Mumbai 26/11 Attack (PC - Twitter/@ABPNews)

Mumbai 26/11 Attack: मुंबईतील 26/11 च्या दहशतवादी हल्ल्याला रविवारी 15 वर्षे पूर्ण झाली. 2008 मध्ये झालेल्या त्या दहशतवादी हल्ल्यात 166 लोक मारले गेले होते, तर शेकडो जखमी झाले होते. या हल्ल्यात मुंबई पोलिसांच्या तीन वरिष्ठ अधिकाऱ्यांसह अनेक पोलिसही शहीद झाले होते. हा भीषण हल्ला पाकिस्तानातील दहशतवादी संघटना लष्कर-ए-तैयबाच्या 10 दहशतवाद्यांनी केला होता. यातील एक दहशतवादी अजमल कसाब जिवंत पकडला गेला आणि 2012 मध्ये त्याला फाशी देण्यात आली. आज आपण सीमेपलीकडून आलेल्या दहशतवाद्याने देशाच्या आर्थिक राजधानीवर हल्ला करण्याचा कट कसा रचला होता? हे जाणून घेऊयात.

दिनांक-26 नोव्हेंबर, 2008 वार बुधवार (संध्याकाळची वेळ). दररोज प्रमाणेच मुंबईच्या गजबजलेल्या रस्त्यांवर लोक फिरत होते. दुसरीकडे मुंबईत दहशतवाद्यांची घुसण्याची प्रक्रियाही सुरूच होती. कुलाब्याच्या समुद्रकिनाऱ्यावर एका बोटीतून दहा दहशतवादी उतरले, छुप्या शस्त्रास्त्रांसह सज्ज असलेले हे दहशतवादी कुलाब्याच्या फिशरमन कॉलनीतून मुंबईत घुसले आणि दोन गटात विभागले. यापैकी दोन दहशतवादी ज्यू गेस्ट हाऊस नरिमन हाऊसच्या दिशेने गेले, तर दोन दहशतवादी छत्रपती शिवाजी टर्मिनलच्या (सीएसटी) दिशेने गेले. त्याच वेळी प्रत्येकी दोन दहशतवाद्यांची एक तुकडी हॉटेल ताजमहालच्या दिशेने गेली आणि उर्वरित दहशतवादी हॉटेल ट्रायडेंट ओबेरॉयच्या दिशेने गेले. यानंतर इम्रान बाबर आणि अबू उमर नावाचे दहशतवादी लिओपोल्ड कॅफेमध्ये पोहोचले आणि त्यांनी रात्री 9.30 च्या सुमारास तेथे मोठा स्फोट घडवून आणला. यानंतर लोकांमध्ये एकच गोंधळ उडाला. (हेही वाचा - Mumbai Rains: मुंबईत अवकाळी पावसाची हजेरी; नेटिझन्सनी शेअर केले व्हिडिओज, पहा)

तथापी, दहशतवाद्यांची दुसरी टीम (ज्यात कसाब आणि अबू इस्माईल खानचा समावेश होता) सीएसटीला पोहोचला आणि त्यांनी अंदाधुंद गोळीबार सुरू केला. काही वेळातच या दहशतवाद्यांनी 50 हून अधिक लोकांना ठार केले. दहशतवाद्यांची तिसरी टीम हॉटेल ताजमहाल आणि चौथी टीम हॉटेल ट्रायडेंट ओबेरॉयमध्ये पोहोचली आणि इथेही दहशतवाद्यांनी अंदाधुंद गोळीबार सुरू केला. हॉटेल ताजमहालमध्ये कमी, परंतु हॉटेल ट्रायडेंट ओबेरॉयमध्ये 30 हून अधिक लोकांचा मृत्यू झाला.

या हल्ल्यात महाराष्ट्र एटीएस प्रमुख हेमंत करकरे, पोलीस अधिकारी विजय साळसकर, आयपीएस अशोक कामटे आणि कॉन्स्टेबल संतोष जाधव हे दहशतवाद्यांशी लढताना शहीद झाले. अनेक तास चाललेल्या चकमकीत राष्ट्रीय सुरक्षा रक्षकांनी (NSG) अखेर नऊ दहशतवाद्यांना ठार केले आणि 10वा दहशतवादी अजमल कसाब जिवंत पकडला गेला. त्यानंतर त्याच्याकडे चौकशीची प्रक्रिया सुरू झाली. तपासादरम्यान कसाबने आपले पूर्ण नाव मोहम्मद अजमल आमिर कसाब असून तो 21 वर्षांचा असल्याचे सांगितले होते. तो पाकिस्तानच्या पंजाब प्रांतातील उकाडा जिल्ह्यातील दिपालपूरचा रहिवासी होता. 2005 पर्यंत त्यांनी अनेक ठिकाणी छोट्या-छोट्या नोकऱ्या केल्या, पण त्याच वर्षी वडिलांशी भांडण झाले आणि ते घर सोडून लाहोरला गेला. यादरम्यान त्यांची मुझफ्फर खानशी भेट झाली. त्यानंतर दोघेही रावळपिंडी येथे गेले आणि तेथे चोरीचा कट रचला. मात्र यासाठी त्याला बंदुकीची गरज असल्याने तो लष्कर-ए-तैयबाच्या एका स्टॉलवर गेला. त्यामुळे शस्त्रे कशी वापरायची हे शिकण्यासाठी कसाबने लष्करात सामील होण्याचा निर्णय घेतला.

तेथे त्याला अनेक ठिकाणी शस्त्रे वापरण्याचे प्रशिक्षण देण्यात आले. तीन महिन्यांच्या कठोर प्रशिक्षणात त्याला व्यायाम, शस्त्रे हाताळणे, बॉम्ब टाकणे, रॉकेट लॉन्चर याचे प्रशिक्षण देण्यात आले. याशिवाय त्याला भारतीय गुप्तचर यंत्रणांची माहितीही देण्यात आली होती. त्यानंतर एक टीम तयार करून ती हल्ला करण्यासाठी भारतात पाठवण्यात आली. पाकिस्तानच्या फेडरल इन्व्हेस्टिगेशन एजन्सीचे माजी प्रमुख तारिक खोसा यांनी डॉन वृत्तपत्रासाठी एक लेख लिहिला होता, ज्यामध्ये त्यांनी अनेक खुलासे केले होते. त्यानुसार कसाब हा पाकिस्तानचा रहिवासी असून त्याचे प्राथमिक शिक्षण तेथेच झाल्याचे तपासात समोर आले आहे. नंतर तो प्रतिबंधित दहशतवादी संघटनेत सामील झाला.

मुंबईत जाण्यासाठी दहशतवाद्यांनी पाकिस्तानी तसेच भारतीय बोटींचा वापर केल्याचेही तारिक खोसा यांनी उघड केले होते. दहशतवाद्यांनी मुंबई गाठण्यासाठी जी बोट वापरली होती ती कराचीतील एका दुकानातून खरेदी केली होती. दहशतवाद्यांना कराचीमध्ये बसलेल्या त्यांच्या मालकांकडून सतत सूचना दिल्या जात होत्या. जरी ते एकमेकांच्या गुप्त संपर्कात होते.