Water | (File Photo)

महाराष्ट्रातील 3,267 धरणांमधील पाणीसाठा (Water Stock) गेल्या वर्षीच्या याच कालावधीच्या तुलनेत जुलैच्या मध्यापर्यंत 21.52 टक्क्यांनी वाढला आहे. या महिन्यात गेल्या 10 दिवसांपासून राज्यभरात झालेल्या संततधार पावसामुळे धरणांच्या (Dam) पाणीपातळीत (Water Level) मोठी वाढ झाली आहे. गेल्या वर्षीच्या केवळ 30 टक्क्यांच्या तुलनेत सध्या ते 51.52 टक्के आहे आणि एकूण 40,779,220 दशलक्ष लिटर पाणी साठवण क्षमतेच्या तुलनेत ते 21,009,610 दशलक्ष लिटरच्या पुढे गेले आहे. औरंगाबाद, बीड, लातूर, परभणी, जालना, उस्मानाबाद, हिंगोली आणि नांदेड हे आठ जिल्हे असलेल्या दुष्काळी मराठवाड्यात सर्वाधिक 964 धरणे आहेत.  7,259,000 दशलक्ष लिटर इतकी इष्टतम साठवण क्षमता असताना, पाण्याची पातळी येथे आता 3,224,400 दशलक्ष लिटर आहे.

गेल्या वर्षीच्या 29 टक्क्यांच्या तुलनेत 44.42 टक्के पाणीसाठा आहे. बीड, नांदेड, औरंगाबाद, जालना आणि लातूरमध्ये मुसळधार पावसाने शेतजमिनीवर विपरित परिणाम केला असला तरी, धरणातील एकूण पाणी पातळीत वाढ इतर क्षेत्रांच्या तुलनेत सर्वात कमी आहे. औरंगाबाद जिल्ह्यातील पैठण तालुक्यातील जायकवाडी धरणात 1,247,270 दशलक्ष लिटर पाणीसाठा असून त्याची कमाल क्षमता 2,170,930 दशलक्ष लिटर आहे.

मराठवाड्यातील आठ जिल्ह्यांतील सिंचन, पिण्याचे पाणी आणि औद्योगिक वापरासाठी मुख्य स्त्रोत असलेल्या जायकवाडी धरणातील पाण्याची पातळी या पावसाळ्यात 22.45 टक्क्यांनी अधिक आहे. सध्या या धरणात 57.45 टक्के पाणीसाठा आहे, जो मागील वर्षी जुलैच्या मध्यापर्यंत 35 टक्के होता. विदर्भातील सर्वात मोठे धरण असलेल्या गोसीखुर्द धरणाच्या पाणीपातळीत 3.82 टक्क्यांची किरकोळ वाढ झाली आहे. हेही वाचा President Election 2022: राष्ट्रपती निवडणुकीत 'द्रौपदी मुर्मू' यांना राज्यातुन 200 मते मिळणार, मुख्यमंत्री शिंदेंचा दावा?

गोसीखुर्द धरणाची पाणी साठवण क्षमता 7,40,000 दशलक्ष लिटर इतकी आहे. 2,72,490 दशलक्ष लिटर, तिची पाण्याची पातळी 36.82 टक्के आहे. गेल्या वर्षी हे प्रमाण 33 टक्के होते. मध्यम पावसाने या भागातील धरणातील पाणीसाठा वाढला आहे. 384 धरणे असलेल्या नागपूर विभागात गेल्या हंगामातील 35 टक्क्यांच्या तुलनेत 51.20 टक्के पाणीसाठा आहे. 16.20 टक्क्यांनी जास्त पाणीसाठा दिसून येतो.

त्याचप्रमाणे अमरावती विभागातील 446 धरणांसह 52.36 टक्के पाणीसाठा झाला असून, मागील वर्षीच्या 36 टक्क्यांच्या तुलनेत तो खूपच जास्त आहे. राज्यातील सर्वात कमी 176 धरणांसह किनारपट्टीच्या कोकण भागात सर्वाधिक पाणीसाठा आहे. गेल्या वर्षीच्या 40 टक्क्यांच्या तुलनेत ते 76.19 टक्के आहे. या धरणांची एकूण पाणी साठवण क्षमता 3,51,1,000 दशलक्ष लिटर असून ती सध्या 2,674,860 दशलक्ष लिटर आहे. या प्रदेशात सर्वाधिक पाऊस झाला आणि त्यामुळे धरणांमधील पाण्याची पातळी झपाट्याने वाढली.

नाशिक विभागातील 571 धरणांमध्ये 3,002,110 दशलक्ष लिटर पाणीसाठा आहे. ही धरणे 5,823,000 दशलक्ष लिटर पाणी साठवण्यासाठी बांधण्यात आली आहेत, आतापर्यंत, ती 50.51 टक्क्यांच्या पुढे गेली आहे आणि गेल्या वर्षी, पाणीसाठा केवळ 20 टक्क्यांवर होता. पश्चिम महाराष्ट्रातील पुणे विभागातील परिस्थिती अतिशय समाधानकारक आहे. 21.15 टक्‍क्‍यांच्या वाढीसह या विभागातील 726 धरणांच्या पाणीसाठ्यात 50.15 टक्‍क्‍यांनी वाढ झाली आहे. 15,199,000 दशलक्ष लिटर पाणी साठवण क्षमतेच्या विरुद्ध, ते आधीच 76,22,310 दशलक्ष लिटर आहे.