आहे. जी मानवी आरोग्य आणि पर्यावरणाच्या दृष्टीने प्रचंड चिंतेचे कारण मानले जात आहे. नुकत्याच पुढे आलेल्या एका आकडेवारीनुसार शहरातील वाहनांची संख्या (Mumbai Vehicle Count) जवळपास 48 लाखांपेक्षाही अधिक झाली आहे. ज्यामध्ये 14 लाख खासगी कार आणि जवळपास 29 लाख दुचाकींचा समावेश आहे. शहरातील चार प्रादेशिक परिवहन कार्यालयांमध्ये (आरटीओ) दररोज सरासरी 721 वाहनांची नोंदणी होते. सन 2023-24 या आर्थिक वर्षात पश्चिम उपनगरात 21 लाख नोंदणीकृत वाहने आहेत, आयलँड सिटीमध्ये 14 लाख आणि पूर्व उपनगरात 13 लाख वाहने नोंद झाल्याचे आढळून आले आहे.

वाहनांची वाढती संख्या चिंतेचा विषय

मुंबईतील वाहनांच्या वाढत्या संख्येबद्दल तज्ञ चिंतित आहेत. शहरातील वाढत्या वाहनांच्या संख्येमुळे रहदारी वाढते परिणामी पायाभूत सुविधांवर मोठा परिणाम होतो आहे. वाहनांची संख्या वाढल्याने गर्दी, प्रदूषण आणि पार्किंगच्या समस्या उद्भवू शकतात. मुंबईचे रस्ते आधीच गर्दीने भरलेले आहेत. त्यामुळे गर्दी कमी करण्यासाठी, प्रदूषण कमी करण्यासाठी, हवेची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी आणि प्रवासाला होणारा विलंब कमी करण्यासाठी वाहनांच्या वाढीवर नियंत्रण ठेवण्याच्या गरजेवर भर

तज्ज्ञांनी भर दिला आहे. (हेही वाचा, Sion Bridge in Mumbai to Be Demolished: मुंबई येथील ऐतिहासिक सायन ब्रिज पुनर्बांधनीसाठी पाडला जाणार; वाहतूक मार्गात बदल, घ्या जाणून)

वाहतूक तज्ज्ञ विवेक पै यांनी टाईम्स ऑफ इंडियाला दिलेल्या प्रतिक्रियेमध्ये म्हटले आहे की, "मुंबईची वाहनसंख्या शहराच्या सामावून घेण्याच्या तिप्पट आहे. कारची वाढ रोखण्यासाठी, आम्हाला व्यावसायिक केंद्रांमधील गर्दीचे शुल्क, काही परदेशी कार खरेदीसाठी लॉटरी प्रणाली यासारखी धोरणे स्वीकारण्याची गरज आहे. आम्हाला प्रत्येक शहराची कार गणना करणे आवश्यक असल्याचेही ते म्हणाले. (हेही वाचा, Asia's First Breast Milk Bank at Sion Hospital: मुंबई येथील सायन रुग्णालात 'ब्रेस्ट मिल्क' बँकेद्वारे 10,000 नवजात बालकांना दूध पुरवठा)

सार्वजनिक धोरण (वाहतूक) विश्लेषक परेश रावल म्हणाले, मुंबईच्या लोकसंख्येच्या वाढीसह, तिथल्या वाहनांच्या संख्येतही वाढ झाली आहे. लोकांसोबतच, कार आणि दुचाकी देखील जागेसाठी धडपडत आहेत. ओव्हरबोज्ड उपनगरीय रेल्वे नेटवर्क जवळजवळ कमालीचे वाढले आहे. त्यामुळे, इतर सार्वजनिक वाहतूक नेटवर्क बळकट करण्याची गरज आहे.

एका वाहतूक कार्यकर्त्याने नमूद केले की प्रत्येक मेट्रो मार्गाने रस्त्यावरील रहदारी 15% कमी करणे अपेक्षित असले तरी, मोकळी झालेली जागा नवीन गाड्यांद्वारे त्वरीत भरली जाईल. कार कर्जाची उपलब्धता आणि सणासुदीच्या सवलतींमुळे वाहनांच्या विक्रीला आणखी चालना मिळते, ज्यामुळे वाहनांच्या वाढत्या लोकसंख्येला हातभार लागतो. दुसऱ्या तज्ञाने सुचवले, रस्त्यांवर वाहनांची संख्या कमी करण्यासाठी सरकारने कारपूलिंग आणि राइड-शेअरिंग सेवांचा वापर करण्यास देखील प्रोत्साहित केले पाहिजे. शिवाय, सरकारने वायू प्रदूषण आणि अवलंबित्व कमी करण्यासाठी इलेक्ट्रिक वाहने आणि चार्जिंग पायाभूत सुविधांच्या विकासामध्ये गुंतवणूक केली पाहिजे.