School students. (Credits: PTI | Representational Image)

Menstrual Hygiene Management: शिक्षण मंत्रालयाच्या (Ministry of Education) अंतर्गत काम करणाऱ्या शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभागाने, बोर्ड परीक्षेदरम्यान शाळांमध्ये मासिक पाळी स्वच्छता व्यवस्थापनासाठी सक्रिय उपाययोजना जाहीर केल्या आहेत. याद्वारे 10वी आणि 12वी बोर्ड परीक्षांमध्ये महिला विद्यार्थ्यांचे आरोग्य, सन्मान आणि शैक्षणिक यश सुनिश्चित करण्याचा उद्देश आहे.

परीक्षेदरम्यान सॅनिटरी उत्पादने (Sanitary Products) आणि मासिक पाळी स्वच्छता सुविधांपर्यंत मर्यादित प्रवेशामुळे मुलींना भेडसावणारी आव्हाने ओळखून, शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभागाने राज्ये/केंद्रशासित प्रदेशातील सर्व शाळा, केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळ, केंद्रीय विद्यालय संघटना आणि नवोदय विद्यालय समिती यांना एक अ‍ॅडव्हायजरी जारी केला आहे.

मासिक पाळीतील स्वच्छता व्यवस्थापन हे मुलीच्या सर्वांगीण कल्याणाचा एक महत्त्वाचा पैलू आहे आणि ही बाब तिच्या शैक्षणिक कामगिरीच्या आड येऊ नये, म्हणूनच शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभाग 10वी आणि 12वी बोर्ड परीक्षांदरम्यान महिला विद्यार्थ्यांना पाठिंबा देण्यासाठी शाळांमध्ये मासिक पाळी स्वच्छता व्यवस्थापनास प्राधान्य देत आहे.

प्रमुख उपक्रम-

सॅनिटरी उत्पादनांची तरतूद- सर्व 10वी आणि 12वी बोर्डाच्या परीक्षा केंद्रांवर मोफत सॅनिटरी पॅड सहज उपलब्ध असतील. मुलींना परीक्षेदरम्यान आवश्यक सॅनिटरी उत्पादने उपलब्ध होतील याची खात्री केली जाईल.

पहा पोस्ट- 

प्रसाधनगृहात विश्रांती- महिला विद्यार्थिनींना मासिक पाळीच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी, अस्वस्थता कमी करण्यासाठी आणि परीक्षेदरम्यान एकाग्रतेसाठी आवश्यक विश्रामगृह विश्रांती घेण्याची परवानगी दिली पाहिजे.

संवेदनशीलता आणि जागरुकता कार्यक्रम- विद्यार्थी, शिक्षक आणि कर्मचारी यांच्यामध्ये मासिक पाळी आरोग्य आणि स्वच्छतेबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी शैक्षणिक कार्यक्रम राबवले जातील. मासिक पाळीबद्दलचे गैरसमज कमी करणे हा या दृष्टिकोनाचा उद्देश आहे. (हेही वाचा: Foreign Scholarship: अनुसूचित जाती प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांसाठी मोठी बातमी; परदेशी शिष्यवृत्तीकरिता 12 जुलै पर्यंत करू शकता अर्ज, जाणून घ्या सविस्तर)

शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभाग, परीक्षांदरम्यान महिला विद्यार्थ्यांना त्यांच्या मासिक पाळीच्या गरजा लक्षात घेऊन त्यांच्याशी सन्मानाने वागण्याच्या महत्त्वावर भर देतो. यामुळे मुलींना परीक्षेत आत्मविश्वासाने सहभागी होण्यासाठी आणि त्यांचे शैक्षणिक साध्य करण्यासाठी सक्षम बनवले जाऊ शकते.