Human Coronavirus HKU1 | (Photo Credits: Archived, edited, symbolic images)

कोलकाता (Kolkata Health News) येथील एका 45 वर्षीय महिलेला मानवी कोरोनाव्हायरस HKU1 (Human Coronavirus HKU1), श्वसन विषाणूचे निदान झाले आहे. जो प्रामुख्याने फुफ्फुसांवर परिणाम करतो. तिला गेल्या 15 दिवसांपासून सतत ताप, खोकला आणि सर्दी अशी लक्षणे आणि त्रास होता. सध्या तिच्यावर दक्षिण कोलकाता येथील एका खाजगी रुग्णालयात उपचार सुरू आहेत, जिथे तिची प्रकृती स्थिर असून ती वैद्यकीय देखरेखीखाली आहे. रुग्णालयाच्या अधिकाऱ्यांनी आश्वासन दिले आहे की हा एक वेगळा केस आहे, परंतु कोणताही संभाव्य प्रसार रोखण्यासाठी जनतेला सावधगिरी बाळगण्याचा सल्ला दिला आहे. दरम्यान, मानवी कोरोनाव्हायरस HKU1 म्हणजे काय? त्याची लक्षणे, प्रसार आणि प्रतिबंध यांबाबत घ्या जाणून.

मानवी कोरोनाव्हायरस HKU1 म्हणजे काय?

मानवी कोरोनाव्हायरस HKU1 (HCoV-HKU1) हा बीटाकोरोनाव्हायरस कुटुंबातील आहे, ज्यामध्ये SARS, MERS आणि COVID-19 यांचा समावेश आहे. 2005 मध्ये पहिल्यांदा ओळखला गेलेला हा विषाणू मानवांना आणि प्राण्यांनाही संक्रमित करू शकतो. द टाईम्स ऑफ इंडियाने दिलेल्या वृत्तानुसार, कोलकातामध्ये अलिकडच्याच प्रकरणामुळे दशकांपासून पसरणारे सामान्य मानवी कोरोनाव्हायरस (HCoVs) पुन्हा उदयास आले आहेत. जरी हे विषाणू अत्यंत धोकादायक मानले जात नसले तरी, ते हंगामी श्वसन संक्रमणांना कारणीभूत ठरू शकतात, विशेषतः शरद ऋतू आणि हिवाळ्याच्या महिन्यांत. (हेही वाचा, What Is HMVP Virus? एचएमव्हीपी व्हायरस म्हणजे काय? तो Covid-19 विषाणूसारखाच धोकादायक? घ्या जाणून)

HKU1 हा COVID-19 पेक्षा कसा वेगळा आहे?

COVID-19 ने जागतिक साथीचा रोग निर्माण केला असला तरी, HKU1 सामान्यतः सौम्य आणि स्वतःहून बरा होणारा आहे.

  • COVID-19 हा गंभीर आरोग्य आणि आर्थिक परिणामांसह एक नवीन विषाणू होता.

  • HKU1 हा एक ज्ञात विषाणू आहे, जो सामान्यतः आयुष्यभर आढळतो.

  • वैद्यकीय तज्ञांच्या मते, HKU1 हा साथीचा धोका निर्माण करत नाही.

नवी दिल्लीतील इंद्रप्रस्थ अपोलो हॉस्पिटल्सचे वरिष्ठ सल्लागार डॉ. सुरंजित चॅटर्जी द इंडियन एक्सप्रेसला दिलेल्या प्रतिक्रियेत म्हटले आहे की, COVID-19 प्रमाणे, HKU1 हा एक नवीन विषाणू नाही आणि बहुतेक लोक कधी ना कधी त्याच्या संपर्कात येतात. घाबरून जाण्याची गरज नाही.

HKU1 संसर्गाची लक्षणे

रोग नियंत्रण आणि प्रतिबंध केंद्र (CDC, USA) नुसार, HKU1 ची लक्षणे सामान्य फ्लूसारखीच आहेत:

  • नाकातून वाहणे

  • ताप

  • खोकला

  • घरघर

  • डोकेदुखी

  • घसा खवखवणे

गंभीर प्रकरणांमध्ये, विशेषतः उपचार न केल्यास, HKU1 ब्रॉन्कायओलायटिस किंवा न्यूमोनिया होऊ शकते, कारण विषाणू श्वसनमार्ग आणि फुफ्फुसातील पेशींना संक्रमित करतो.

HKU1 इतर कोरोनाव्हायरस प्रमाणेच पसरतो:

  • श्वसन थेंब: संक्रमित व्यक्ती खोकल्यावर किंवा शिंकल्यावर बाहेर पडतो.

  • पृष्ठभागावरील संक्रमण: दूषित वस्तूंना स्पर्श करणे आणि नंतर तोंड, नाक किंवा डोळ्यांना स्पर्श करणे.

  • मुले, वृद्ध व्यक्ती, गर्भवती महिला आणि कमकुवत रोगप्रतिकारक शक्ती असलेल्यांनी अतिरिक्त खबरदारी घ्यावी.

प्रतिबंध आणि उपचार

सध्या, HKU1 साठी कोणतीही विशिष्ट लस किंवा अँटीव्हायरल उपचार अस्तित्वात नाही. त्यामुळे डॉक्टर खालील उपचारांची शिफारस करतात:

स्वतःची काळजी आणि घरगुती उपचार

  • विश्रांती आणि हायड्रेशन

  • ताप आणि घसा खवखवण्यासाठी ओव्हर-द-काउंटर औषधे

  • स्टीम इनहेलेशन किंवा गर्दीसाठी ह्युमिडिफायर्स

खबरदारीचे उपाय

  • वारंवार हात धुवा

  • गर्दीच्या ठिकाणी मास्क घाला

  • अस्वच्छ हातांनी चेहरा स्पर्श करणे टाळा

  • निरोगी आहार घ्या आणि हायड्रेटेड रहा

वैद्यकीय मदत कधी घ्यावी?

लक्षणे आणखी बिघडल्यास किंवा काही दिवसांपेक्षा जास्त काळ टिकून राहिल्यास, डॉक्टरांचा सल्ला घेण्याचा जोरदार सल्ला दिला जातो. हंगामी श्वसन संसर्ग वाढत असताना, वैद्यकीय तज्ञ जनतेला विषाणूचा प्रसार रोखण्यासाठी मूलभूत स्वच्छता पद्धतींचे पालन करण्याचे आवाहन करतात.