IIT Bombay Recommendations BMC | (Photo credit: archived, edited, representative image)

IITB Environmental Solutions for Shivaji Park: मुंबई आणि शिवाजी पार्क (Shivaji Park News) परिसरात होत असलेले प्रदूषण नियंत्रण करण्यासाठी इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी बॉम्बेने (IIT Bombay) मुंबई महापालिकेस (BMC Updates) खास सल्ला दिला आहे. आयआयटीबीने (IITB) दिलेल्या सल्ल्यामध्ये म्हटले आहे की, उघड्या मातीमुळे होणारे धूळ प्रदूषण कमी करण्यासाठी पाण्याची फवारणी आणि गवत लागवड करण्यात शिफारस अशी शिफारस करण्यात आली आहे. या शिफारशी बीएमसीने (BMC) स्वीकारल्यास मुंबईतील प्रतिष्ठित शिवाजी उद्यानात पर्यावरणीय सुधारणा होणार आहेत.

धूळ कमी करण्याबाबत IITB चा अहवाल

आयआयटी-बीच्या पर्यावरण विज्ञान आणि अभियांत्रिकी विभागाच्या प्रा. विरेंद्र सेठी यांच्या नेतृत्वाखालील तज्ज्ञ समितीने बृहन्मुंबई महानगरपालिकेला (BMC) अहवाल सादर केला. मातीचे सूक्ष्म कण हवेत पसरण्यापासून रोखण्यासाठी शिवाजी पार्क मैदानावर दररोज दोनदा-पहाटे आणि दुपारी-पाण्याची फवारणी करण्याचा प्रस्ताव अहवालात आहे. याव्यतिरिक्त, उद्यानात हिरवळ वाढवण्यासाठी आणि धुळीची पातळी कमी करण्यासाठी गवत लावण्याच्या महत्त्वावर अहवालात भर देण्यात आला आहे. (हेही वाचा, Mumbai Pollution: मुंबईत जीआरएपी-4 लागू केल्यानंतर बीएमसीकडून कारवाईचे आदेश, प्रदूषण रोखण्यासाठी बोरिवली पूर्व-भायखळा येथील 78 बांधकाम साइट्स बंद)

बीएमसीद्वारे टप्प्याटप्प्याने अंमलबजावणी

आयआयटी बॉम्बेने दिलेल्या सल्लाबाबत बोलताना बीएमसी अधिकाऱ्यांनी प्रसारमाध्यमांशी बोलताना सांगितले की, पुढील सहा महिन्यांत टप्प्याटप्प्याने गवताची लागवड केली जाईल, जी लहान पट्ट्यांपासून सुरू होईल आणि हळूहळू संपूर्ण जमीन व्यापेल. अंतरिम उपाय म्हणून पाण्याची फवारणी आधीच सुरू करण्यात आली आहे. (हेही वाचा, Fog In Mumbai: धुक्यात हरवला छत्रपती शिवाजी पार्क परिसरातून Worli Bandra Sea Link चा नजारा)

रहिवाशांमध्ये चिंता

दरम्यान, या उपाययोजनांच्या परिणामकारकतेबाबत शिवाजी पार्कच्या रहिवाशांनी चिंता व्यक्त केली आहे. काहींचे असे मत आहे की बी. एम. सी. ने अधिक व्यापक उपाय विकसित करण्यासाठी अतिरिक्त पृथ्वी विज्ञान तज्ञांचा सल्ला घ्यावा.

स्थानिक उपायांबाबत साशंक

स्थानिक रहिवासी पाण्याच्या फवारणीवर बीएमसीच्या अवलंबित्वावर टीका केली आणि म्हटले की मागील प्रयत्नांचे किमान परिणाम मिळाले. महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने (एमपीसीबी) या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी 15 दिवसांची मुदत निश्चित केली होती, परंतु धुळीची समस्या कायम आहे. पुढील चर्चेसाठी आम्ही एम. पी. सी. बी. चे अध्यक्ष सिद्धेश कदम यांच्याशी संपर्क साधण्याचा विचार करत आहोत, असे रहिवासी सांगतात.

सौंदर्यीकरण प्रकल्पानंतर अधिक प्रदूषण

उद्यानातील 250 ट्रक माती उतरवण्याच्या सौंदर्यीकरण प्रकल्पानंतर 2021 पासून धुळीची समस्या अधिकच गंभीर झाली आहे याकडेही रहिवाशांनी लक्ष वेधले. त्यांनी नोंदवले की पावसाळ्यानंतर सकाळी 10 वाजण्याच्या सुमारास सुरू होणारी आणि दिवसभर टिकणारी धूळ विशेषतः समस्याप्रधान बनते.

शिवाजी पार्क परिसर

एकूण क्षेत्रः 28 एकर

मातीचे प्रमाणः 70%

ग्रीन कव्हरः 30%

मुंबईतील एक प्रमुख करमणुकीचे ठिकाण असलेल्या शिवाजी पार्कला वाढत्या धूळ प्रदूषणामुळे अजूनही आव्हानांचा सामना करावा लागत आहे. आय. आय. टी.-बी. च्या शिफारशींद्वारे मार्गदर्शित बी. एम. सी. च्या उपक्रमांचे उद्दीष्ट सार्वजनिक चिंतांसह पर्यावरणीय शाश्वतता संतुलित करणे हे आहे.