सर्वसामान्यांना महागाईचा आणखी एक झटका बसणार आहे. सरकारने अलीकडेच अनेक वस्तूंच्या जीएसटी (GST) दरांमध्ये केलेल्या बदलांनंतर पुढील आठवड्यापासून त्याचा परिणाम दिसून येणार आहे. सोमवारपासून म्हणजेच 18 जुलैपासून तुम्हाला काही घरगुती वस्तू, हॉटेल आणि बँक सेवांसह इतर काही गोष्टींसाठी जास्त खर्च करावा लागेल. चंदीगड येथे बुधवारी झालेल्या दोन दिवसीय 47 व्या जीएसटी परिषदेच्या बैठकीत केलेल्या शिफारशींनंतर अनेक वस्तूंवर वस्तू आणि सेवा कर (GST) वाढवण्यात आला आहे.
यानुसार आता छपाई, लेखन किंवा चित्र काढण्यासाठी वापरण्यात येणारी शाई, एलईडी दिवे, दिवे आणि फिक्स्चर आणि त्यांचे मेटल प्रिंटेड सर्किट बोर्ड महाग होणार आहेत. यापूर्वी या सर्वांवर 12 टक्के दराने जीएसटी आकारला जात होता, मात्र 18 जुलैनंतर हा कर 18 टक्के होईल. सोलर वॉटर हीटर्स आणि सिस्टीमवरील जीएसटी दर 5 टक्क्यांवरून 12 टक्के करण्यात आला आहे. चामड्याच्या वस्तू आणि पादत्राणे बनवणाऱ्या जॉब वर्कवरील जीएसटी दर 5 टक्क्यांवरून 12 टक्के करण्यात आला आहे.
रस्ते, पूल, रेल्वे, मेट्रो, स्मशानभूमीवरील कामही महागणार आहे. आतापर्यंत अशा कामांसाठी जारी केलेल्या वर्क कॉन्ट्रॅक्टवर 12 टक्के जीएसटी आकारला जात होता, तो आता 18 टक्के करण्यात आला आहे. टेट्रा पॅकवरील दर 12 टक्क्यांवरून 18 टक्के आणि कट आणि पॉलिश केलेल्या हिऱ्यांवरील दर 0.25 टक्क्यांवरून 1.5 टक्के करण्यात आला आहे. (हेही वाचा: हुकूमशाही सरकार देशाचे भविष्य उद्ध्वस्त करत आहे, राहुल गांधींनी साधला मोदी सरकारवर निशाणा)
असे असतील नवे जीएसटी दर-
- छपाई, लेखन किंवा ड्रॉइंग इंक- 18%
- कटिंग ब्लेडसह चाकू, पेपर चाकू, पेन्सिल शार्पनर आणि ब्लेड, चमचे, काटे, स्किमर्स इ.- 18%
- विद्युत उर्जेवर चालणारे पंप प्रामुख्याने पाणी हाताळण्यासाठी डिझाइन केलेले जसे सेंट्रीफ्यूगल पंप, खोल नलिका-विहीर टर्बाइन पंप, सबमर्सिबल पंप, सायकल पंप-18%
- तृणधान्ये साफ करणे, कडधान्यांचे वर्गीकरण किंवा प्रतवारी करणे, बियाणे वापरण्यासाठी यंत्रे, दळण उद्योग किंवा धान्य प्रक्रियेसाठी यंत्रसामग्री, पवनचक्क्या, हवेवर आधारित पिठाच्या गिरण्या, वेट ग्राइंडर-18%
- अंडी, फळे किंवा इतर कृषी उत्पादने आणि त्यांची साफसफाई, वर्गीकरण किंवा प्रतवारी करण्यासाठी वापरली जाणारी यंत्रे, मिल्किंग मशीन आणि डेअरी मशिनरी-18%
- एलईडी दिवे, दिवे आणि फिक्स्चर, त्यांचे मेटल सर्किट बोर्ड-18%
- ड्राइंग आणि त्याची साधने- 18%
- सोलर वॉटर हीटर्स आणि सिस्टम-12%
- फिनिश लेदर / कॅमोइस लेदर / कंपोझिशन लेदर- 12%
- चेक, लूज चेक किंवा बुक फॉर्ममध्ये- 18%
- नकाशे आणि इतर हायड्रोग्राफिक किंवा तत्सम तक्ते, अॅटलसेस, भिंतीचे नकाशे, स्थलाकृतिक योजना आणि ग्लोब, छापलेले नकाशे-12%
- 1,000 रुपयांपर्यंतच्या हॉटेलमधील मुक्काम-12%
- रूग्णालयातील खोलीचे भाडे (ICU वगळून) प्रति रुग्ण प्रतिदिन ₹5000 पेक्षा जास्त असल्यास त्यावर (ITC नसलेल्या खोल्यांसाठी) 5% दराने शुल्क आकारले जाईल.
- रस्ते, पूल, रेल्वे, मेट्रो, सांडपाणी प्रक्रिया केंद्र, स्मशान इत्यादीसाठी कामाचा करार -18%
- केंद्र आणि राज्य सरकारे, ऐतिहासिक वास्तू, कालवे, धरणे, पाईपलाईन, पाणीपुरवठ्यासाठी प्लांट, शैक्षणिक संस्था, रुग्णालये इत्यादींसाठी स्थानिक प्राधिकरणे आणि त्यांच्या उप-कंत्राटदारांना पुरवले जाणारे कामाचे करार-18%
- केंद्र आणि राज्य सरकारे, केंद्रशासित प्रदेश आणि स्थानिक प्राधिकरणांना पुरवले जाणारे कामाचे कंत्राट मुख्यत्वे मातीकाम आणि त्यांचे उप-करार-12%
महत्वाचे म्हणजे या सर्वांमध्ये, डब्बा किंवा पॅकेट बंद आणि लेबल केलेले (फ्रोझन वगळता) मासे, दही, पनीर, लस्सी, मध, सुका मखना, कोरडे सोयाबीन, मटार, गहू आणि इतर तृणधान्ये आणि तांदूळ यांसारख्या उत्पादनांवर आता 5% GST लागू होईल. आत्तापर्यंत या वस्तूंना जीएसटीमधून सूट देण्यात आली होती.