International Yoga Day 2023

International Yoga Day 2023:  आंतरराष्ट्रीय योग दिन योगाचे महत्व अधोरेखित करण्यासाठी साजरा केला जातो. योग हा भारतीय संस्कृतीचा भाग आहे, जो एखाद्या व्यक्तीच्या मानसिक आणि सामाजिक अस्तित्वाला चालना देण्यासोबत शरीर आणि मन संतुलित आणि शांत  करण्यासाठी केला जातो. योगाचे सर्वांगीण महत्त्व लक्षात घेऊन दरवर्षी 21 जून 2015 पासून आंतरराष्ट्रीय योग दिन साजरा केला जातो. योगाची प्राचीन प्रथा, जी भारतीय संस्कृतीतून उद्भवली आहे, ती व्यक्तीचे शरीर आणि मन संतुलित करण्यासाठी ओळखली जाते. सामर्थ्य आणि लवचिकता निर्माण करण्यासाठी योग अत्यंत महत्त्वाचा आहे आणि तणावाचे व्यवस्थापन करण्यासाठी हे एक उत्तम साधन आहे. युनायटेड नेशन्सच्या अधिकृत वेबसाइटनुसार, 'योगाचे सार संतुलन आहे' हे केवळ शरीराला निरोगी आणि चपळ बनवत नाही, तर ते जगाशी मानवी संबंधांमधील संतुलनाचे प्रतीक आहे. योग हा ध्यान, संयम, शिस्त आणि चिकाटी या मूल्यांवर भर देतो. जागतिक योग दिनानिमित्त जाणून घ्या, त्याचे महत्त्व, इतिहास आणि उद्देश काय आहे

आंतरराष्ट्रीय योग दिनाचा इतिहास

  आंतरराष्ट्रीय योग दिनाची कल्पना सर्वप्रथम 27 सप्टेंबर 2014 रोजी भारतीय पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी मांडली होती, जेव्हा त्यांनी संयुक्त राष्ट्र महासभेत (UNGA) भाषणादरम्यान हा प्रस्ताव मांडला होता. त्यानंतर संयुक्त राष्ट्रातील भारताचे राजदूत अशोक कुमार मुखर्जी यांनी 'आंतरराष्ट्रीय योग दिना' संदर्भात मसुदा ठराव मांडला. या मसुद्याला 177 देशांचा पाठिंबा मिळाला. ही भारतासाठी अभिमानाची बाब होती, ज्यात UNGA च्या कोणत्याही ठरावासाठी सर्वाधिक सह-प्रायोजक आहेत. यानंतर संयुक्त राष्ट्र संघाने २१ जून २०१५ हा आंतरराष्ट्रीय योग दिवस म्हणून घोषित केला आणि प्रथमच त्याचे आयोजन केले. जो आजही जगभरातील पाठिंब्याने साजरा केला जातो.

आंतरराष्ट्रीय योग दिनाचे महत्त्व

 यावर्षी ९वा आंतरराष्ट्रीय योग दिवस जगभरात साजरा केला जाणार आहे. या दिवशी, लोक उद्यानात किंवा कोणत्याही मोकळ्या ठिकाणी एकत्र जमतात आणि एकत्रितपणे योगाची विविध आसने करतात. योगाबद्दल जनजागृती करण्यासाठी दरवर्षी आंतरराष्ट्रीय योग दिवस साजरा केला जातो. योगाचा उगम भारतात हजारो वर्षांपूर्वी झाला असे मानले जाते. ऋग्वेदासारख्या प्राचीन पौराणिक ग्रंथातही याचा उल्लेख आहे. दररोज योगाभ्यास केल्याने मानवी जीवनावर सकारात्मक परिणाम होतो.

यासोबतच शरीरातील लवचिकता, स्नायूंची ताकद आणि बॉडी टोन वाढवण्यातही मदत होते. योगाची विविध आसने श्वसन, ऊर्जा आणि जीवनशैली सुधारतात. योगामुळे शरीर आणि मनाला शांती देऊन शारीरिक आणि मानसिक शिस्त मिळते. तसेच तणाव आणि चिंता व्यवस्थापित करण्यात मदत करते आणि आपण तणावमुक्त होते.

आंतरराष्ट्रीय योग दिन 2015 बद्दल काही मनोरंजक तथ्ये:

* सन 2014 मध्ये, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा योग दिनाचा प्रस्ताव संयुक्त राष्ट्रांमध्ये 90 दिवसांच्या आत पूर्ण बहुमताने मंजूर करण्यात आला, जो संयुक्त राष्ट्रांमध्ये कोणत्याही दिवसाच्या ठरावासाठी सर्वात कमी कालावधी आहे.

* योग दिनाच्या या प्रस्तावाला भारताच्या 190 देशांनी (ज्यात 40 मुस्लिम देशांचा समावेश होता) पाठिंबा दिला होता.

* भारत सरकारने जागतिक योग दिनापासून संदर्भित 'आयुष मंत्रालय' स्थापन केले होते.

* प्रथमच, तत्कालीन पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी केलेल्या राजपथवर सुमारे 36 हजार लोकांनी एकत्र योग केला.

* या दिवशी दोन गिनीज रेकॉर्ड केले गेले. 35,985 लोकांनी एकत्र योग करण्याचा पहिला विक्रम आणि 84 देशांतील लोकांनी एकाच ठिकाणी योग दिन साजरा केल्याचा दुसरा विक्रम केला होता.