Drone | Twitter

बेंगळुरूच्या दक्षिण भागातील कनकपुरा रोडवरील ‘प्रेस्टिज फाल्कन सिटी’ (Prestige Falcon City) या आलिशान निवासी संकुलाने भारतातील पहिली ड्रोनद्वारे किराणा, औषधे, स्नॅक्स आणि इलेक्ट्रॉनिक्स वस्तूंची डिलिव्हरी (Drone Deliveries) सेवा सुरू केली आहे. ही सेवा 5 ते 10 मिनिटांत वस्तू पोहोचवते, ज्यामुळे निवासी संकुलातील रहिवाशांना जलद, कार्यक्षम आणि पर्यावरणपूरक डिलिव्हरीचा अनुभव मिळतो. बिगबास्केट या क्विक-कॉमर्स व्यासपीठाने त्यांच्या प्रीमियम BBfly सेवेद्वारे आणि स्काय एअर मोबिलिटी या ड्रोन लॉजिस्टिक्स कंपनीच्या सहकार्याने हा उपक्रम राबवला आहे. स्काय एअर पुढील तीन महिन्यांत बेंगळुरूतील 20 आणखी निवासी संकुलांमध्ये ही सेवा विस्तारित करण्याची योजना आखत आहे.

प्रेस्टिज फाल्कन सिटीमधील ड्रोन डिलिव्हरी सेवा संकुलापासून 5 किलोमीटरच्या परिघातील बिगबास्केटच्या डार्क स्टोअरमधून कार्यान्वित केली जाते. या स्टोअरमधून सर्व ऑर्डर्स प्रक्रिया केल्या जातात, आणि स्काय एअर मोबिलिटीद्वारे चालवले जाणारे ड्रोन 7 किलोग्रॅमपर्यंतच्या पॅकेजेस संकुलातील विशेष लँडिंग प्लॅटफॉर्मवर पोहोचवतात. ही ड्रोन्स डायरेक्टोरेट जनरल ऑफ सिव्हिल एव्हिएशन (DGCA) च्या मंजुरीसह कार्यरत असून, 120 मीटर उंचीवर 3D-मॅप केलेल्या हवाई मार्गिकांमधून सॅटेलाइट कनेक्टिव्हिटीद्वारे प्रवास करतात. गोपनीयतेसाठी ड्रोनवर कॅमेरे नाहीत, ज्यामुळे ते रहिवासी क्षेत्रासाठी सुरक्षित आणि मैत्रीपूर्ण आहेत.

ड्रोन संकुलातील नियुक्त प्लॅटफॉर्मवर उतरल्यानंतर, एक प्रशिक्षित कर्मचारी पॅकेज स्वीकारतो आणि ते रहिवाशांच्या दारापर्यंत पोहोचवतो. यासाठी एक ड्रोन ऑपरेटर देखील उपस्थित असतो, जो लँडिंग झोनच्या सुरक्षेची खात्री करतो. ही सेवा दररोज सकाळी 7 ते रात्री 8:30 पर्यंत उपलब्ध आहे, आणि विशेष बाब म्हणजे यासाठी ग्राहकांना कोणताही अतिरिक्त खर्च लागत नाही. एकाच वेळी अनेक ऑर्डर्स बॅचिंगद्वारे पाठवल्या जाऊ शकतात किंवा गरजेनुसार वैयक्तिक डिलिव्हरी केली जाते, ज्यामुळे कार्यक्षमता वाढते.

या ड्रोन डिलिव्हरी सेवेमुळे प्रेस्टिज फाल्कन सिटीच्या रहिवाशांना अनेक फायदे मिळतात. पारंपरिक रस्त्यावरील डिलिव्हरीला 30 मिनिटांपेक्षा जास्त वेळ लागू शकतो, विशेषतः बेंगळुरूच्या वाहतूक कोंडीत. मात्र ड्रोन 5-10 मिनिटांत वस्तू पोहोचवतात, ज्यामुळे वेळेची बचत होते. ड्रोन हवाई मार्गाने प्रवास करतात, ज्यामुळे रस्त्यावरील वाहनांचा वापर कमी होतो आणि कार्बन उत्सर्जनात घट होते. हवाई अंतर रस्त्याच्या तुलनेत जवळपास निम्मे आहे, जे पर्यावरण संरक्षणाला हातभार लावते.

यासह प्रेस्टिज फाल्कन सिटीमध्ये यापूर्वी अनेक डिलिव्हरी एजंट्सच्या वारंवार येण्यामुळे अंतर्गत वाहतूक कोंडी होत असे. ड्रोनमुळे बाहेरील कर्मचाऱ्यांची गरज कमी झाली आहे, ज्यामुळे संकुलातील व्यवस्था सुधारली. स्काय एअरच्या मते, एक डिलिव्हरी रायडर दिवसाला 30 ऑर्डर्स हाताळतो, तर ड्रोन 60 ऑर्डर्स वितरित करू शकतो, ज्यामुळे कार्यक्षमता दुप्पट होते. सध्या दररोज 40-50 ऑर्डर्स हाताळल्या जात आहेत, आणि हळू हळू मागणी वाढत आहे. (हेही वाचा: Amul Milk Price Hike: मदर डेअरी नंतर आता अमूल कडून दुधाचा दरात वाढ; 1 मे पासून लागू होणार नवे दर)

भारताची सिलिकॉन व्हॅली ‘बेंगळुरू’, तंत्रज्ञान आणि नाविन्यतेसाठी प्रसिद्ध आहे. प्रेस्टिज फाल्कन सिटीची ही सेवा भारतातील पहिली निवासी ड्रोन डिलिव्हरी असली, तरी बेंगळुरूत यापूर्वी ड्रोन डिलिव्हरीचे प्रयोग झाले आहेत. 27 मार्च 2025 रोजी, स्काय एअरने कोननकुंटे आणि कनकपुरा रोड भागात 7 मिनिटांत डिलिव्हरी देणारी सेवा सुरू केली होती, जी गुरुग्रामनंतर भारतातील दुसरी व्यावसायिक ड्रोन सेवा होती. गुरुग्राममध्ये 2024 मध्ये पहिली ड्रोन डिलिव्हरी झाली, ज्याने 7.5 किलोमीटर अंतर 3-4 मिनिटांत पार केले. 2021 मध्ये बेंगळुरूत औषध वितरणासाठी ड्रोन चाचण्या यशस्वी झाल्या होत्या, ज्यामुळे या तंत्रज्ञानाला चालना मिळाली.