Karnataka Assembly Election Result (PC - File Image)

Karnataka Assembly Election 2023: कर्नाटक विधानसभा निवडणूक 2023 (Karnataka Assembly Election) मध्ये काँग्रेस (Congress) स्पष्ट बहुमताने जिंकण्याच्या मार्गावर आहे. आतापर्यंत 224 जागा असलेल्या कर्नाटकात काँग्रेसने 135 जागांवर आघाडी कायम ठेवली आहे. निकालामुळे उत्साही होऊन काँग्रेस आता पूर्ण बहुमताने राज्यात स्थिर सरकार स्थापन करण्याची शक्यता आता खरी ठरणार आहे. कर्नाटकातील काँग्रेसचा विजय देशाची राजकीय दिशा बदलणार आहे. भाजपच्या 'काँग्रेस मुक्त भारत'च्या नारेदरम्यान, 2024 च्या लोकसभा निवडणुकीपूर्वी कर्नाटकातील विजय काँग्रेससाठी जीवनदायी ठरेल. 2024 च्या लोकसभा निवडणुकीत तिसरा मित्र बनवण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या विरोधी पक्षांसाठी आता काँग्रेसकडे दुर्लक्ष करणे कठीण होणार आहे. पंतप्रधान मोदी, गृहमंत्री अमित शहा, भाजप अध्यक्ष जेपी नड्डा यांची निवडणूक रणनीती आणि जोरदार प्रचार असूनही कर्नाटकात काँग्रेसने ज्या पद्धतीने विजय मिळवला आहे, ती खूप मोठी गोष्ट आहे.

कर्नाटकच्या विजयाचा परिणाम या वर्षी होणाऱ्या मध्य प्रदेश, राजस्थान, छत्तीसगड आणि तेलंगणाच्या विधानसभा निवडणुकांमध्ये दिसून येईल. कर्नाटकचा बालेकिल्ला जिंकल्यानंतर काँग्रेस आता अधिक आत्मविश्वासाने आगामी निवडणुकीत रिंगणात उतरणार आहे. कर्नाटकच्या निकालानंतर आता निकालावर विश्लेषण केले जात आहे. कर्नाटकात काँग्रेसचा विजय आणि भाजपचा पराभव यामागची नेमकी कारणे कोणती ते आपण खालील मुद्द्यांच्या आधारे जाणून घेऊयात...(हेही वाचा - Karnataka Assembly Election 2023: विधानसभा निवडणुकीतील काँग्रेसच्या विजयानंतर DK Shivakumar झाले भावूक; पक्षाचे कार्यकर्ते आणि मतदारांचे मानले आभार, Watch Video)

कर्नाटकात काँग्रेसच्या विजयाची पाच प्रमुख कारणे -

भ्रष्टाचार, गुन्हेगारी आणि महागाई या मुद्द्यावर जोर -

कर्नाटकात काँग्रेसने भ्रष्टाचाराचा मुद्दा जोरात मांडला. भाजपच्या बोम्मई सरकारमधील कथित भ्रष्टाचारावर निशाणा साधत ‘40 टक्के सरकार’ ही मोहीम सुरू केली. राहुल गांधी, मल्लिकार्जुन खरगे, प्रियांका गांधी आणि इतर काँग्रेस नेते निवडणूक रॅलींमध्येही या मुद्द्यावरून सरकारवर सातत्याने हल्लाबोल करत होते. यासोबतच काँग्रेसने कर्नाटकातील गुन्हेगारीवरही लक्ष केंद्रित केले. गुन्हेगारी-भ्रष्टाचाराचे प्रश्न निवडणुकीचा मुद्दा म्हणून काँग्रेसने मांडले. याशिवाय काँग्रेसने निवडणुकीच्या काळात महागाईचा मुद्दाही बराच उचलून धरला होता. मतदानाच्या दिवशी कर्नाटक काँग्रेसचे अध्यक्ष डीके शिवकुमार यांनी मतदानापूर्वी गॅस सिलिंडरची किंमत पाहण्याचे आवाहन केले. काँग्रेस कार्यकर्त्यांनी ठिकठिकाणी सिलिंडरचे पूजन केले. हे सर्व मुद्दे आहेत ज्यांच्याशी थेट मतदानाशी संबंधित आहे. सर्वसामान्य जनतेचा आवाज बनल्याचा परिणाम आज कर्नाटकातील विजयाच्या रूपाने काँग्रेसला मिळाला आहे.

