Ganpati | File Image

Sankashti Chaturthi 2025: संकष्टी चतुर्थी हा एक वार्षिक हिंदू सण आहे जो भगवान गणेशाच्या उपासनेसाठी समर्पित आहे. हा दिवस, ज्याला लंबोदरा संकष्टी चतुर्थी किंवा तिलकुट चौथ आणि संकटहार चतुर्थी देखील म्हणतात, हा दिवस प्रामुख्याने भारताच्या उत्तर आणि मध्य भागात साजरा केला जातो. संकष्टी चतुर्थीला भगवान गणेशाची पुजा केली जाते. स्त्रिया आपल्या मुलांच्या कल्याणासाठी उपवास करतात. संकष्टी चतुर्थी हा हिंदू माघ महिन्यातील कृष्ण पक्षाच्या चौथ्या दिवशी येतो, जो ग्रेगोरियन कॅलेंडरनुसार सामान्यत: जानेवारी किंवा फेब्रुवारी महिन्याशी संबंधित असतो. संकष्टी चतुर्थी दिवशी चंद्रोदयाची वेळ रात्री 10 वाजून 07 मिनिटांनी असेल. चतुर्थी तिथी 17 जानेवारी रोजी सकाळी 06 वाजून 36 मिनिटांनी सुरू होईल आणि 18 जानेवारी रोजी सकाळी 08 वाजून 00 मिनिटांनी संपेल. या लेखात जाणून घेऊया संकष्टी चतुर्थी 2025 ची तारीख, वेळ, विधी आणि शुभ दिवसाचे महत्त्व.

कृष्ण पक्ष चतुर्थी भगवान गणेशाला समर्पित आहे आणि भक्त प्रत्येक कृष्ण पक्ष चतुर्थीला संकष्टी चतुर्थी उपवास करतात. तथापि, माघ महिन्यातील कृष्ण पक्ष चतुर्थी सकट चौथ म्हणून देखील साजरी केली जाते आणि ती प्रामुख्याने उत्तर भारतीय राज्यांमध्ये साजरी केली जाते. सकट चौथच्या आख्यायिकेत देवी सकटच्या दयाळू स्वभावाचे वर्णन आहे.

संकष्टी चतुर्थी 2025 दिनांक

संकष्टी चतुर्थी 2025 शुक्रवार, 17 जानेवारी 2025 रोजी आहे. संकष्टी चतुर्थी 2025

चंद्रोदय वेळ आणि चतुर्थी तिथी

संकष्टी चतुर्थी दिवशी चंद्रोदय रात्री 10 वाजून 07 मिनिटांनी होईल.

संकष्टी चतुर्थी तिथी 17 जानेवारी रोजी सकाळी 06 वाजून 36 मिनिटांनी सुरू होईल आणि 18 जानेवारी रोजी सकाळी 08 वाजून 00 मिनिटांनी संपेल.

संकष्टी चतुर्थी  व्रत विधी

स्त्रिया, विशेषत: माता आपल्या मुलांच्या कल्याणासाठी आणि दीर्घायुष्यासाठी कठोर उपवास करतात.

व्रत निर्जला असू शकते किंवा भाविक अपल्हार खाऊ शकतात. या दिवशी तिळाचे महत्त्व आहे.

तिळकुटसारखे खास पदार्थ तयार करून गणपतीला अर्पण केले जातात.

संकष्टी चतुर्थीच्या दिवशी चंद्रदर्शन झाल्यानंतर भाविक उपवास सोडतात. ते चंद्राला अर्घ्य देतात आणि प्रार्थना पूर्ण करतात.

संकष्टी चतुर्थीशी संबंधित एक लोकप्रिय कथा सांगते की, एका आईच्या श्री गणेशाच्या भक्तीने आपल्या मुलाचे नुकसान होण्यापासून कसे वाचवले.

संकष्टी चतुर्थीचे महत्त्व

संकष्टी चतुर्थी हा महिलांसाठी, विशेषत: मातांसाठी एक महत्वाचा उपवास आहे, जे आपल्या मुलांच्या चांगल्या आरोग्यासाठी, दीर्घायुष्यासाठी आणि समृद्धीसाठी एक दिवसाचे उपवास करतात.संकष्टी चतुर्थी, सकट चौथला, संकट चौथ, तिल-कुटा चौथ, वक्र-टुंडी चतुर्थी आणि माघी चौथ म्हणूनही ओळखले जाते. अडथळे दूर करणारे आणि बुद्धी आणि समृद्धी देणारे भगवान गणेशाची भक्त पूजा करतात. या दिवशी देवतांना त्यांच्या मुलांसाठी आशीर्वाद आणि संरक्षण मिळावे म्हणून विशेष विधी आणि प्रार्थना केली जाते.