Supreme Court | (Photo Credit: Twitter/ ANI)

सर्वोच्च न्यायालयाने (Supreme Court) 13 वर्षांखालील मुलांच्या सोशल मीडियाच्या वापरावर कायदेशीर बंदी घालण्याची मागणी करणारी याचिका शुक्रवारी फेटाळून लावली. न्यायालयाने म्हटले की, हा धोरणात्मक विषय आहे आणि संसदेला त्यावर कायदा करण्यास सांगितले जाऊ शकते. न्यायालयाचा निर्णय आणि याचिकाकर्त्याला दिलासा हा धोरणाचा विषय आहे. तुम्ही संसदेला कायदा करण्यास सांगा, असे न्यायमूर्ती बी.आर. गवई आणि ऑगस्टीन जॉर्ज ख्रिस्त यांच्या खंडपीठाने म्हटले आहे. याचिका फेटाळताना न्यायालयाने याचिकाकर्त्याला संबंधित प्राधिकरणासमोर सादरीकरण करण्याचे स्वातंत्र्य दिले.

याचिकेत काय मागणी करण्यात आली?

तथापि, न्यायालयाने असेही म्हटले आहे की, जर याचिकेत काही सबमिशन केले गेले तर आठ आठवड्यांच्या आत कायद्यानुसार त्याचा विचार केला जाईल. सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर मुलांचा प्रवेश नियंत्रित करण्यासाठी बायोमेट्रिक प्रमाणीकरणासारख्या मजबूत वय पडताळणी प्रणाली लागू करण्यासाठी केंद्र आणि इतरांना निर्देश देण्याची मागणी करणारी याचिका झेप फाउंडेशनने दाखल केली होती. याशिवाय, सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर बाल सुरक्षा नियमांचे पालन न करणाऱ्यांना कठोर शिक्षा देण्याची मागणीही याचिकेत करण्यात आली होती. (हेही वाचा - Pakistan To Ban All Social Media Platforms: पाकिस्तानमध्ये तब्बल सहा दिवस सर्व सोशल मीडिया बंद राहणार; सरकारचा मोठा निर्णय, जाणून घ्या कारण)

वकील मोहिनी प्रिया यांच्यामार्फत दाखल केलेल्या याचिकेत म्हटले आहे की, देशात मुलांमध्ये नैराश्य, चिंता, स्वतःला हानी पोहोचवणे आणि आत्महत्येचे प्रमाण चिंताजनक असून सोशल मीडियाचा अतिरेकी वापर आणि मानसिक आरोग्य बिघडणे यांच्यात थेट संबंध असल्याचे अनुभवजन्य पुरावे आहेत. म्हणूनच, 13 वर्षांखालील मुलांना खाती तयार करण्यापासून रोखण्यासाठी अनिवार्य आणि वय पडताळणी यंत्रणेसारख्या सक्रिय अंमलबजावणी उपायांसह कठोर प्रतिबंध लागू करणे महत्वाचे आहे. (Facebook-Instagram Down: लोकप्रिय सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म फेसबुक आणि इंस्टाग्राम झाले डाऊन; आपोआप लॉग-आऊट होत आहेत अकाउंट्स)

अल्पवयीन मुलांकडून अनियंत्रित सोशल मीडिया प्रवेशाशी संबंधित जोखीम कमी करण्यासाठी आणि अनुपालन सुनिश्चित करण्यासाठी एक व्यापक आणि अंमलबजावणीयोग्य चौकट तयार केली पाहिजे, असेही याचिकेत म्हटले आहे. अल्पवयीन मुलांना कोणत्याही तपासणीशिवाय या प्लॅटफॉर्मवर प्रवेश करणे सुरू ठेवता येते. वाहन चालवणे, मतदान करणे आणि मद्यपान करणे यासारख्या वय-नियमित क्रियांप्रमाणे, सोशल मीडिया मोठ्या प्रमाणात अनियंत्रित राहतो, ज्यामुळे मुलांना मोठ्या प्रमाणात धोका निर्माण होतो.