Medicines (Photo Credits-File Image)

सरकारने गुरुवारी मुलभूत सीमा शुल्कातून दुर्मिळ आजारांच्या उपचारांसाठी वैयक्तिक वापरासाठी आयात केलेली औषधे (Medicines) आणि खाद्यपदार्थांची संपूर्ण सूट जाहीर केली, ज्यामुळे खर्चात मोठ्या प्रमाणात बचत होईल आणि रुग्णांना अत्यंत आवश्यक आराम मिळेल. एका अधिसूचनेत, केंद्रीय वित्त मंत्रालयाने म्हटले आहे की काही दुर्मिळ आजारांवर उपचारांचा वार्षिक खर्च  10 लाख ते  1 कोटींपेक्षा जास्त असू शकतो. राष्ट्रीय धोरण, 2021 मधील दुर्मिळ आजारांअंतर्गत सूचीबद्ध रोगांसाठी सूट मिळविण्यासाठी वैयक्तिक आयातदारांना केंद्रीय किंवा राज्य अधिकार्‍यांकडून प्रमाणपत्रे सादर करणे आवश्यक आहे.

औषधांसाठी सामान्यतः 10% मूलभूत सीमा शुल्क आकारले जाते. जीवरक्षक औषधे आणि लसींच्या काही श्रेणींमध्ये, ते एकतर सवलतीच्या 5% किंवा शून्य आहे. स्पाइनल मस्क्यूलर ऍट्रोफीच्या उपचारांसाठी निर्दिष्ट औषधांना पूर्वी सूट देण्यात आली होती. अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, इतर दुर्मिळ आजारांच्या उपचारात वापरल्या जाणार्‍या औषधांसाठी सीमाशुल्क सवलतीसाठी सरकारला निवेदने मिळत आहेत. हेही वाचा  Sanjay Raut Statement: शिंदे-फडणवीस सरकारला दंगल घडवायची आहे, संजय राऊतांची घणाघाती टीका

ऑर्गनायझेशन फॉर रेअर डिसीजेस इंडियाचे सह-संस्थापक प्रसन्न कुमार शिरोळ यांनी या निर्णयाचे स्वागत केले आणि कोट्यवधी रुपयांची महागडी औषधे आयात करू शकतील अशा समृध्द लोकांना याचा फायदा होईल. सर्व प्रभावित रुग्णांना इतक्या पैशांची औषधे आयात करणे परवडत नाही. 2008 पासून दुर्मिळ आजारांनी ग्रस्त रूग्णांच्या हक्कांसाठी कार्यरत असलेले शिरोळ म्हणाले की, सीमाशुल्कातून सूट मिळवणे हे एक कठीण काम आहे जे पूर्वी केस-टू-केस आधारावर प्रदान केले गेले होते.

आता स्थानिक प्राधिकरणांकडून मंजुरी घेतली जाऊ शकते. हा एक मोठा दिलासा आहे. ते म्हणाले की या निर्णयामुळे फार्मा कंपन्यांच्या मोफत औषधांच्या धर्मादाय कार्यक्रमांना चालना मिळेल कारण सीमा शुल्क 10% आहे आणि औषधासाठी वार्षिक  1-1.5 कोटी खर्च येतो, तो खूप आहे. राष्ट्रीय पोलिसांच्या अंतर्गत दुर्मिळ आजारांसाठी सरकार देत असलेले इतर फायदे आहेत ज्यात ₹ 50 लाखांचे एकवेळ वाटप समाविष्ट आहे. अजून बरेच काही साध्य करायचे आहे.

मंगळवारी एका मुलीच्या  65 लाख किमतीच्या कर्करोगाच्या औषधासाठी  7 लाख जीएसटी सूट मिळविण्यासाठी केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांच्या हस्तक्षेपाबद्दल काँग्रेसचे खासदार शशी थरूर यांचे ट्विट मंगळवारी व्हायरल झाल्यानंतर गुरुवारी सूट जाहीर करण्यात आली. हेही वाचा CSMT स्टेशन बाहेरील 4 वर्षांपूर्वी कोसळलेला हिमालय पूल पुन्हा नव्या अंदाजात आजपासून लोकांच्या सेवेत

थरूर म्हणाले की, मुलीच्या पालकांनी त्यांच्याशी संपर्क साधला की तिला दुर्मिळ कर्करोग आहे आणि तिला  65 लाख खर्चाचे इंजेक्शन आवश्यक आहे. पालकांनी थरूर यांना सांगितले की त्यांना जीएसटीसाठी अतिरिक्त  7 लाखांची आवश्यकता आहे आणि ते ते परवडत नाहीत.

थरूर म्हणाले की, मुलीला ताबडतोब औषधाची गरज होती कारण हे औषध नाशवंत असून ते कस्टमच्या ताब्यात संपणार आहे. ''कुटुंबाला त्यांचे इंजेक्शन मिळेल, बाळ जगेल आणि आमची तिजोरी एका लहान मुलाला जीवन आणि आनंद देण्यासाठी GST उत्पन्नातून 7 लाखांचा त्याग करेल. जेव्हा जेव्हा मला माझ्या आयुष्यातील इतका वेळ राजकारणात घालवल्याबद्दल शंका येते तेव्हा असे काहीतरी घडते आणि ते सर्व सार्थक बनवते,” थरूर म्हणाले.

कॅन्सरच्या उपचारात वापरल्या जाणाऱ्या पेम्ब्रोलिझुमाब या औषधांना सरकारने गुरुवारी मूलभूत सीमा शुल्कातून पूर्णपणे सूट दिली आहे. अर्थ मंत्रालयाच्या अधिसूचनेत म्हटले आहे की या रोगांवर उपचार करण्यासाठी आवश्यक औषधे आणि विशेष अन्न महाग आहे आणि ते आयात करणे आवश्यक आहे. असा अंदाज आहे की 10 किलो वजनाच्या मुलासाठी, काही दुर्मिळ आजारांवर उपचारांचा वार्षिक खर्च ₹ 10 लाख ते  1 कोटींपेक्षा जास्त असू शकतो , उपचार आजीवन आणि औषधांचा डोस आणि खर्च, वय आणि वजनानुसार वाढत आहे. अधिसूचनेत म्हटले आहे.