Law gavel lights प्रतिकात्मक प्रतिमा (PC - Pixabay)

Delhi High Court: करवा चौथचा (Karwa Chauth) उपवास न करणे ही वैयक्तिक निवड आहे आणि वैवाहिक संबंध तोडण्यासाठी ती पुरेशी नाही, असे दिल्ली उच्च न्यायालयाने (Delhi High Court) म्हटले आहे. वेगवेगळ्या धार्मिक श्रद्धा बाळगणे आणि काही धार्मिक कर्तव्ये न पाळणे ही क्रूरता नाही, असे न्यायालयाने म्हटले आहे. तथापि, खंडपीठाने या प्रकरणातील कौटुंबिक न्यायालयाचा निर्णय कायम ठेवत पतीच्या घटस्फोटाच्या याचिकेला परवानगी दिली. कारण वस्तुस्थितीचा सर्वांगीण विचार केला असता, हे स्पष्ट होते की पत्नीला पती आणि त्यांच्या वैवाहिक बंधनाबद्दल आदर नाही.

न्यायमूर्ती सुरेश कुमार कैत आणि नीना बन्सल कृष्णा यांच्या खंडपीठाने सांगितले की, करवा चौथवर उपवास करणे किंवा न करणे ही वैयक्तिक निवड असू शकते आणि वस्तुनिष्ठपणे विचार केला तर याला पतीवरील क्रूरता म्हणता येणार नाही. भिन्न धार्मिक समजुती असणे आणि काही धार्मिक कर्तव्ये न पाळणे हे क्रूरतेसारखे नाही किंवा वैवाहिक बंधन तोडण्यासाठी पुरेसे नाही. (हेही वाचा -Terminated Judicial Magistrate Writes to President Droupadi Murmu: वकील छळतायत!निलंबीत न्यायदंडाधिकाऱ्यांचे थेट राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनाच पत्र)

दरम्यान, क्रूरतेच्या कारणावरून आपल्या पतीला घटस्फोट देण्याच्या कौटुंबिक न्यायालयाच्या आदेशाला आव्हान देणाऱ्या महिलेचे अपील फेटाळताना खंडपीठाने ही निरीक्षणे नोंदवली. या जोडप्याचे लग्न 2009 मध्ये झाले आणि 2011 मध्ये त्यांना एक मुलगी झाली. तथापि, पतीने सांगितले की लग्नाच्या सुरुवातीपासूनच पत्नीचे आचरण उदासीन होते आणि तिला आपली वैवाहिक कर्तव्ये पार पाडण्यात रस नव्हता.

तथापी, पतीने असेही सांगितले की, 2009 मध्ये करवा चौथच्या दिवशी पत्नी त्याच्यावर रागावली आणि तिने तिचा फोन रिचार्ज न केल्यामुळे उपवास न करण्याचा निर्णय घेतला. एप्रिलमध्ये जेव्हा पतीला स्लिप्ड डिस्कचा त्रास झाला तेव्हा पत्नीने त्याची काळजी घेण्याऐवजी तिच्या कपाळावरून सिंदूर काढला. बांगड्या फोडल्या आणि पांढरा सूट घातला. तिने ती विधवा झाल्याची घोषणा केली. (हेही वाचा - HC On Rape-Husband And Wife: पतीने पत्नीवर केला असला तरी बलात्कार हा बलात्कारच असतो; गुजरात उच्च न्यायालयाची महत्त्वपूर्ण टिपण्णी)

न्यायालयाने सर्व तथ्ये विचारात घेतली आणि पत्नीचे आचरण तसेच पतीबद्दलच्या प्रेमाचे आणि आदराचे प्रतीक असलेल्या हिंदू संस्कृतीत प्रचलित असलेल्या प्रथा न पाळण्याचा निर्णय घेतला. हे तिच्या पतीबद्दल आदर नाही या निष्कर्षाचे समर्थन करते. कोर्टाने पुढे म्हटले की, पतीला त्याच्या हयातीत पत्नीला विधवेप्रमाणे वागवताना पाहण्यापेक्षा दु:खद अनुभव असूच शकत नाही. तेही गंभीर जखमी असताना.

उच्च न्यायालयाने म्हटले आहे की, 'निःसंशयपणे, पत्नीच्या अशा वागण्याला पतीवर अत्यंत क्रूरतेचे कृत्य म्हणता येईल. न्यायालयाने सांगितले की, पत्नीने पती आणि त्याच्या वृद्ध पालकांविरुद्ध फौजदारी तक्रारी दाखल केल्या आहेत, परंतु या तक्रारी कोणत्या कारणास्तव करण्यात आल्या याचे ती समर्थन करू शकत नाही. पत्नीने लग्नानंतर केवळ एक वर्ष आणि तीन महिन्यांतच तिचे वैवाहिक घर सोडले आणि तिने कोणतेही समेट करण्याचा प्रयत्न केला नाही किंवा सासरी परतण्याचा प्रयत्न केला नाही.