जुनी पेन्शन, मोफत वीज, बेरोजगारी भत्ता अशी पाच आकर्षक आश्वासने -

कर्नाटक निवडणुकीसाठी काँग्रेस नेत्याने पाच आश्वासने दिली. ज्यामध्ये जुनी पेन्शन बहाल करणे, 200 युनिटपर्यंत मोफत वीज देणे, 10 किलो धान्य मोफत देणे, कुटुंबप्रमुख महिलांना बेरोजगारी भत्ता आणि आर्थिक मदत देण्याचे सांगण्यात आले. या सर्व घोषणा आहेत ज्या बहुतेक लोकांशी संबंधित आहेत. या लक्षवेधी आश्वासनांचा परिणाम कर्नाटकातील जनतेवर झाला.

योग्य निवडणूक व्यवस्थापन, आक्रमक प्रचार -

कर्नाटकसाठी यावेळी काँग्रेसने निवडणूक व्यवस्थापन खूपच मजबूत केले होते. पक्षाचे फायरब्रँड नेते रणदीप सिंग सुरजेवाला यांना निवडणुकीपूर्वी कर्नाटकचे प्रभारी पाठवण्यात आले होते. जिथे त्यांनी बेंगळुरूसह इतर भागातील काँग्रेस नेते आणि कार्यकर्त्यांना एकत्र केले. कर्नाटक काँग्रेसचे अध्यक्ष डीके शिवकुमार, माजी मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या यांच्यासमवेत त्यांनी निवडणूक व्यवस्थापनाची सूत्रे हाती घेतली. यादरम्यान काँग्रेसने भाजपमधील अनेक बंडखोर नेत्यांनाही आपल्या गोटात आणले. त्याचबरोबर काँग्रेसची एकजूट कायम ठेवली.

राहुल गांधी यांची भारत जोडो यात्रा -

कर्नाटकातील काँग्रेसच्या विजयामागे राहुल गांधींच्या भारत जोडो यात्रेचाही मोठा प्रभाव होता. या यात्रेत राहुल गांधी आणि त्यांच्या टीमने कर्नाटकातील सात जिल्ह्यांतील 51 विधानसभा जागांवरून फिरले. या 51 विधानसभा जागांपैकी काँग्रेस 37 जागांवर आघाडीवर आहे, जेडीएस 9 जागांवर आघाडीवर आहे आणि भाजप फक्त 4 जागांवर आघाडीवर आहे. भारत जोडो यात्रेनंतर राहुल गांधी, प्रियांका गांधी, सोनिया गांधी, काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे यांच्यासह अन्य नेते कर्नाटकात मोठ्या प्रमाणावर प्रचार करताना दिसले. त्याचा परिणाम आज निकालाच्या स्वरूपात दिसून येत आहे.

बजरंग दलावर बंदी घालण्याचे आश्वासन, नंतर पुन्हा यू-टर्न

कर्नाटक निवडणूक प्रचारादरम्यान काँग्रेसने आपल्या जाहीरनाम्यात बजरंग दल, पीएफआय यांसारख्या संघटनांवर बंदी घालण्याची घोषणा केली होती. काँग्रेसचा जाहीरनामा जाहीर होताच हा प्रमुख निवडणुकीचा मुद्दा बनला. पीएम मोदींनी हा भगवान बजरंग बली यांचा अपमान असल्याचे म्हटले आणि त्यानंतर भाजपने याला प्रमुख मुद्दा बनवले. गेल्या तीन दिवसांत निवडणूक प्रचाराचा मुख्य मुद्दा बजरंगबलीभोवतीच राहिला.

भाजपने बजरंग दलाचा हा मुद्दा धरल्यानंतर काँग्रेसने प्रथम परिस्थिती स्पष्ट करण्याचा प्रयत्न केला. बजरंगबली हे आमचे आयडॉल असल्याचे पक्षाने स्पष्टपणे सांगितले. बजरंग दलावर बंदी घालण्याची चर्चा आहे. मात्र त्यानंतर भाजपने बजरंग बलीचा मुद्दा उचलून धरत असताना काँग्रेस अध्यक्ष डीके शिवकुमार यांनी यू-टर्न घेत काँग्रेस सत्तेत आल्यास ठिकठिकाणी हनुमानजींची मंदिरे बांधणार असल्याचे सांगितले. त्यामुळे भाजपचा बजरंग बळीचा डावही फसला.