मुंबई उच्च न्यायालयाने (Mumbai High Court) हुंडा छळाच्या एका प्रकरणावर सुनावणी करताना, दुर्गम भागात राहणाऱ्या पतीच्या नातेवाइकांवरही हुंड्याचे गुन्हे दाखल केले जाऊ शकतात, असा महत्त्वपूर्ण आदेश दिला. कलम 498A प्रकरणी एखाद्या व्यक्तीच्या नातेवाईकांविरुद्ध दाखल करण्यात आलेला एफआयआर (FIR) रद्द करण्यास नकार देताना मुंबई उच्च न्यायालयाच्या नागपूर खंडपीठाने असे निरीक्षण नोंदवले की, काही वेळा दूरचे नातेवाईकही दोन व्यक्तींच्या वैवाहिक जीवनात हस्तक्षेप करतात आणि पत्नीला त्रास देतात. न्यायालयाने पुढे म्हटले आहे की, "हेच कारण आहे की भारतीय दंड संहितेच्या (IPC) कलम 498A अंतर्गत हुंड्यासाठी छळाच्या प्रकरणांमध्ये, त्यांच्या पतीपासून दूर असलेल्या त्यांच्या नातेवाईकांवर देखील गुन्हा दाखल केला जाऊ शकतो." खरेतर, न्यायमूर्ती सुनील शुक्रे आणि न्यायमूर्ती गोविंद सानप यांच्या खंडपीठासमोर एका याचिकेवर सुनावणी सुरू होती, ज्यामध्ये पती, त्याचे आई-वडील आणि भावंडांनी त्यांच्याविरुद्ध दाखल केलेला एफआयआर रद्द करण्याची मागणी केली होती. या याचिकेवर राज्य सरकार आणि पीडित पत्नीच्या वकिलांनी आक्षेप घेतल्याचे खंडपीठाचे म्हणणे आहे.
याचिकेचा काय होता आधार
या याचिकेवर राज्य सरकार आणि पीडित पत्नीच्या वकिलांनी आक्षेप घेतल्याचे बार आणि खंडपीठाचे म्हणणे आहे. आरोपी पती अकोल्यात एकटाच राहतो, तर आई-वडील आणि भावंडं दूर राहतात, त्यामुळे पीडितेने सासरच्या मंडळींवर लावलेले आरोप हे बेकायदेशीर आहेत, असा युक्तिवाद याचिकेत करण्यात आला होता. (हे देखील वाचा: Mumbai High Court: स्त्री केवळ शिक्षित आहे म्हणून तिला कामासाठी सक्ती करता येणार नाही- मुंबई उच्च न्यायालय)
न्यायालयाने याचिकेच्या बाजूने युक्तिवाद फेटाळला
नागपूर खंडपीठाने दोन्ही बाजूंचा युक्तिवाद ऐकल्यानंतर या प्रकरणात दूरच्या नातेवाईकांचा सहभाग असू शकत नाही, हा याचिकाकर्त्याचा युक्तिवाद मान्य करण्यास नकार दिला. आपल्या आदेशात खंडपीठाने म्हटले आहे की, "दूरचे नातेवाईक निर्दोष असावेत हे निश्चित नाही. मात्र, त्यांनी ते सिद्ध केले तर वेगळी बाब आहे. पती-पत्नीच्या बाबतीत दूरचे नातेवाईकही सहज हस्तक्षेप करतात. आणि काही वेळा ते पत्नीचा छळही करतात. यासोबतच महिलेचा पती आणि नातेवाईकांवर लावण्यात आलेल्या आरोपांची सखोल चौकशी करण्याचे आदेश न्यायालयाने दिले.