Donald Trump| Wikimedia Commons

Donald Trump Executive Orders: डोनाल्ड ट्रम्प (Donald Trump) यांनी  सोमवारी (20 जानेवारी) अमेरिकेचे 47 वे राष्ट्राध्यक्ष म्हणून शपथ घेतली. शपथ घेतल्यानंतर ट्रम्प म्हणाले की, अमेरिकेचा सुवर्णकाळ सुरू झाला आहे. यावेळी 78 वर्षीय ट्रम्प यांनी आपल्या उत्कट उद्‌घाटनपर भाषणात पुढील चार वर्षांचा आपला दृष्टिकोन मांडला. त्यानंतर काही वेळातच राष्ट्राध्यक्ष ट्रम्प यांनी अनेक कार्यकारी आदेशांवर (Executive Orders) स्वाक्षरी केली. यावेळी त्यांनी अनेक कठोर निर्णय घेतले, जे अपेक्षित होते. शपथविधी सोहळ्यानंतर ट्रम्प ओव्हल ऑफिसमध्ये पोहोचले, जिथे त्यांनी अनेक कार्यकारी आदेशांवर स्वाक्षरी केली. त्याच वेळी, बिडेन सरकारचे अनेक निर्णय रद्द करण्यात आले. ट्रम्प म्हणाले की, सर्वप्रथम मी बिडेन प्रशासनात लागू केलेले काही निर्णय रद्द करीन जे अमेरिकेच्या विकासात अडथळा ठरत आहेत.

कार्यकारी आदेश-

वृत्तसंस्था रॉयटर्सच्या अहवालानुसार, कार्यकारी आदेश हा एक असा आदेश आहे जो अमेरिकेचे अध्यक्ष एकतर्फी जारी करू शकतात. हे कायद्याप्रमाणे प्रभावी आहेत. ट्रम्प यांनी त्यांच्या पहिल्या कार्यकाळात अनेक मोठे कार्यकारी आदेश जारी केले होते. यात काही मुस्लिम-बहुल देशांकडून प्रवास बंदी आणि समुद्राच्या पाण्याचे क्षेत्र भाड्याने देण्याचा आदेश समाविष्ट आहे. ट्रम्प यांनी त्यांच्या पहिल्या कार्यकाळात 220 कार्यकारी आदेश जारी केले होते. जिमी कार्टरनंतर चार वर्षात एकाच राष्ट्राध्यक्षाने केलेला हा उच्चांक आहे. जो बिडेन यांनी त्यांच्या कार्यकाळात 155 कार्यकारी आदेश जारी केले होते.

कार्यकारी आदेशाद्वारे, अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष विशेषत: राज्यघटनेने किंवा काँग्रेसने दिलेल्या अधिकारांच्या बाहेर कायदे करू शकत नाहीत. कार्यकारी आदेशाने एजन्सींना कारवाई करण्याचे निर्देश दिल्यास, एजन्सी मूलभूत घटनात्मक अधिकारांचे उल्लंघन करू शकत नाहीत. द हेरिटेज फाऊंडेशन ऑफ अमेरिकाच्या मते, काँग्रेस आणि फेडरल न्यायालये राष्ट्रपतींच्या अधिकाराच्या व्याप्ती ओलांडणारे कार्यकारी आदेश रद्द करू शकतात. (हेही वाचा: PM Narendra Modi Congratulates US President Trump: ' दोन्ही देशांच्या हितासाठी पुन्हा एकत्र काम करू' म्हणत पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी केले अमेरिकेच्या नव्या राष्ट्राध्यक्षांचं अभिनंदन)

डोनाल्ड ट्रम्प यांचे पहिल्या दिवसाचे काही प्रमुख कार्यकारी आदेश-

  • पॅरिस हवामान करारातून अमेरिकेने माघार घेतली आहे. अमेरिकेने संयुक्त राष्ट्राला या पावलाची माहिती दिली आहे.
  • डोनाल्ड ट्रम्प यांनी 6 जानेवारी 2021 रोजी यूएस कॅपिटलवरील हल्ल्यासाठी दोषी ठरलेल्या 1500 लोकांना माफ केले.
  • अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी 'भाषण स्वातंत्र्य पुनर्संचयित' आणि 'सरकारी सेन्सॉरशिप' रोखण्यासाठी आदेश जारी केला आहे.
  • डोनाल्ड ट्रम्प यांनी टिकटॉक (TikTok) 90 दिवस चालू ठेवण्याचे आदेश दिले आहेत. शनिवारी अमेरिकेत टिकटॉक बंद करण्यात आले होते.
  • वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) मधून अमेरिकेला बाहेर काढण्याची प्रक्रिया सुरू करण्यासाठी ट्रम्प यांनी कार्यकारी आदेशावर स्वाक्षरी केली. अमेरिका जगातील आरोग्य संघटनेचा भाग असणार नाही.
  • डोनाल्ड ट्रम्प यांनी माजी राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांचे 78 ऑर्डरही रद्द केले आहेत.
  • डोनाल्ड ट्रम्प यांनी कोणत्याही नवीन नियमांवर बंदी घातली आहे. याशिवाय फेडरल भरतीवर बंदी घालण्याचा निर्णयही घेण्यात आला आहे.
  • ट्रम्पच्या नवीन आदेशामुळे फेडरल कर्मचाऱ्यांना घरून काम करण्याऐवजी पूर्णपणे कार्यालयात परतावे लागेल.
  • ट्रम्प यांनी मागील प्रशासनाचे ‘राजकीय विरोधकांविरुद्ध सरकारचे शस्त्रीकरण’ संपविण्याचे आदेश दिले आहेत.
  • ड्रग्ज तस्करांना दहशतवादी घोषित केले जाईल.
  • मेक्सिको सीमेवर भिंत बांधली जाणार आहे. मेक्सिको आणि कॅनडावर 25 टक्के शुल्क लागू केले जाईल. पुढील महिन्यापासून (फेब्रुवारी) हा नियम लागू होण्याची शक्यता आहे.
  • डोनाल्ड ट्रम्प यांनी थर्ड जेंडर रद्द केले आहे. अमेरिकेत आता फक्त दोन लिंग असतील.
  • अमेरिकेत जन्माने नागरिकत्व संपले. सध्या अमेरिकेत जन्मलेल्या लोकांना त्यांचे पालक अमेरिकन नसले तरी अमेरिकन नागरिकत्व मिळते, मात्र आता हा नियम रद्द केला जाईल.