Photo Credit- X

ISRO NVS-02 Mission: भारत आपल्या अंतराळ मोहिमेला चालना देण्यासाठी विशेष आणि ऐतिहासिक क्षण जोडणार आहे. कारण भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) 29 जानेवारी रोजी सकाळी 6.23 वाजता सतीश धवन अंतराळ केंद्र (SHAR), श्रीहरिकोटा येथून आपले 100 वे यान प्रक्षेपित करणार आहे. या प्रक्षेपणात, NVS-02 उपग्रह GSLV-F15 रॉकेट वापरून जिओसिंक्रोनस ट्रान्सफर ऑर्बिट (GTO) मध्ये स्थापित केला जाईल.

नेव्हिगेशन प्रणालीला मजबूती

या प्रक्षेपणामुळे भारताची स्वदेशी नेव्हिगेशन प्रणाली आणखी मजबूत होईल. GSLV-F15 चे हे प्रक्षेपण GSLV रॉकेटचे 17 वे उड्डाण आहे. पूर्णपणे स्वदेशी क्रायोजेनिक स्टेजसह हे त्याचे अकरावे ऑपरेशनल फ्लाइट असेल. हे प्रक्षेपण श्रीहरिकोटा येथील दुसऱ्या लाँच पॅड (SLP) वरून 3.4 मीटर व्यासाच्या मेटल पेलोड फेअरिंगचा वापर करून केले जाईल. या मोहिमेचे प्राथमिक उद्दिष्ट NVS-02 उपग्रहाला जिओसिंक्रोनस ट्रान्सफर ऑर्बिट (GTO) मध्ये स्थापित करणे आहे.

स्वदेशी नेव्हिगेशन प्रणाली मिळणार मजबूती

NavIC म्हणजे काय?

हा भारताचा स्वतःचा नेव्हिगेशन उपग्रह आहे, जो जीपीएस प्रमाणे काम करतो. ग्लोबल पोझिशनिंग सिस्टम किंवा जीपीएस ही एक अमेरिकन प्रणाली आहे. परंतु NavIC मालिकेतील उपग्रहाच्या प्रक्षेपणामुळे, भारताकडे स्वतःचा नेव्हिगेशन उपग्रह आहे. याचा अर्थ आपल्याला अमेरिका किंवा इतर कोणत्याही देशाच्या उपग्रहावर अवलंबून राहण्याची गरज नाही. NavIC ही भारताची नेव्हिगेशन उपग्रह प्रणाली आहे जी अचूक स्थिती, वेग आणि वेळ (PVT) सेवा प्रदान करण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे. ही प्रणाली भारत आणि त्याच्या 1500 किलोमीटरच्या परिघात असलेल्या क्षेत्रांना व्यापते.

NavIC दोन प्रकारच्या सेवा प्रदान करते. पहिली सेवा म्हणजे स्टँडर्ड पोझिशनिंग सर्व्हिस (SPS), जी 10 मीटरपेक्षा चांगली पोझिशन अचूकता प्रदान करते. तथापि, प्रतिबंधित सेवा विशेष नेव्हिगेशन क्षमता प्रदान करते.

NVS-02 उपग्रह हा NavIC चा दुसऱ्या पिढीचा उपग्रह आहे. जो आधुनिक वैशिष्ट्यांसह येतो. त्याचे वजन 2250 किलो आहे आणि त्याची पॉवर हाताळणी क्षमता सुमारे 3 किलोवॅट आहे. या उपग्रहात L1, L5 आणि S बँडमध्ये नेव्हिगेशन पेलोड्स आणि C-बँडमध्ये रेंजिंग पेलोड्स आहेत. स्थानाबद्दल बोलायचे झाले तर, ते 111.75°E वर स्थान घेईल आणि IRNSS-1E ची जागा घेईल.

डिझाइन आणि चाचणी

NVS-02 उपग्रहाची रचना ISRO च्या UR उपग्रह केंद्रात (URSC) करण्यात आली आहे. यात स्वदेशी आणि आयातित अणु घड्याळांचे संयोजन आहे. जे योग्य वेळेचे व्यवस्थापन करण्यासाठी वापरले जाते. या उपग्रहाने अवकाश परिस्थितीत इष्टतम कामगिरीसाठी थर्मोव्हॅक आणि गतिमान चाचण्यांसारख्या अनेक कठोर चाचण्या उत्तीर्ण केल्या आहेत.

GSLV-F15 मोहीम

इस्रोचे GSLV-F15 हे केवळ सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून केलेले 100 वे प्रक्षेपण नाही तर ते स्वदेशी अंतराळ तंत्रज्ञान आणि नेव्हिगेशन प्रणाली विकसित करण्याच्या दिशेने भारताचे कार्य आणि वचनबद्धता देखील प्रतिबिंबित करते. यापूर्वी NVS-01 हे 29 मे 2023 रोजी प्रक्षेपित करण्यात आले होते, जे NavIC चा पहिला दुसऱ्या पिढीचा उपग्रह होता. ते स्वदेशी अणु घड्याळासह उड्डाण करत होते.