Firing | (Photo credit: archived, edited, representative image)

कंबोडिया नॅशनल रेस्क्यू पार्टीचे (CNRP) माजी सदस्य लिम किम्या (Lim Kimya) यांची मंगळवारी संध्याकाळी बँकॉकमध्ये गोळ्या घालून हत्या (Lim Kimya Shot Dead in Bangkok) करण्यात आली. किम्या हे काही काळ कंबोडियाचे विरोधी पक्षनेतेदेखील राहिले होते. माजी सहकाऱ्यांनी 'हत्या' असे लेबल लावलेल्या या हल्ल्यामुळे राजकीय दडपशाही वाढण्याबाबत चिंता निर्माण झाली आहे. वय वर्षे 74 असलेला हा ज्येष्ठ राजकारणी, त्याची फ्रेंच पत्नी आणि कंबोडियन काका यांच्यासमवेत कंबोडियातील सीम रीप येथून बसने थाई राजधानीत पोहोचल्यानंतर थोड्याच वेळात त्यांच्यावर हल्ला झाला. ज्यात त्यांचा मृत्यू झाला. खाओ सान रोडच्या लोकप्रिय पर्यटन क्षेत्राजवळील प्रमुख बौद्ध मंदिर वाट बोवनीवेट विहाराजवळ ही घटना घडली.

कसा झाला हल्ला?

बँकॉक पोस्टने दिलेल्या वृत्तानुसार, लाल रंगाच्या होंडा मोटारसायकलवरील एका व्यक्तीने लिम किम्याला गोळी मारली. हल्लेखोराने साधलेला निशाणा आणि जवळून झालेला गोळीबार पाहता हा हल्ला पाळत ठेऊन केला गेला असावा, असा प्राथमिक अंदाज आहे. हल्लेखोरांचा नेमका हेतू काय याबाब माहिती मिळू शकली नाही, मात्र हा हल्ला राजकीय हेतूने प्ररित असावा, असा पोलिसांना संशय आहे. (हेही वाचा, New York: न्यू यॉर्कमधील क्वीन्स येथे गोळीबाराची घटना; 11 जणांवर गोळीबार)

सीएनआरपीकडून हत्येचा तीव्र निषेध

कंबोडियाच्या सर्वोच्च न्यायालयाने 2017 मध्ये विसर्जित केलेल्या सीएनआरपीने ने या घटनेबद्दल धक्का आणि दुःख व्यक्त केले. सोशल मीडियावर शेअर केलेल्या निवेदनात पक्षाने या मृत्यूचा उल्लेख 'हत्या' असा केला आणि कंपोंग थॉम प्रांतातील त्यांच्या माजी खासदाराला न्याय देण्याची मागणी केली. सत्ताधारी कंबोडियन पीपल्स पार्टीच्या (CPP) धमक्या आणि छळामुळे अनेक विरोधी राजकारणी देश सोडून पळून गेल्यानंतरही लिम किम्या, एक दुहेरी कंबोडियन आणि फ्रेंच नागरिक, कंबोडियामध्ये थांबला आणि लढत राहिला

राजकीय संदर्भ आणि परिणाम

  • या हत्येकडे आंतरराष्ट्रीय दडपशाहीचे एक भयावह उदाहरण म्हणून पाहिले जात आहे, जिथे राजकीय असंतुष्टांना त्यांच्या मूळ देशाबाहेरही धमक्यांना सामोरे जावे लागते.

  • ह्युमन राईट्स वॉचचे उप आशिया संचालक फिल रॉबर्टसन म्हणाले, "बँकॉकमध्ये सी. एन. आर. पी. च्या माजी खासदारांची ही निर्लज्ज हत्या आंतरराष्ट्रीय दडपशाहीत लक्षणीय वाढ दर्शवते".

  • राजकीय दडपशाहीपासून वाचण्यासाठी थायलंडमध्ये आश्रय घेतलेल्या कंबोडियन विरोधी व्यक्तींवर आणि कार्यकर्त्यांवर या हल्ल्याचा भीतीदायक परिणाम होईल असे निरीक्षकांचे मत आहे.

कंबोडियाचे राजकीय वातावरण

जागतिक चिंता

लिम किम्याच्या हत्येने राजकीय निर्वासितांना भेडसावणाऱ्या जोखमींकडे आणि मतभेद शांत करण्यासाठी सीमेपलीकडील डावपेचांच्या वाढत्या वापराकडे आंतरराष्ट्रीय लक्ष वेधले आहे. प्रकरणाचा तपास सुरू असताना, मानवाधिकार वकिलांनी थायलंडमधील अधिकाऱ्यांना न्याय सुनिश्चित करण्याचे आणि आंतरराष्ट्रीय दडपशाहीच्या वाढत्या प्रवृत्तीला संबोधित करण्याचे आवाहन केले आहे.