International Nurses Day 2024: हेल्थकेअर इंडस्ट्रीमध्ये डॉक्टरांपेक्षा नर्सची भूमिका कमी महत्त्वाची नसते. प्रत्येक रुग्णाच्या उपचारात त्यांची निःस्वार्थ सेवा आणि समर्पण भावना शब्दात वर्णन करता येणार नाही. तिच्या सेवेच्या भावनेच्या सन्मानार्थ, 12 मे हा दिवस आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिन साजरा केला जातो. खरं तर, या दिवशी नर्सिंग जीवनाला व्यावसायिक परिमाण देणाऱ्या फ्लोरेन्स नाइटिंगेलचा जन्म झाला, म्हणूनच आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिन साजरा करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय परिचारिका परिषदेने ही तारीख निवडली. आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिनानिमित्त जाणून घेऊया, त्याचे महत्त्व, इतिहास आणि या दिवसाशी संबंधित फ्लॉरेन्स नाइटिंगेल यांची माहिती.
आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिनाचा इतिहास
12 मे 1974 रोजी प्रथमच आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिन साजरा करण्यात आला, ज्याच्या उद्देशाने रूग्णांच्या सेवा, धैर्य आणि प्रशंसनीय कार्यासाठी त्यांना प्रोत्साहन मिळावे. हा दिवस जगप्रसिद्ध नर्स फ्लॉरेन्स नाइटिंगेलच्या वाढदिवसानिमित्त म्हणजेच १२ मे रोजी साजरा केला जातो.नर्सिंग सेवेबरोबरच फ्लोरेन्स नाइटिंगेल या समाजसुधारकही होत्या. क्रिमियन युद्धाच्या काळात फ्लॉरेन्सने ज्या प्रकारे पूर्ण त्याग आणि रात्रभर जागून जखमींच्या सेवेच्या भावनेने काम केले, ते खरोखरच महत्वाचे होते. म्हणूनच तिला ‘द लेडी विथ द लॅम्प’ असेही म्हटले जाते. फ्लोरेन्सनेच नर्सिंग सेवेचे व्यावसायिकीकरण केले.
आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिनाचे महत्त्व
आरोग्याशी निगडीत कोणत्याही समस्येपासून मुक्ती मिळवून देण्यात डॉक्टरांची भूमिका नाकारता येत नाही, परंतु परिचारिकांच्या सेवेशिवाय आणि तत्परतेशिवाय डॉक्टरांचे यश शक्य नाही. रुग्णांना वेळोवेळी औषधे देण्यापासून सर्व प्रकारे सेवा करणारी परिचारिकाच असते.
फ्लोरेन्स नाइटिंगेल कोण होती?
फ्लॉरेन्स नाइटिंगेल, ज्यांनी आपले संपूर्ण आयुष्य आजारी लोकांच्या सेवेसाठी व्यतीत केले, त्यांचे बालपण रोग आणि शारीरिक दुर्बलतेने भरलेले होते. फ्लोरेन्सचा जन्म 12 मे 1820 रोजी झाला. वयाच्या 22 व्या वर्षी तिने नर्सिंगमध्येच करिअर करण्याचा निर्णय घेतला. फ्लॉरेन्सचा हा निर्णय फ्लॉरेन्सच्या कुटुंबाला आवडला नाही.
1854 मध्ये ब्रिटन, फ्रान्स आणि तुर्कीने रशियाविरुद्ध युद्ध सुरू केले. यात मोठ्या प्रमाणात लष्करी जीवितहानी झाली, पण जखमींवर उपचारासाठी कोणत्याही सुविधा उपलब्ध नव्हत्या. रुग्णालये अस्वच्छ होती, जखमींना मलमपट्टीही उपलब्ध नव्हती. सैनिकांची ही दुर्दशा फ्लॉरेन्सला पाहावली नाही.
दुसरीकडे महिला परिचारिकांची नियुक्ती करण्यास लष्कर अनुकूल नव्हते. अखेरीस फ्लोरेन्स महिला परिचारिकांसह रणांगणावर पोहोचली आणि काळजी घेऊ लागली. दरम्यान, रशियाच्या प्रत्युत्तरादाखल हल्ल्यामुळे सहा तासांत 2500 सैनिक जखमी झाले, रुग्णालयांची अवस्था बिकट झाली. पण फ्लॉरेन्सने तिच्या सहकारी परिचारिकांसह जखमी सैनिकांवर उपचार करणे, रुग्णालये आणि बेड स्वच्छ करणे आणि जखमींसाठी अन्न शिजवणे चालूच ठेवले. तर त्यांच्यासाठी झोपण्याची खोलीही नव्हती. 1858 मध्ये राणी व्हिक्टोरिया आणि प्रिन्स अल्बर्ट यांनी त्यांच्या कार्याची प्रशंसा केली. 1860 मध्ये, फ्लॉरेन्सने आर्मी मेडिकल स्कूलची स्थापना केली. रूग्णांची काळजी घेत असताना, फ्लोरेन्स स्वतःच एका धोकादायक आजाराला बळी पडली, शेवटी 13 ऑगस्ट 1910 रोजी वयाच्या 90 व्या वर्षी तिचा मृत्यू झाला.