Sunita Williams (फोटो सौजन्य - Wikimedia Commons)

Space News: भारतीय वंशाची अंतराळवीर सुनीता विल्यम्स (Sunita Williams) आणि त्यांचे सहकारी नासाच्या क्रू-9 अंतराळवीरांनी पृथ्वीवर आगमन केले आहे. आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावरील (ISS) नऊ महिन्यांच्या अंतराळ मोहिमेवरून परतल्यानंतर पृथ्वीवरील वातावरणाशी जुळवून घेण्यासाठी आणि सामान्य होण्यासाठी, त्यांचा एक व्यापक पुनर्वसन (NASA Astronaut Rehabilitation) कार्यक्रम देखील सुरू झाला आहे. पृथ्वीभोवती 4,576 वेळा प्रदक्षिणा घातल्यानंतर आणि 195 दशलक्ष किलोमीटर प्रवास करणाऱ्या दीर्घ मोहिमेनंतर ही टीम स्पेसएक्स ड्रॅगनवर पृथ्वीवर सुरक्षितपणे उतरली. जाणणून घ्या त्यांच्या पुनर्वसन कार्यक्रमाबाबत.

नासाच्या अंतराळवीरांसाठी तीन टप्प्यांचा पुनर्वसन

सूक्ष्म गुरुत्वाकर्षणात 186 दिवस घालवल्यानंतर, अंतराळवीर - सुनीता विल्यम्स, बुच विल्मोर, निक हेग आणि अलेक्झांडर गोर्बुनोव्ह - त्यांच्या शारीरिक तंदुरुस्ती पुनर्संचयित करण्यासाठी डिझाइन केलेल्या 45 दिवसांच्या पुनर्वसन कार्यक्रमातून जातील. हा कार्यक्रम तीन टप्प्यांमध्ये विभागलेला आहे:

पहिला टप्पा: शक्ती आणि गतिशीलता पुन्हा मिळवणे

  1. अंतराळवीर लवचिकता, स्नायूंची ताकद आणि संतुलन यावर लक्ष केंद्रित करतील.

  2. योग्यरित्या चालण्याची क्षमता परत मिळविण्यासाठी त्यांना दररोज दोन तासांचे व्यायाम करावे लागतील. (हेही वाचा, Sunita Williams Return Date and Time: स्पेसएक्स कॅप्सूल सुनीता विल्यम्सला घेऊन पृथ्वीसाठी रवाना; जाणून घ्या कुठे व कधी उतरणार)

दुसरा टप्पा: प्रोप्रिओसेप्टिव्ह आणि कार्डिओ कंडिशनिंग

  1. व्यायामांमुळे शरीराचे समन्वय आणि हालचाल नियंत्रण वाढेल.

  2. अंतराळवीरांना पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणाशी जुळवून घेण्यासाठी हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी प्रशिक्षण देखील दिले जाईल.

तिसरा टप्पा: कार्यात्मक विकास प्रशिक्षण

  1. अंतिम आणि सर्वात लांब टप्पा अंतराळवीरांना त्यांच्या सर्वोच्च शारीरिक कामगिरीवर पुनर्संचयित करण्यावर लक्ष केंद्रित करेल.

  2. हे सुनिश्चित करते की ते भविष्यातील अंतराळ मोहिमांसह सामान्य क्रियाकलाप पुन्हा सुरू करू शकतील. (हेही वाचा: भारतीय वंशाच्या NASA अंतराळवीर Sunita Williams यांना PM Narendra Modi यांचं खास पत्र; भारत भेटीचं आमंत्रण)

वैद्यकीय तपासणी आणि मोहिमेनंतरचे डीब्रीफिंग

पुनर्वसन सुरू करण्यापूर्वी, क्रू-9 अंतराळवीरांनी खालील गोष्टींचे मूल्यांकन करण्यासाठी त्वरित वैद्यकीय तपासणी केली:

  • दीर्घकाळ वजनहीनतेमुळे संतुलन समस्या.

  • सूक्ष्म गुरुत्वाकर्षणामुळे स्नायू शोष आणि द्रवपदार्थ बदल.

  • ह्यूस्टनमधील नासाच्या जॉन्सन स्पेस सेंटरमध्ये अंतराळवीरांना त्यांच्या कुटुंबियांशी पुन्हा भेटण्यापूर्वी त्यांचे संपूर्ण वैद्यकीय मूल्यांकन करण्यात आले.

दरम्यान, सुनीता विल्यम्स आणि तिच्या टीमचे सुरुवातीला सात दिवसांचे मिशन होते. परंतु काही अनपेक्षित परिस्थितीमुळे त्यांचा मुक्काम नऊ महिन्यांपर्यंत वाढवण्यात आला. त्यांचे अंतराळयान मेक्सिकोच्या आखातात उतरताच, कॅलिफोर्नियातील स्पेसएक्स मिशन कंट्रोलने त्यांचे स्वागत या संदेशाने केले: 'स्पेसएक्सच्या वतीने, घरी स्वागत आहे.' त्यांचे पुनरागमन नासाच्या अंतराळ संशोधनातील एका महत्त्वपूर्ण अध्यायाचा शेवट आहे, त्यांच्या मोहिमेतील अंतर्दृष्टी भविष्यातील खोल अंतराळ प्रवास आणि मंगळ शोध योजनांमध्ये योगदान देतील.