Swami Samarth

Swami Samarth Prakatya Diwas 2024: श्री स्वामी समर्थ महाराज कधी प्रकट झाले? कुठून आले? याबद्दल कोणतेही अधिकृत दस्तऐवज नाही. पण एका कथेनुसार, श्री स्वामी समर्थ महाराज पंजाब प्रांतातील हस्तिनापूरपासून २४ किमी अंतरावर असलेल्या छेली खेडा नावाच्या गावात एका वटवृक्षाजवळ प्रकट झाले होते असे मानले जाते. 1856 मध्ये अक्कलकोटच्या खंडोबा मंदिरात त्यांचे दर्शन झाले, तो दिवस चैत्र शुद्ध द्वितीया तिथी होता, त्यानुसार या वर्षी 10 एप्रिल रोजी स्वामीजींचा प्रकट दिन साजरा केला जाणार आहे. स्वामी समर्थ जी महाराज हे श्रीपाद वल्लभ आणि नृसिंह सरस्वती यांच्यानंतर भगवान श्री दत्तात्रेयांचे तिसरे अवतार मानले जातात. असे म्हणतात की, अक्कलकोटमध्ये प्रकट होण्यापूर्वी स्वामीजी इकडे-तिकडे फिरत राहिले आणि मंगळवेढा येथे आले होते. येथे ते चांगलेच लोकप्रिय झाली. येथून ते सोलापूरमार्गे अक्कलकोट येथे आले.

भक्तांना हव्या त्या स्वरुपात भेटले.

स्वामी समर्थ हे पूर्णब्रह्माच्या रूपातील श्री दत्त महाराजांचे तिसरे अवतार आहेत. ज्या रूपात त्यांना पूर्वी दिसले त्याच रूपात भाविकांना दर्शन देत असत. काहींनी त्यांना श्री विठू माऊली, काहींनी श्री भगवान विष्णू तर काहींना भगवती म्हणून पाहिले आणि अनुभवले. ते  सदैव आपल्या भक्तांच्या पाठीशी उभे राहतात आणि त्यांना आश्वासन देतो की, घाबरू नका, मी तुमच्या पाठीशी आहे.

खंडोबा मंदिरात आश्रय!

स्वामी समर्थ महाराज पहिल्यांदा अक्कलकोटला आले तेव्हा त्यांनी खंडोबा मंदिराच्या व्हरांड्यात स्थानपन्न झाले. या मुक्कामात त्यांनी अनेक चमत्कार केले, पण राजा आणि गरीब यांच्यात कधीच फरक केला नाही. त्यांनी सर्वांवर समान प्रेमाचा वर्षाव केला. त्यांनी सर्वांना सांगितले की, ते यजुर्वेदी ब्राह्मण आहे, त्यांचे गोत्र कश्यप आहे आणि राशि चिन्ह मीन आहे. त्यांनी आपल्या शिष्य श्री लप्पा आणि श्री चोलप्पा यांना आशीर्वाद दिला. तेथून स्वामी समर्थांनी संपूर्ण देशाचा दौरा केला. ते सर्वत्र वेगवेगळ्या नावांनी ओळखला जात असे.

स्वामीजींनी वयाच्या ६०० व्या वर्षी महासमाधी घेतली

स्वामीजींबद्दल प्रचलित आहे की, त्यांनी विविध ठिकाणी ४०० वर्षे तपश्चर्या केली. सन 1458 मध्ये नरसिंह सरस्वती श्री शैल्य यात्रेनिमित्त कर्दळीच्या जंगलात ते गायब झाले. या जंगलात स्वामीजी ३०० वर्षे समाधी अवस्थेत होते. दरम्यान, मुंग्यांनी त्याच्या शरीराभोवती एक कुंड तयार केले. एके दिवशी लाकूडतोड्या झाडावर जोरात वार केला तेव्हा त्याला रक्त दिसले आणि एक वृद्ध योगी ध्यानात मग्न दिसला. लाकूडतोड्याने त्यांचे पाया पडले आणि त्याचे लक्ष विचलित करण्यासाठी क्षमा मागू लागला. योगीजी म्हणाले, ही तुमची चूक नसून पुन्हा जनतेची सेवा करणे हा माझ्यासाठी ईश्वरी आदेश आहे. नवीन स्वरूपात, ते 854 ते 30 एप्रिल 1878 पर्यंत अक्कलकोट येथे राहिले आणि वयाच्या 600 व्या वर्षी महासमाधी घेतली.

शेवटी ते अक्कलकोटला आले आणि त्यांनी आयुष्याची शेवटची बावीस वर्षे तिथे घालवली. त्यांची शेवटची वर्षे एका वटवृक्षाखाली गेली जिथे त्यांनी शेवटी  समाधी घेतली . असे म्हटले जाते की जेव्हा त्यांनी समाधी घेतली तेव्हा त्यांचा आत्मा दोन भागात विभागला - एक भाग वटवृक्षात विलीन झाला जो आता त्यांची समाधी  म्हणून पूजला जातो आणि दुसरा साई बाबांमध्ये विलीन झाला.