Enforcement Directorate | (File Image)

हाय-प्रोफाइल पॅनकार्ड क्लब (Pancard Clubs Scam) गुंतवणूक फसवणूक प्रकरणात एका महत्त्वपूर्ण घडामोडीमध्ये, अंमलबजावणी संचालनालयाने () दिवंगत सुधीर मोरावेकर (Sudhir Moravekar) आणि मुंबईस्थित पॅनोरामिक युनिव्हर्सल लिमिटेड (Panoramic Universal Ltd) यांच्याशी संबंधित 30 परदेशातील मालमत्ता (Overseas Assets Attached) तात्पुरत्या स्वरूपात जप्त केल्या आहेत. परदेशातील उपकंपन्यांद्वारे ठेवलेल्या या मालमत्ता भारतीय गुंतवणूकदारांकडून कथितपणे घेतलेल्या निधीचा वापर करून मिळवण्यात आल्या होत्या.

अंमलबजावणी संचालनालयाच्या मते, जप्त केलेल्या परदेशी मालमत्तांमध्ये थायलंडमधील 22, संयुक्त अरब अमिराती (UAE) मधील सहा आणि युनायटेड स्टेट्स ऑफ अमेरिका (UAS) मधील दोन मालमत्तांचा समावेश आहे. मुंबई विभागीय कार्यालयाने जप्तीची कारवाई केली, ज्यामध्ये 2002 ते 2015 दरम्यान मिळवलेल्या या मालमत्तेची एकूण किंमत 54.32 कोटी रुपये असल्याचा अंदाज आहे.

51 लाखांहून अधिक गुंतवणूकदारांची फसवणूक

भारतीय दंड संहिता, 1860 च्या अनेक कलमांखाली आर्थिक गुन्हे शाखेने (EOW) नोंदवलेल्या प्रथम माहिती अहवाल (FIR) च्या आधारे तपास सुरू करण्यात आला. सन 1997 ते 2017 दरम्यान, पॅन कार्ड लिमिटेड (PCL), जी आता चौकशीच्या अधीन आहे, तिने भारतातील सुमारे 51 लाख व्यक्तींकडून बेकायदेशीरपणे गुंतवणूक गोळा केली, असे ईडीने उघड केले. कंपनीने गुंतवणूकदारांना 5,000 कोटी रुपयांहून अधिक रक्कम परत करण्यात अपयशी ठरल्याचा आरोप आहे, ज्यामुळे आर्थिक गुन्हे संस्थांनी कारवाई करण्यास सुरुवात केली. (हेही वाचा, Mahadev App Betting Case: महादेव ॲप बेटिंग प्रकरणात ED ची मोठी कारवाई; 387 कोटींची मालमत्ता जप्त)

सविस्तर आरोपपत्र आगोदरच दाखल

पीसीएल, पीयूएल आणि इतर 44 संबंधित कंपन्यांसह सहा संचालक आणि पाच मार्केटिंग एजंट यांच्याविरुद्ध ईओडब्ल्यूने आधीच सविस्तर आरोपपत्र दाखल केले आहे. आयपीसी आणि महाराष्ट्र ठेवीदारांच्या हिताचे संरक्षण (वित्तीय आस्थापनांमध्ये) कायदा, 1999 अंतर्गत आरोप निश्चित करण्यात आले आहेत.

मनी लाँडरिंग आणि निधीचे वळण

ईडीच्या तपासात असे आढळून आले की सुमारे 99 कोटी रुपयांचे गुन्हे उत्पन्न (पीओसी) पीसीएलमधून पीयूएलमध्ये वळवण्यात आले. याव्यतिरिक्त, मृत आरोपी सुधीर मोरावेकर यांच्या कुटुंबातील सदस्यांच्या वैयक्तिक खात्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात रक्कम हस्तांतरित करण्यात आली.

2002 मध्ये, पीयूएलने ओव्हरसीज डायरेक्ट इन्व्हेस्टमेंट (ODI) मार्गांनी न्यूझीलंडमध्ये एक हॉटेल खरेदी केल्याचे वृत्त आहे. नंतर ही मालमत्ता विकण्यात आली आणि रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) किंवा संबंधित बँकेला कोणताही अधिकृत अहवाल न देता न्यूझीलंडमधील उपकंपनी बंद करण्यात आली.

परदेशी गुंतवणूक तपासाधीन

ईडीने पुढे म्हटले आहे की 2002 ते 2014 दरम्यान यूएसए, यूएई, थायलंड आणि सिंगापूरमध्ये ओडीआय-आधारित गुंतवणूक करण्यात आली होती, ज्यामध्ये एकूण 100 कोटी रुपये रेमिटन्स आले होते. या गुंतवणुकींमुळे परदेशात उपकंपनी कंपन्यांच्या अंतर्गत अनेक परदेशी मालमत्तांचे अधिग्रहण करण्यात आले.

दरम्यान, वृत्तसंस्था एएनआयने दिलेल्या वृत्तानुसार, अलिकडच्या गुप्तचर माहितीनुसार सुधीर मोरावेकर यांचे दोन्ही पुत्र अमेरिका आणि युएईमधील मालमत्ता विकण्याची योजना आखत होते, ही कारवाई अंमलबजावणी एजन्सीने रोखली. ईडी बेकायदेशीर निधीच्या प्रवाहाचा तपास सुरू ठेवत आहे आणि मालमत्ता परत मिळवण्यासाठी आणि भारतातील सर्वात मोठ्या ठेव घोटाळ्यांपैकी एकाला बंद करण्यासाठी प्रयत्न सुरू आहेत.