आयकर विवरणपत्र (ITR) भरणे ही भारतातील प्रत्येक करदात्याची मूलभूत जबाबदारी आहे. आर्थिक वर्ष (FY) 2023-24 (मूल्यांकन वर्ष 2024-25) साठी ऑडिटची आवश्यकता नसलेल्या करदात्यांसाठी आयटीआर दाखल (ITR Filing Deadline 2024) करण्याची अंतिम मुदत 31 जुलै 2024 होती. दरम्यान, ज्यांनी ही मुदत चुकवली आहे त्यांना अजूनही 31 डिसेंबर 2024 पर्यंत उशीरा परतावा दाखल करण्याची संधी आहे. दंड (Income Tax Penalties), व्याज जमा होणे आणि लाभ गमावणे टाळण्यासाठी या तारखेपूर्वी दाखल (Revised ITR Filing) करणे महत्त्वाचे आहे.
सुधारित आणि विलंबित परतावा अंतिम तारीखः तुम्हाला काय माहित असणे आवश्यक आहे?
सर्व करदात्यांना सुधारित आणि विलंबित विवरणपत्र भरण्यासाठी समान मुदत आहे. जी 31 डिसेंबर 2024 आहे. ही वाढवलेली मुदत चुकवल्यास आर्थिक दंड आणि सूट गमावणे यासह अनेक परिणाम होऊ शकतात.
आयटीआर भरण्याची मुदत न मिळाल्याचे परिणाम
- उशीरा दाखल केल्यास दंड
- या मुदतीनंतर आयटीआर दाखल करणाऱ्या करदात्यांना 5,000 रुपयांचा दंड भरावा लागेल.
- 5 लाख रुपयांपेक्षा कमी वार्षिक उत्पन्न असलेल्या व्यक्तींसाठी दंड कमी करून 1,000 रुपये करण्यात आला आहे.
- हा दंड वेळेवर कर अनुपालनाला प्रोत्साहन देण्यासाठी आहे.
न भरलेल्या करांवर व्याज
- कलम 234A अंतर्गत, मूळ देय तारखेपासून देय होईपर्यंत न भरलेल्या करांवर दरमहा 1% दराने व्याज आकारले जाईल.
- हे व्याज एकूण देय रकमेमध्ये लक्षणीय वाढ करू शकते. (हेही वाचा, ITR Filing for AY 2022–23: Income Tax Return भरण्याची मुदत ओलांडल्यास पहा किती रूपयांचा दंड आणि कोणते नुकसान?)
सवलतींचे नुकसान
- जुन्या कर व्यवस्थेअंतर्गत, उशीरा परतावा दाखल केल्याने कलम 80 सी आणि 80 डी यासारख्या कर सवलती आणि कपातीचे नुकसान होते.
- विलंबित विवरणपत्र भरणारे करदाते आपोआप नवीन कर व्यवस्थेत रूपांतरित होतात, ज्यामुळे हे लाभ प्रतिबंधित होतात.
- मुदत न मिळाल्याने करदात्यांना भविष्यातील नफ्याची भरपाई करण्यासाठी भांडवली तोटा पुढे नेण्यास अपात्र ठरविले जाते.
- त्यानंतरच्या वर्षांमध्ये कर दायित्वावर याचा दीर्घकालीन परिणाम होऊ शकतो.
नवीन कर व्यवस्थेत चूक
नवीन कर प्रणाली 2023-24 या आर्थिक वर्षासाठी डिफॉल्ट असेल. जुन्या व्यवस्थेअंतर्गत उपलब्ध असलेल्या वजावट आणि सवलती जप्त करून, उशीरा दाखल करणाऱ्यांना आपोआप या व्यवस्थेत हलवले जाईल.
अनावश्यक दंड आणि आर्थिक अडथळे टाळण्यासाठी करदात्यांना 31 डिसेंबर 2024 च्या विलंबित आणि सुधारित परताव्याच्या मुदतीपूर्वी त्यांचे परतावे दाखल करण्याचा सल्ला दिला जातो. कर भरण्याच्या नियमांविषयी माहिती ठेवणे आणि मुदतीचे पालन करणे हे कर जबाबदाऱ्यांचे सुरळीत पालन सुनिश्चित करते. दरम्यान, वेळेवर कर भरणे केवळ दंड आणि व्याज टाळण्यास मदत करत नाही तर हे देखील सुनिश्चित करते की तुम्ही तुमच्या पसंतीच्या कर व्यवस्थेअंतर्गत तुमचे लाभ जास्तीत जास्त वाढवू शकता. सक्रिय रहा आणि तुमच्या आर्थिक जबाबदाऱ्या प्रभावीपणे व्यवस्थापित करण्यासाठी मुदतीची पूर्तता करा.