File image of S-400 long range surface to air missile defence system | (Photo Credits: PTI)

रशियाने (Russia) भारताला (India) S-400 एअर डिफेन्स सिस्टिम (S-400 air missile systems) वितरण सुरू केले आहे. दुबई (Dubai) एअरशोमध्ये फेडरल सर्व्हिस फॉर मिलिटरी टेक्निकल कोऑपरेशन (FSMTC) चे संचालक दिमित्री शुगाएव (Dmitry Shugaev) यांनी ही माहिती दिली आहे. शुगाएव यांनी यावेळी सांगीतले की "भारताला S-400 हवाई संरक्षण प्रणालीचा पुरवठा सुरू झाला आहे आणि वेळेवर वितरित केला जात आहे." FSMTC ही रशियन सरकारची मुख्य संरक्षण निर्यात नियंत्रण संस्था आहे. रशिया आणि भारताने ऑक्टोबर 2018 मध्ये पृष्ठभागावरून हवेत मारा करणाऱ्या क्षेपणास्त्र प्रणाली S-400 च्या पुरवठ्यासाठी करार केला होता. भारतापूर्वी ही संरक्षण यंत्रणा तुर्की आणि चीनच्या सैन्यात सामील झाली आहे.

S-400 संरक्षण प्रणाली म्हणजे काय?

ही एक हवाई संरक्षण क्षेपणास्त्र प्रणाली आहे, जी शत्रूच्या विमानांना आकाशातून खाली पाडू शकते. S-400 ही रशियाची सर्वात प्रगत लांब पल्ल्याच्या पृष्ठभागावरून हवेत मारा करणारी क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली मानली जाते. ते शत्रूची क्रूझ, विमाने आणि बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रे खाली पाडण्यास सक्षम आहे. ही प्रणाली रशियाच्या S-300 ची अपग्रेड केलेली आवृत्ती आहे. अल्माझ-अँटे यांनी विकसित केलेली क्षेपणास्त्र प्रणाली 2007 पासून रशियामध्ये कार्यरत आहे. हे एका फेरीत 36 स्ट्राइक करण्यास सक्षम आहे. (हे ही वाचा Iraq: इराकच्या पंतप्रधानांवर प्राणघातक हल्ला, पंतप्रधान 'मुस्तफा अल-कादिमी' ड्रोन हल्ल्यातून बचावले.)

पुढील वर्षी रशियन S-500 संरक्षण प्रणाली तैनात करणार, केवळ स्टेल्थ जहाजेच नाही तर उपग्रह देखील जेडीमध्ये असतील

रशियन एरोस्पेस फोर्सचे डेप्युटी कमांडर-इन-चीफ लेफ्टनंट-जनरल आंद्रेई युडिन यांनी एका मुलाखतीत सांगितले की रशिया 2021 मध्ये जगातील सर्वात प्रगत S-500 विमानविरोधी क्षेपणास्त्र प्रणालीवर आपले काम पूर्ण करेल. रशिया टुडे संभाषणात त्यांनी सांगितले की S-500 मोबाइल हवाई संरक्षण आणि अँटी-बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र प्रणाली विकसित करण्याचे काम 2021 मध्ये पूर्ण होणार आहे. रशियाच्या शस्त्रास्त्रांमध्ये आतापर्यंतची सर्वात आधुनिक आणि प्रगत तंत्रज्ञानावर आधारित क्षेपणास्त्रविरोधी यंत्रणा. गेल्या वर्षीच रशियाचे उपपंतप्रधान युरी बोरिसोव्ह यांनी प्रगत क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणालीची टप्प्याटप्प्याने चाचणी घेण्याची घोषणा केली. तसेच रशियाने दावा केला आहे की त्यांची S-500 संरक्षण यंत्रणा अमेरिकेचे F-35A लढाऊ विमान देखील पाडण्यास सक्षम आहे.