Byju Raveendran (PC - Wikimedia Commons)

Byjus Crisis: ऑनलाइन एडटेक कंपनी बायजू (Byjus) च्या ईजीएममध्ये, भागधारकांनी (Byju's shareholders) एकमताने कंपनीचे संस्थापक सीईओ बायजू रवींद्रन (CEO Byju Raveendran) आणि त्यांच्या कुटुंबीयांना हटवण्याच्या बाजूने मतदान केले आहे. त्यामुळे बायजू रवींद्रन यांच्या कंपनीतून बाहेर पडण्याचा निर्णय झाला आहे. यापूर्वी कंपनीच्या चार गुंतवणूकदारांच्या वतीने एनसीएलटीमध्ये गुन्हा दाखल करून व्यवस्थापनाला हटवण्याची मागणी करण्यात आली होती. बायजू कंपनीवरही मनी लाँड्रिंगचा आरोप आहे, ज्याची अंमलबजावणी संचालनालय (Ed) चौकशी करत आहे. बायजू यांच्यावर 9,000 कोटी रुपयांच्या गैरव्यवहाराचा आरोप करत ईडीने कंपनीचे सीईओ म्हणून रवींद्रन यांच्याविरुद्ध लुकआउट नोटीस जारी केली आहे. तसेच त्याच्या देशाबाहेर जाण्यावरही बंदी घालण्यात आली आहे. गेल्या वर्षी एप्रिलमध्ये ईडीने रवींद्रन यांच्या घरावर आणि बायजूच्या कार्यालयावरही छापे टाकले होते.

कोण आहेत बायजू रवींद्रन?

केरळमधील अझिकोडे गावचे मूळ रहिवासी बायजू रवींद्रन यांचे वडील भौतिकशास्त्र आणि गणिताचे शिक्षक होते. रवींद्रन यांचे बालपण गरिबीत गेले. ते स्वतः मुलांना शिकवणी द्यायचे. कन्नूरच्या शासकीय अभियांत्रिकी महाविद्यालयातून बी.टेक.ची पदवी घेतलेल्या रवींद्रनने एका कंपनीत काम करायला सुरुवात केली. 2007 मध्ये, बायजू रवींद्रनचे नशीब अचानक बदलले. त्यांनी सलग दोन CAT परीक्षांमध्ये 100 टक्के गुण मिळवले. त्याच्याबद्दल सर्वत्र चर्चा सुरू झाली. विद्यार्थ्यांना कॅटची तयारी देण्यासाठी त्यांनी शिक्षण कंपनी सुरू केली. 2011 मध्ये रवींद्रनने दिव्या गोकुलनाथ यांच्याशी लग्न केले, ज्या स्वतः शिक्षिका आहेत. दिव्याच्या सल्ल्यानुसार, 2015 मध्ये, रवींद्रनने थिंक अँड लर्न कंपनीची स्थापना केली, जी ऑनलाइन शिक्षण देते. यानंतर 2015 मध्ये त्यांनी पत्नीसह बायजूस ॲप लॉन्च केले. यानंतर बायजू यांचे नशीब बदलले. (हेही वाचा - BCCI Files Insolvency Petition Against Byjus: बीसीसीआयचा मोठा निर्णय; बायजूस विरोधात दाखल केली दिवाळखोरी याचिका, जाणून घ्या प्रकरण)

शिक्षण क्षेत्रातील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती -

फायनान्शियल एक्स्प्रेसच्या अहवालानुसार, 2023 मध्ये बीजू रवींद्रन यांच्या कंपनीचे मूल्य सुमारे 22 अब्ज डॉलर्स (1.89 हजार कोटी रुपये) होते. मात्र, आता ते फक्त $1 बिलियनवर आले आहे. स्वत: रवींद्रन आणि त्यांच्या कुटुंबाची संपत्ती 3.3 अब्ज डॉलर असल्याचा अंदाज आहे. शिक्षण क्षेत्रात ते जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचे श्रीमंत व्यक्ती मानले जात होते. जगातील अब्जाधीशांमध्ये त्यांचा 994 वा क्रमांक होता. (हेही वाचा - Byju Layoff: बायजूमध्ये पुन्हा होणार कर्मचारी कपात, 1 हजार लोकांचा रोजगार जाणार)

बायजू कंपनीच्या मूल्यांकनात सातत्याने घसरत होत असून अवघ्या दोन वर्षांत कंपनी 22 अब्ज डॉलर वरून 1 अब्ज डॉलर झाली आहे. या घसरणीसाठी कंपनीच्या गुंतवणूकदारांपासून ते संचालक मंडळ सदस्य आणि भागधारकांपर्यंत सर्वांनी रवींद्रन यांच्या चुकीच्या धोरणांना जबाबदार धरले आहे. या कारणास्तव शुक्रवारी कंपनीची असाधारण सर्वसाधारण सभा (ईजीएम) बोलावण्यात आली होती. ज्यामध्ये बायजूच्या मूळ कंपनी थिंक अँड लर्नच्या संचालक मंडळातून बायजू रवींद्रन आणि त्यांच्या कुटुंबाची हकालपट्टी करण्याच्या बाजूने एकमताने मतदान घेण्यात आले आहे.