Metro (फोटो सौजन्य - Wikimedia Commons)

मुंबईच्या वाहतूक व्यवस्थेत क्रांती आणण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने मुंबई मेट्रो लाईन 8 (Mumbai Metro Line 8) ला मंजुरी दिली आहे. या लाईनला गोल्ड लाईन (Gold Line) म्हणूनही ओळखले जाते. हा मेट्रो मार्ग छत्रपती शिवाजी महाराज आंतरराष्ट्रीय विमानतळ (CSMIA) आणि नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ (NMIA) यांना जोडणार आहे. साधारण 2029 पर्यंत पूर्ण होण्याची अपेक्षा असलेला हा प्रकल्प मुंबई महानगर प्रदेशातील (MMR) प्रवास सुलभ करेल आणि रस्त्यावरील वाहतूक कोंडी कमी करेल. हा 35 किलोमीटर लांबीचा मेट्रो मार्ग दररोज सुमारे 9 लाख प्रवाशांना सेवा देण्यास सक्षम असेल, अशी माहिती आहे.

मुंबई मेट्रो लाईन 8 हा एक अर्ध-भूमिगत आणि अर्ध-उन्नत (एलिव्हेटेड) मार्ग असेल. हा मार्ग अंधेरी येथील सीएसएमआयएच्या टर्मिनल 2 पासून सुरू होईल आणि चेंबूरमधील छेडा नगरपर्यंत भूमिगत असेल. त्यानंतर तो उन्नत मार्गावर रूपांतरित होऊन नवी मुंबईतील विमानतळापर्यंत पोहोचेल. या मार्गावर कुर्ला, लोकमान्य टिळक टर्मिनस (एलटीटी), माणखुर्द, वाशी, नेरुळ आणि बेलापूर यासारख्या प्रमुख ठिकाणांचा समावेश असेल. हा मार्ग सायन-पनवेल महामार्गालगत आणि वाशी खाडी ओलांडून जाईल, ज्यामुळे दोन्ही विमानतळांमधील प्रवासाचा वेळ लक्षणीयरीत्या कमी होईल.

सध्या, रस्त्याने सीएसएमआयए ते एनएमआयए दरम्यानचा प्रवास सुमारे 120 मिनिटांचा आहे. मात्र, मेट्रो लाईन 8 मुळे हा वेळ 75% ने कमी होऊन केवळ 30 मिनिटांवर येईल. हा प्रकल्प सार्वजनिक-खासगी भागीदारी (पीपीपी) मॉडेल अंतर्गत विकसित केला जाणार आहे, ज्यामुळे खर्च आणि जबाबदारी सरकार आणि खासगी कंपन्यांमध्ये विभागली जाईल. या प्रकल्पाचा अंदाजे खर्च 15,000 कोटी ते 20,000 कोटी रुपये आहे. सीआयडीसीओने ऑक्टोबर 2022 मध्ये या प्रकल्पासाठी सविस्तर प्रकल्प अहवाल (डीपीआर) तयार करण्यास सुरुवात केली असून, लवकरच निविदा प्रक्रिया सुरू होण्याची शक्यता आहे.

हा मेट्रो मार्ग केवळ दोन विमानतळांना जोडणार नाही, तर मुंबई आणि नवी मुंबई यांच्यातील दळणवळण मजबूत करेल. सध्या या दोन विमानतळांदरम्यान कोणतीही जलद सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्था नाही. या मेट्रोमुळे प्रवाशांना जलद आणि सोयीस्कर पर्याय उपलब्ध होईल. याशिवाय, हा मार्ग मेट्रो लाईन 2बी, 3, 4, 7ए, नवी मुंबई मेट्रो लाईन 1, तसेच उपनगरीय आणि आंतरनगरी रेल्वे सेवांशी जोडला जाईल, ज्यामुळे एक बहु-मोडल वाहतूक केंद्र तयार होईल. कुर्ला आणि एलटीटी येथे स्थानिक आणि लांब पल्ल्याच्या गाड्यांशी जोडणी उपलब्ध होईल. (हेही वाचा: Mumbai Metro Line 14 Update: मुंबईकरांसाठी खुशखबर! कांजुरमार्ग ते बदलापूरला जोडणाऱ्या मेट्रो लाइन 14 चे बांधकाम येत्या वर्षभरात सुरू होण्याची शक्यता)

नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ 2025 मध्ये व्यावसायिक कामकाज सुरू करेल, आणि त्यानंतर मेट्रो लाईन 8 ची गरज अधिक तीव्र होईल. हा प्रकल्प पूर्ण झाल्यावर, नवी मुंबईतील रहिवासी आणि व्यावसायिक क्षेत्रांना मोठा फायदा होईल, कारण विमानतळापर्यंत प्रवास अधिक सुलभ होईल. यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेलाही चालना मिळेल. 2029 पर्यंत हा मार्ग पूर्ण होण्याची अपेक्षा आहे, आणि त्यानंतर तो मुंबईच्या वाहतूक व्यवस्थेचा एक महत्त्वाचा भाग बनेल. याशिवाय, हा मार्ग रिअल इस्टेट क्षेत्राला चालना देईल, कारण मेट्रो स्थानकांलगतच्या भागात व्यावसायिक आणि निवासी प्रकल्पांना मागणी वाढेल.