![](https://mrst1.latestly.com/wp-content/uploads/2024/04/15-15-380x214.jpg)
Chaitriya Navratri Day-4: नवरात्रीच्या चौथ्या दिवशी आदिशक्ती माँ दुर्गेच्या कुष्मांडा रूपाची पूजा करण्याची परंपरा आहे. या दिवशी, भक्त उपवास करतात आणि इच्छित पुण्य प्राप्त करण्यासाठी विधी करतात. देवी पुराणानुसार, कुष्मांडा माता हिने ब्रह्मांड निर्माण केले होते आणि तिचे वास्तव्य सूर्यलोकात आहे. कुष्मांडा मातेच्या चेहऱ्यावर एक तेजस्वी आभा प्रतिबिंबित होते, ज्यामुळे संपूर्ण जग तेजस्वी होते. अष्टभुज माता कुष्मांडा यांचे आवडते वाहन सिंह आहे. चैत्र नवरात्रीच्या चौथ्या दिवसाची ही पूजा करण्यात येईल. चला जाणून घेऊया माँ कुष्मांडाचे माहात्म्य, मंत्र आणि उपासना पद्धतीबद्दल...
माँ कुष्मांडाचे स्वरूप आणि तिच्या उपासनेचे महत्त्व
सिंहावर स्वार होऊन कुष्मांडा मातेचे तेज दहा दिशांना उजळून टाकते. तिला आठ हात आहेत म्हणून तिला अष्टभुजा देवी असेही म्हणतात. त्यांच्या बाहूंमध्ये अनुक्रमे कमंडल, धनुष्य, बाण, चक्र, गदा, अमृत पात्र आणि कमळाची फुले सुशोभित आहेत, एका हातात सर्व सिद्धी आणि संपत्ती प्रदान करणारी जपमाळ आहे. खालील पद्धतीने मातृदेवतेची आराधना केल्याने अत्यंत असाध्य रोग देखील बरे होतात आणि सर्व व्याधी व दुःखांपासून मुक्ती मिळते. असे मानले जाते की, खालील मंत्राने दररोज माँ दुर्गेची पूजा केल्यास घरामध्ये रोगांची उत्पत्ती होत नाही.
पूजा विधी
सूर्योदयापूर्वी स्नान आणि ध्यान केल्यानंतर देवीच्या समोर धूप दिवा लावावा. आता गणेशाची स्तुती गाऊन पूजा करा. त्यानंतर कलशावर अखंड फुले अर्पण करावीत. आता दुर्गा स्वरूप माँ कुष्मांडा यांना कुमकुम, माऊली, अक्षत, सुपारीची पाने, केशर आणि श्रृंगार अर्पण करा आणि खालील मंत्राचा जप करा.
सुरासम्पूर्णकलशं रुधिराप्लुतमेव च।
दधाना हस्तपद्माभ्यां कूष्माण्डा शुभदास्तु मे॥
श्रृंगाराच्या वस्तू दिल्यानंतर माता राणीला पांढरा भोपळा अर्पण करा. जर तुम्ही नियमितपणे दुर्गा सप्तशती पाठ करत असाल तर त्यातील काही अध्याय वाचा. कुष्मांडा देवीला मालपुआ खूप आवडतो, म्हणून तिला मालपुआ भोग म्हणून अर्पण करा. यानंतर दुर्गा चालिसा पठण करा. दुर्गाजीच्या आरतीने पूजेची सांगता करा.
माँ कुष्मांडाची पूजा पूर्ण भक्तीभावाने केल्यास घरातील नकारात्मक शक्तींचा नाश होतो आणि माँ कुष्मांडाची भक्ती केल्याने वय, कीर्ती, बल आणि आरोग्य वाढते असे मानले जाते. आशीर्वादाने घरात सुख, शांती आणि समृद्धी येते.
माँ कुष्मांडाची पौराणिक कथा
देवी पुराणानुसार एकेकाळी संपूर्ण विश्वात अंधार होता. देवीच्या दिव्य प्रकाशाने संपूर्ण विश्व प्रकाशित झाले असे म्हणतात. या प्रकाशाने पृथ्वीवर सूर्य, तारे, सर्व ग्रह, आकाशगंगा, नद्या, तलाव, झाडे आणि पर्वत अस्तित्वात आले.
देवी कुष्मांडा प्रकाश आणि उर्जेचे कारण आहे, म्हणून ती सूर्याच्या गाभ्यामध्ये वास करते. विश्वाच्या निर्मितीनंतर, देवीने देवांची निर्मिती केली, त्यानंतर तिने पृथ्वीवर इतर सजीवांची निर्मिती केली. अशा प्रकारे कुष्मांडा देवीने संपूर्ण विश्वाची निर्मिती केली.