Cryptocurrency | (Photo Credits: Archived, edited, symbolic images)

क्रिप्टोकरन्सी (Cryptocurrency) या ब्लॉकचेन प्रकारावर आगामी काळात भारतात बंदी येण्याची शक्यता आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाचे (Reserve Bank of India ) गव्हर्नर शक्तिकांत दास (Shaktikanta Das) यांनी याबाबत नुकतेच सुतोवाच केले. शक्तिकांत दास यांनी म्हटले की, क्रिप्टोकरन्सी म्हणजे केवळ एक जुगार (Gambling) आहे. त्यावर देशभरात बंदी घालायला हवी. अर्थात, क्रिप्टोकरन्सीवर (RBI On Cryptocurrency) आगोदरच प्रचंड बंधणे आहेत आणि गव्हर्नरांच्या विधानानंतरतर त्यावर थेट बंदीच घालण्यासाठी पावले टाकली जाण्याची शक्यता आहे.

क्रिप्टो बंदीमागील कारणांविषयी अधिक स्पष्टीकरण देताना, दास म्हणाले की, दहशतवादी फंडिंगच्या सामान्यतः ज्ञात धोक्याव्यतिरिक्त, क्रिप्टोकरन्सीची व्याख्या खूप अस्पष्ट आहे. “काही लोक याला मालमत्ता म्हणून संबोधतात, तर इतरांना आर्थिक उत्पादन म्हणून संबोधले जाते आणि तसे असल्यास, त्यास काहीतरी अधोरेखित करणे आवश्यक आहे. क्रिप्टोच्या बाबतीत, अधोरेखित नाही.” (हेही वाचा, Cryptocurrency: क्लाऊड टेक्नोलॉजीमुळे WazirX ची उलाढाल 10 पटींनी वाढली- निश्चल शेट्टी)

दास यांनी क्रिप्टोकरन्सीच्या किमतीतील अस्थिरतेवरही प्रकाश टाकला, ज्यामुळे ते अविश्वसनीय होते. “किंमतीतील अस्थिरता ही मेक-बिलीव्ह संकल्पनेवर आधारित आहे. जिथे विशिष्ट क्रिप्टोची किंमत वर किंवा खाली जाऊ शकते. म्हणून, कोणतीही अधोरेखित न करता येणारी कोणतीही गोष्ट ज्याचे मूल्यमापन पूर्णपणे विश्वासावर अवलंबून असते ते फक्त 100 टक्के सट्टा आहे किंवा त्याला जुगार म्हणून संबोधले जाऊ शकते.”

भारत जुगाराला परवानगी देत नाही. जर क्रिप्टोकरन्सीला जुगार समजले जावे. त्यासाठी विशिष्ट नियम असावेत. “क्रिप्टो हे आर्थिक उत्पादन नाही, म्हणून क्रिप्टोला आर्थिक उत्पादन किंवा मालमत्ता म्हणून मास्करेड करणे हा पूर्णपणे चुकीचा युक्तिवाद आहे, असेही शक्तिकांत दास म्हणाले.

शक्तिकांत दास यांनी क्रिप्टोपरील हल्ला कायम ठेवत म्हटले की, क्रिप्टोकरन्सीमध्ये व्यवहार करण्यासाठी एक्सचेंजचे साधन बनण्याची क्षमता आहे. यातील बहुतांश डॉलरचे मूल्य आहे आणि जर एखाद्याने ते वाढू दिले, म्हणजे 20 टक्के व्यवहार क्रिप्टोद्वारे होत आहेत, याचा अर्थ असा आहे की ते केंद्रीय बँकेद्वारे होत नाही आणि ते जगभरातील खाजगी कंपन्यांद्वारे जारी केले जाते.