PM Kisan Yojana: केंद्र सरकारने शेतकऱ्यांसाठी प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना (पीएम-किसान) सुरू केली आहे, ज्याअंतर्गत सरकार शेतकऱ्यांना वर्षभरात तीन हप्त्यांमध्ये 6,000 रुपये देते. या योजनेंतर्गत आतापर्यंत शासनाने शेतकऱ्यांच्या खात्यात १८ हप्ते जमा केले असून, १९ वा हप्ता लवकरच येणे अपेक्षित आहे. दरम्यान, नवरा-बायको दोघांनाही या योजनेचा लाभ मिळू शकेल का, विशेषत: त्यांच्याकडे एकच शेतजमीन असेल तर त्यांना या योजनेचा लाभ मिळू शकेल का, असे प्रश्न उपस्थित होत आहे. विशेषत: याच जमिनी असलेल्या शेतकऱ्यांमध्ये हा प्रश्न चर्चेचा विषय बनला आहे. प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजनेअंतर्गत केवळ एका शेतकरी कुटुंबाला योजनेचा लाभ मिळतो. एकाच शेतजमिनीवर पती-पत्नी दोघांची नावे असतील तर एकाच व्यक्तीला योजनेचा लाभ मिळणार आहे. याचा अर्थ असा की जर दोन्ही पती-पत्नीकडे समान जमीन असेल तर त्यांना एकदाच योजनेचा लाभ मिळेल, मग तो पती असो वा पत्नी. एकाच जमिनीवरील दोन लाभार्थ्यांना योजनेचा लाभ मिळणार नाही. मात्र, पती-पत्नी दोघांकडेही स्वतंत्र जमीन असेल तर दोघांनाही या योजनेचा लाभ मिळू शकतो.
काय आहे पीएम किसान योजना?
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी (पीएम किसान) योजना ही केंद्र सरकारने भारतीय शेतकऱ्यांसाठी सुरू केलेली एक सरकारी योजना आहे, ज्याअंतर्गत लहान आणि सीमांत शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत दिली जाते. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना वर्षाला तीन हप्त्यांमध्ये सहा हजार रुपये (प्रति हप्ता दोन हजार रुपये) मिळतात, जे थेट त्यांच्या बँक खात्यात पाठवले जातात.
योजना १ डिसेंबर २०१८ पासून सुरू झाली.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 1 डिसेंबर 2018 रोजी पीएम किसान योजना सुरू केली. लघु व अल्पभूधारक शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवून त्यांना आर्थिक मदत करणे, जेणेकरून ते शेतीचा खर्च सहज भागवू शकतील, हा या योजनेचा उद्देश होता.
कोणाला फायदा होऊ शकतो माहित आहे का?
योजना केवळ अल्प आणि अल्पभूधारक शेतकऱ्यांसाठी आहे, ज्यांच्याकडे जमीन आहे. याअंतर्गत ज्या शेतकऱ्यांकडे 2 हेक्टरपेक्षा (5 एकर) कमी जमीन आहे त्यांना हा लाभ मिळतो. या योजनेचा लाभ कुटुंबातील एका सदस्याला मिळतो आणि एकाच जमिनीवर एकापेक्षा जास्त लाभार्थी असू शकत नाहीत.