Stock Market | (Photo credit: archived, edited, representative image)

Demat Account Nomination: तुम्ही शेअर मार्केट (Stock Market) किंवा म्युच्युअल फंडात (Mutual Funds) पैसे गुंतवत असाल तर तुमच्यासाठी एक महत्त्वाची बातमी आहे. तुम्हाला 31 डिसेंबरपर्यंत महत्त्वाचे काम पूर्ण करावे लागणार आहे. वैयक्तिक म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदार आणि डिमॅट खातेधारकांसाठी नामांकन (Demat Account Nomination) दाखल करण्याची 31 डिसेंबर ही शेवटची तारीख आहे.

सेबीने ते अनिवार्य केले आहे. या तारखेपर्यंत नामनिर्देशित व्यक्तीचे नाव नोंदणी करणे किंवा नामनिर्देशन रद्द करणे खातेधारकांना बंधनकारक आहे. जर गुंतवणूकदार 31 डिसेंबरपर्यंत नॉमिनीचे नाव देण्यात अयशस्वी झाले, तर सेबी त्यांच्या खात्यातील डेबिट गोठवू शकते. याचा अर्थ गुंतवणूकदार म्युच्युअल फंडातून पैसे काढू शकणार नाहीत. तसेच ते त्यांच्या डीमॅट खात्यातून व्यापार करू शकणार नाहीत. तथापि, ज्या गुंतवणूकदारांनी त्यांचे नामांकन तपशील आधीच दिले आहेत त्यांना ते पुन्हा सबमिट करण्याची आवश्यकता नाही. (हेही वाचा - UPI Transaction New Limit Per Day: RBI ने UPI व्यवहारांसाठी जाहीर केली नवीन मर्यादा; शैक्षणिक संस्था आणि रुग्णालयांमध्ये 5 लाखांपर्यंत पेमेंट करता येणार)

नामांकनाचा फायदा -

गुंतवणूकदाराचा मृत्यू झाल्यास, त्याचे शेअर्स किंवा इतर सिक्युरिटीज कोणाला मिळतील हे ठरवण्यासाठी नॉमिनी असणे आवश्यक आहे. नामनिर्देशन ही एक सोपी प्रक्रिया आहे, ज्यामध्ये सिक्युरिटीज धारक त्याच्या आवडीच्या व्यक्तीची माहिती प्रदान करतो, ज्याला खातेदाराच्या मृत्यूनंतर सिक्युरिटीज प्रदान केल्या जाऊ शकतात.

डिमॅट खाते उघडण्याच्या वेळी किंवा नंतरही नामांकन प्रक्रिया पूर्ण केली जाऊ शकते. नामनिर्देशन न झाल्यास, गुंतवणूकदाराच्या मृत्यूनंतर, कुटुंबातील सदस्यांना लांब आणि महागड्या कायदेशीर प्रक्रियेतून जावे लागू शकते. (हेही वाचा - (हेही वाचा - UPI Wrong Transaction: यूपीआयद्वारे चुकीचे ट्रांजेक्शन झाले असेल तर घाबरू नका; 'अशी' करा तक्रार)

डिमॅट खात्यात नॉमिनी कसा भरावा ?

  • NSDL पोर्टलवर जा.

  • होमपेजवरील 'ऑनलाइन नामांकन' पर्यायावर क्लिक करा.

  • आता तुम्ही नवीन पृष्ठावर जाल. येथे तुम्हाला तुमचा डीपी आयडी, क्लायंट आयडी, पॅन आणि ओटीपी टाकावा लागेल.

  • ही माहिती एंटर केल्यानंतर, 'मला नामांकन करायचे आहे' किंवा 'मला नामनिर्देशित करायचे नाही' हा पर्याय निवडा.

  • जर तुम्ही नॉमिनी एंटर करण्याचा पर्याय निवडला, तर एक नवीन पेज उघडेल, ज्यामध्ये तुम्हाला नॉमिनीची माहिती विचारली जाईल.

  • आता ई-साइन सेवा प्रदाता पृष्ठावरील चेकबॉक्स सक्षम करा आणि 'प्रोसीड' वर क्लिक करा.

  • आता नामांकन प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी OTP सत्यापित करा.

नॉमिनीत बदल करता येऊ शकतो -

गुंतवणूकदार नंतर त्यांच्या डिमॅट खात्यात नॉमिनी बदलू शकतात. तुम्ही नामांकन फॉर्म भरून आणि डिपॉझिटरी पार्टिसिपंट (DP) कडे सबमिट करून हे कधीही करू शकता. याशिवाय आवश्यक बदल करण्यासाठी ऑनलाइन प्रक्रियेचाही पर्याय आहे.