
पुणे मेट्रो (Pune Metro) प्रकल्पाची सुरुवात 2022 मध्ये झाली, ज्यामुळे शहराच्या वाढत्या वाहतूक कोंडीवर काही प्रमाणात नियंत्रण मिळवणे शक्य झाले. पुणे मेट्रो शहराच्या वाहतूक व्यवस्थेत महत्त्वपूर्ण सुधारणा घडवून आणत आहे. ती वाहतूक कोंडी कमी करून, प्रवासाचा वेळ 75% पर्यंत घटवते, ज्यामुळे नागरिकांना अधिक सोयीस्कर आणि वेगवान प्रवासाचा अनुभव मिळतो. मेट्रोच्या माध्यमातून पिंपरी-चिंचवड, शिवाजीनगर आणि स्वारगेट यांसारख्या महत्त्वाच्या भागांना जोडण्यात आले आहे, ज्यामुळे खासगी वाहनांवर अवलंबित्व कमी झाले आहे आणि मुख्य रस्त्यांवरील वाहतूक कोंडी कमी झाली आहे. आता शिवाजीनगर ते हिंजवडी मेट्रोबाबत महत्वाचे अपडेट समोर आले आहे. या मेट्रो प्रकल्पाचे 82 टक्के काम पूर्ण झाले असून, लवकरच त्याची चाचणी घेण्यात येणार आहे.
मेट्रो अधिकाऱ्यांच्या मते, फक्त एक किलोमीटरचे व्हायाडक्टचे काम प्रलंबित आहे. बहुतेक काम पूर्ण झाल्यानंतर, मार्ग सुरक्षा तपासणी केली जाईल आणि ऑक्टोबरपर्यंत ही मेट्रो सुरू केली जाईल. बाणेर, सकल नगर आणि सिव्हिल कोर्ट मेट्रो स्थानकांचे बांधकाम अजूनही सुरू आहे, तर इतर 11 स्थानकांवर पायऱ्यांसह महत्त्वाच्या सुविधांचे काम प्रलंबित आहे. मेट्रो प्रकल्पासाठी फक्त एक किलोमीटरचा व्हायाडक्ट पूर्ण करायचा आहे. एकदा स्ट्रक्चरल काम पूर्ण झाले की, मेट्रोची संपूर्ण सुरक्षा तपासणी केली जाईल आणि त्यानंतर प्रकल्प त्याच्या ऑपरेशनल टप्प्याच्या जवळ येईल.
निवडणुकीच्या काळात लादलेल्या निर्बंधांमुळे आणि व्हीआयपींच्या हालचालींसाठी असलेल्या ब्रेकमुळे, शिवाजीनगर ते हिंजवडी मेट्रो मार्गाचे काम लांबले होते. मात्र आता ते पूर्ण वेगाने सुरू आहे. हा मार्ग सुरू झाल्यानंतर हिंजवडीतील वाहतुकीची समस्या सोडवण्यास मोठी मदत होईल. साधारण 233 किमी लांबीच्या या मार्गामुळे केवळ दैनंदिन प्रवासात वाढ होणार नाही, तर विकासाला चालना मिळेल आणि शहरातील वाहतूक कोंडी कमी होईल. (हेही वाचा: Mumbai-Nagpur Samruddhi Expressway: प्रवाशांसाठी खुशखबर! मुंबई-नागपूर समृद्धी एक्स्प्रेस वेचा इगतपुरी आणि भिवंडी दरम्यानचा अंतिम टप्पा मार्च 2025 पर्यंत सुरू होण्याची शक्यता)
या मार्गावरील स्थानकांची नावे-
मेगापोलिस सर्कल, एम्बेसी क्वाड्रॉन बिझनेस पार्क, डोहलर, इन्फोसिस फेज II, विप्रो फेज II, पाल इंडिया, शिवाजी चौक, हिंजवडी, वाकड चौक, बालेवाडी स्टेडियम, एनआयसीएमएआर, राम नगर, लक्ष्मी नगर, बालेवाडी फाटा, बाणेर गाव, बाणेर, कृषी अनुसाधन, सकाळ नगर, विद्यापीठ, आरबीआय, कृषी महाविद्यालय, शिवाजीनगर, आणि दिवाणी न्यायालय.
दरम्यान, सध्या पुण्यात दोन मार्गिका कार्यान्वित आहेत- लाईन 1 (पर्पल लाईन): पिंपरी-चिंचवड महानगरपालिका (PCMC) ते स्वारगेट आणि लाईन 2 (अक्वा लाईन): वनाज ते रामवाडी.
आता पुणे मेट्रोच्या विस्तारासाठी पुढील प्रकल्प हाती घेण्यात आले आहेत-
लाईन 1 विस्तार: पीसीएमसी ते निगडी
लाईन 3: हिंजवडी ते सिव्हिल कोर्ट
याशिवाय, फेज 2 अंतर्गत खडकवासला-स्वारगेट-हडपसर-खराडी आणि नळ स्टॉप-वारजे-माणिक बाग अशा नवीन मार्गिकांचा समावेश आहे. अशाप्रकारे पुणे मेट्रो शहराच्या वाहतूक व्यवस्थेत सुधारणा करून, पर्यावरण संरक्षणात योगदान देऊन, आणि नागरिकांच्या जीवनशैलीत सकारात्मक बदल घडवून आणत आहे.